Қазаңстан Республикасы Білім жене ғылым министрлігі М.Өтемісов атындагы Батыс Қазақстан мемлекеттік

адамдардың өзара эрекеттесуін реттеуге көмектесетін адамгершілік 
категориясы. 
Ізгіліктік 
ұстанымына 
негізделе 
отырып, 
педагогикалық еп кез-келген күрделі де қиын ситуацияда адамға 
деген кұрметтің сақгалуын талап етеді. Еп — жоғары адамгершілікті 
мақсатқа жету үшін адамның моральдық ымыраға (компромисс) 
келетін іс-әрекет формасы. Бұл басқа моральдық талапқа нүқсан 
келтірмей, нақты адамгершілік талаптың жұмсаруы, саналы түрде 
элсіреуі. Еп - қиындықтардан бас тарту емес, мақсатқа жетудің 
қысқа жолын тақдау, керу. Епті болу - эрбір адамға, әсіресе 
педагогқа, қойылатын адамгершілікті талап.
Дегенмен, эрбір епті адам педагогикалық епке ие емес. 
Педагогикалық еп - мұгалімнің кәсіби касиеті, оның шеберлігінң бір 
бөлігі. Педагогикалық ептің ерекшелігі - бұл мұғалім тұлғасының 
қасиеттерін (балаларға деген қүрмет, сүйіспеншілік, сыпайылык) 
ғана емес, окушыларға дұрыс жол табу, яғни балаларға тэрбиелік 
ыкдіал етудің тиімді куратын тавдау.
Осылайша, педагогикалық еп - бұл педагогикалық үн мен қарым- 
қатынас стилін педагогикалық түрғыдан дүрыс орнату іскерлігі. 
Педагогикалық епке түлғаны қүрметтеу, түсіну, тану керек. 
Оқушыларды 
қүрметтей 
отырып, 
мұғалім 
өзінің 
қүрметін 
окушыларга көрсете білуі керек. Педагогикалық еп шеберлікпен 
бірге меңгеріледі, тәрбиеленеді. Еп - бүл мүғалімнің рухани 
жетілуінің, толысуының нәтижесі, балалармен қарым-қатынас 
орнату іскерлігі мен арнайы білімді жинақтаудагы өз бетімен 
жүргізілетін жүмысының нэтижесі.
Педагогикалық епті меңгеруде мұғалімге қандай білім қажет? 
Қазіргі жасөспірімдердің жас ерекшелік психологиясын, жеке 
ерекшеліктерін білу. Жасөспірімдермен қарым-қатынас стилінде 
қүрметтеу, тану, сенім арту, кәсібилік, салмақтық ревдері болғаны 
жөн. Мораль негіздерін білу, іс-әрекеттің адамгершілік мэнін көре 
білу іскерлігі де маңызды. Эрине, оқушыларга ықпал ету тәсілдерін 
білу керек. Олар:
- балаларды сүю, өз махаббатын орынды көрсету;
- балалар іс-эрекетінің ішкі мэнін түсіну, көру, бақылау;
- нақты жағдайда дүрыс багыт табу;
- ықпал етудің ыңғайлы тэсілін тандау. Бүнда тәрбиенің жанама 
жолдарын білу өте маңызды: «Сен өзің білесің, бірақ мен саған 
айтар едім...»;
- балалармен эңгімелесу.
Қарым-катынастың дүрыс стилін қалыптастыруда шыдамдылык, 
өзін үстай білу, әділдік, озат тәжірибені шығармашылықпен қолдану, 
педагогикалық техниканы дамыту, эзіл зор мэнге ие. Бұнда мұғалім 
оқушылармен қарым-қатынаста оларды қүремттеп, ез абыройын 
сақтап қалуды үмытпағаны жөн.
26

3. Үгіттеу - тәрбиеші балалардың сана-сезіміне, тәжірибесіне 
жүгіне отырып педагоги калық ыкгіал ету тэсілі. Онын мақсаты -
тәрбиеленушілердің ақикатқа, адамдар іс-эрекетінің мазмұнына, 
нормаларына саналы көзқарасты калыптастыру. Үгіттеу - адамның 
санасына, өзін жэне қоршаган ортаны түсінуіне эсер ету, оның 
түсініктерін ғылыми білімнің, моральдың талаптарына сэйкестендіру.
Үгіттеу - бүл адамның немесе үжымның рационалдық және 
эмоционалдық 
салаларына 
түтастай 
ықпал 
ету. 
Ол 
жаңа 
көзқарастарды, қарым-қатынастарды қалыптастыруға бағытталған.
Үгіттеу екі мағынасында қолданылады: біріншіден, бұл ықпал ету 
тәсілі немес әдісі, екіншіден, бүл үгіттеп ыкпал етудің нэтижесі, яғни 
белгілі бір үстанымдарға, өмірлік позицияларға негізделген сенімдер 
жүйесі.
Педагогикалық практикада үгіттеудін мына формалары кең 
таралған: әңгімелеу, түсіндіру, дәлелдеу, эңгіме, дэріс.

жүктеу/скачать 1,28 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: