Қазақ Әдебие­ТІ


Мәтінді оқып, берілген сызба бойынша талда



Pdf көрінісі
бет60/90
Дата29.11.2022
өлшемі2,89 Mb.
#160370
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   90
Байланысты:
811-002-002к-20 КазЛитра 11 каз УЧЕБНИК ЕМН

2. Мәтінді оқып, берілген сызба бойынша талда.
«Абай – қазақ әдебиетінің классигі»… Абай «тіл ұстартып, өнер шаш-
пақ» бо ла ды. Басы ар тық бір сөз де өлең ішін де тұр ма уын, өлең ге «теп-тегіс 
жұ мыр кел сін ай на ла сы» де ген шарттарды қояды. Осындай қатаң шарт, ауыр 
сынның арқасында Абай сөздері Ілияс (Жансүгіров) айт қан дай «қиюынан 
қыл өтпейтін» нығыз болып, мағынаға малынып ке леді. Сондықтан оны 
ағызып оқып, сыдыртып өте шықсаң, ішкі мәніне жетпей қаламын деп
кідіріп, салмақтап, ақынның кестелеген ай шық тары, қошқар мүйіздерімен 
оралып өтуге тура келеді. Абай айтар сөзінің бәрін айтып, орнын тақырлап 
кетпейді, оқушыға да шығар ғыштық сыбаға қалдырып кетеді. 
Құдайберген Жұбанов.
1934 ж. 


79
АВТОР
ОҚЫРМАН
Мәтін
Қосымша
Ақпараттарды 
бөлікке бөлу
Автор көзқарасының 
анықталуы.
Аргументтер
Өз көзқарасың (келісемін/
келіспеймін). Аргумент
Мәтінді қайта жаңғырту (жағдаяттар)
3. Бөлім ді қорытып, «Ға сыр лық ту ын ды» де ген та қы рып қа пре зен та ция жа са.
Халықара­лық­зер­ттеу­лер­фор­ма­тын­дағы­тап­сырма­үлгілері
 
Мә тін ді оқып, сұ рақ тар ға жау ап бер.
Қо нақ үй де, дөң ге лек үс тел үс тін де, қыз ғылт, күң гірт сәу ле сі бар тас шам 
жа нып тұр. Оқ тын-оқ тын ір ге ден соқ қан жел ле бі мен әл сіз шам кей де ұйт қып, 
шал қи тү сіп, кей де ла пыл дап, жал пыл дай жа на ды.
…Тү сі су ық. Қа ра сұр жү зі не боз ғыл да нып тү гі де шы ғып алып ты. Жал ғыз 
өзі ұзақ сөй леп отыр. Зор дау сын да ыза мен зіл бар. Кей де Абай ға қы зық кө рі-
не тін бір ма қал дар, мә тел дер ай ты лып ке те ді.
Те гін де ер тек ші, өлең ші, не бас қа әң гі ме ші адам ға талай уа қыт тап жыл-
май те сі ле қа рап қа лу Абай дың кіш кен тай кү ні нен бер гі әде ті еді. Адам пі ші ні 
әр дай ым бұ ған бір та ма ша, өз ге ше қы зық су рет тә різ де не тін. Әсі ре се, әжі мі 
мол үл кен дер пі ші ні бір қы зық хи кая тә різ ді. Ол кей адам ның ай ғыз-ай ғыз 
әжі мі нен, сал бы ра ған ұр ты нан, қыр тыс тан ған маң дай ынан не ме се бояуы оң-
ған көз де рі нен, әр алу ан са қал-мұр ты нан өзін ше не ше түр лі жан ды, жан сыз 
дү ние си пат та рын көр ген дей бо ла тын. Қы на бас қан, сы за ты көп тас па? Я сел-
дір то ғай ма? Не, кө де-көк пек пе? Кей де мал мен аң бей не сі ме? Бә рі не де ұқ сап 
ке тіп оты ра тын адам мү сін де рі бо ла ды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   90




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет