Қазақ филологиясы кафедрасы 5В011700 «Қазақ тілі мен әдебиеті»



бет77/130
Дата05.02.2022
өлшемі2,03 Mb.
#16485
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   130
Суреткер табиғаты.

Әдебиет - өнердің бір түрі, сөз өнері дедік. Ендеше оны жасаушы кім? Суреткер кім? Талант табиғаты деген не ?
Әдеби талант дегн нәрсе – олдан жасалмайтын, өзіңде жоқ болса, өзгеден қарызға алу мүмкін емс нәрсе! Талант атаулы қашаннан халық құрметіне, сүйіспеншілігіне бөленген. Ата-бабамыз өнер иесі, ақын, әншісін айрықша қадір тұтқан. Суреткер болу үшін адамға тума қабілет, табиғи дарын қажет керек екені белгілі.
Қадыр Мырзалиев.
Айтамыз біздер ақын деп,
Ақынды шоқ боп маздаған,
Ақынға керке ақыл көп,
Асаулық керек аздаған.
Талант табиғатына тән еркешеліктер. 1-ден сезім. Нәзік сезімталдық. Өзін қоршаған өмірден айрықша әсер алып, көз алдындағы құбылыстарды ерекше сезіну, нәзік түйсіну, көрген-білгенінен бейтарап қала алмай тебіреніп, толғану бәрінен бұрын ақынға тән қасиет. 2-ден. Бақылау. Жіті бақылағыштық. Нәзік сезім көреген , дәл бақылаумен ұштасып жатады. Көрмесе сезім қайдан пайда болады.
3-ден, қиял. Творчестволық фантазия. Бақылап білген, сезген шындығын кең өріске шығаратын творчстволық қиял. Ойдан шығара білушілік. Жалпы ойдан шығару жоқ жерде әдеби шығарма болуы мүмкін емес. 4-ден. Интуиция. Өлең жазу – есеп шығару емес. Өлең – ішкі терең, табиғи тербелістің, тебіреністің нәтижесі. 5-ден, өмірбаян. Ғұмырнама. Тәжірибе молдығы. Өмірде көрген-білгені, ұққан-түйгені көп адамның таланты да күшті мықты. «Өмірі мазмұнды кісінің творчествосы да мазмұнды» деп Ибсен біліп айтқан. 6-дан, парасат. Сананың саралығы. Құр сезім, интуицияменұзаққа шырқау мүмкін емес. Шындықтың парқын білетін сарабдал сана, мол парасат керек. 7-ден, шеберлік. Нағыз шаман суреткерге тән кәсіби шеберлік болмаған жерде суреткерлік даналық та жоқ. Даналық еңбек сүйгіштік. Талант – бәрінен бұрын еңбек. Өнердегі шын шеберлікке апарар жол – шыдамды еңбек. 8-ден, шабыт. Шалқыған шабыт болмайынша, шеберліктен де ештеңе шықпайды. Адам биік мақсатқа, асыл мұратқа іс жүзіндегі шабытты еңбек арқылы ғана жетпек.
Талант табиғатынан жоғарыда аталған ерекшеліктерге назар аударуға болады. Суреткер белгілі бір қоғамда өмір сүреді, сондықтан оның шығар-да да белгілі қоғамдық мән және мазмұн бар. Мыс, өзіміздің Абай, Махамбет, Мағжан – бәрі ең алдымен өз дәуірінің ұлы, өз ортасы, өз халқының рухани тірегі, жалынды жаршысы болған таланттар. Бұлардың асыл мұраты – халық қамы, ұлт мүддесі.

2дәріс. Тақырыбы: Көркем шығарма



Каталог: dmdocuments
dmdocuments -> Семинар ожсөЖ 15 сағ. Емтихан 4 Барлығы 45 сағ Орал, 2010
dmdocuments -> Әдеби өлкетану Преподаватель Ақболатов Айдарбек Ахметұлы Вопросы: Вопрос №1
dmdocuments -> 2009ж. «Қазақ филологиясы» кафедрасы
dmdocuments -> Семинар ожсөЖ 5 сағ. СӨЖ 15 сағ. Емтихан Барлығы 45 сағ Орал, 2010
dmdocuments -> Жаратылыстану математикалық факультет
dmdocuments -> Барлығы – 45 сағат
dmdocuments -> 2007ж. Қазақ тілі мен әдебиеті және оқыту теориясы кафедрасы
dmdocuments -> Қазақ филологиясы кафедрасы 050205
dmdocuments -> Барлығы – 90 сағат


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   130




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет