Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі «Кәсіпқор» Холдингі» коммерциялық емес акционерлік қоғамы
жүктеу/скачать 1,63 Mb. Pdf көрінісі
|
1 til damytu negizderi
- Бұл бет үшін навигация:
- 2.5. Сөйлеуді дамыту міндеттері Сөздікті дамыту.
- Сөйлеудің грамматикалық жағының қалыптасуы.
|
Сұрақтар: 1.Тәрбиешінің сөйлеуі қандай болу қажет? 2. Тәрбиеші өз сөзінде қандай кемістіктерден аулақ болуы қажет? 3.Тәрбиеші сөйлеуінің мәнерлілігі неде? 2.5. Сөйлеуді дамыту міндеттері Сөздікті дамыту. Мектеп жасына дейінгі балалалық шақта тілдің негізгі сөздік қорындағы сөздер меңгеріледі, олардың таңдалуы қоршаған адамдардың сөздігіне, баланың қоршаған әлемдегі бағдарына және т.б. байланысты болады [12]. Балабақшада тәрбиешіні таңдауға бағыттайтын сөздік жұмыс бағдарламасы болады, бұл ең алдымен баланың қалыпты қарым - қатынасы үшін қажетті және бала стихиялық жолмен оны баяу, қиын, қателіктермен қабылдайтын сөздік болғаны жөн. Тәрбиеші арнайы тәсілдермен балалардың қажетті сөздер мағынасын білуіне және түсінуіне, сондай - ақ оларды сөйлегенде белсенді қолдануына, олардың бойында сөзге деген қызығушылық пен зейіннің дамуына (Неге олай айтады? Осылай айтуға болады ма? Қалай дұрыс, нақтырақ айтқан жөн?) қол жеткізеді. Ауызекі сөйлеудің мәдениетін тәрбиелей отыра, балалардың дөрекі немесе қарапайым сөздерін әдеби сөздермен алмастырып, олардан арылту қажет. Сөздік жұмыс балалардың қоршаған айналамен танысуына байлансты жүзеге асырылады. Қандай да бір затты немесе құбылысты білдіретін сөз сол объектімен танысудың оқу - тәрбиелік үдерісінде айтылады. Сөйлеудің грамматикалық жағының қалыптасуы. Сөздік тіл үшін құрылыс материал болып табылады. Сонымен қатар, ол тілдің құраушы үлгісін анықтайды (сөзжасамдық, сөз түрлендірушілік) [12]. Бала қоршаған ортаның грамматикалық дайын сөйлеуін естиді. Естігенді түсіне отыра грамматикалық құрылымды меңгереді, тіл үлгісін таниды. Тәрбиеші тілді оқыту жүйесіне балалардың күрделі және қажетті құраушыларға назарларын аудартатын, ана тілінің морфологиясының және 23 Ең алдымен, тәрбиеші с, з, ц, ш, щ, л, р дыбыстарының дұрыс айтылуына назар аударуы қажет, себебі олар жиі дұрыстап айтылмайды. Артикуляцияны нақтылау, дыбыстарды, сондай - ақ дауыс қойылымын дұрыстап айту үшін арнайы әдебиетті пайдалану ұсынылады (логопедтік немесе сөйлеу техникасы бойынша). Сөйлеу кемістіктерінен арылу қиын болған жағдайда сөйлеуді түзету бойынша логопед маманының көмегіне жүгіну қажет. Жақсы дикцияға қол жеткізу үшін күнделікті дауыстап оқу жаттығулары ұсынылады (10 - 12 минут). Дауыссыз дыбыстар айқын, созылмалы, ал дауысты дыбыстар толық, айқын дыбысталатындай етіп баяу, жеткілікті қатты дауыстап оқыған жөн. Оқу кезінде мүше бұлшықеттерінің (тіл, ерін) жұмысын сезіну керек; дыбыстардың артикуляциясы айқын, бірақ табиғи болуы керек. Оқу үшін қандай да бір мәтінді алуға болады. Жаңылтпаштарды және дауыссыздардың көптігінен, ұқсас немесе дыбыстық құрамы бойынша жақын сөздерді оқып жаттығу пайдалы. жүктеу/скачать 1,63 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|