Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі.

Пайдаланған әдебиеттер

1. 
   Бинас А.В. , Маш Р.Д., Никишов А.И. и др. Биологический эксперименты в школе М. , Просвещения, 1990.
   
2. 
   Верзилин Н.М., Корсунская В.М. Общая методика преподавания биологии: Учебник для студентов биологических специальностей. М., Просвещение, 1983.
   
3. 
   Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Общая методика преподавание биологии. М: Просвещение 1985.
   
4. 
   Хрестоматия по методике препордавания биологии сост. И.Д. Карцева, Л.С. Шубкина. Учебное пособие для студентов педагогических вузов по биологическим специальностям. М. Просвешение , 1984.
   
5. 
   Школьные программы и учебники по биологии.
   
6. 
   Журналы Биология в школе
   
7. 
   Колченко А.К., Энциклопедия педагогических технологий, Изд. КАРО, 2002.
   

8. 
   Анастасова Л.П. Сомастоятельные работы учащихся по общей биологии: Пособие для учителя. М: Просвещение, 1989.
   
9. 
   Бруновт Е.Т. Малахова Г. Я. Сакалова Е. Л. Уроки анатомии и физиологии , гигиены человека. М. Просвещение, 1984.
   
10. 
    Всесвятскии Б.В. Системный подход к биологическому образованию. М. Просвешение 1985.
    
11. 
    Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Бруновт Е.Т. Воспитания учащихся в процессе обучения биологии. М. Просвещение 1984.
    
12. 
    Калинова Г. С. Мягкова А. Н. Методика обучения биологии 6-7 классов: Растения. Бактерии. Грибы. Лишайники. Пособия для учителя. М. Просвешение 1989.
    
13. 
    Кейран Л.Ф. Структура методике обучения как науки. М. Просвешение 1979.
    
14. 
    Конюшко В. С. Как подготовить урок биологии: Пособия для учителя. Минск, Нарадная асвета, 1988.
    
15. 
    Максимова В.Н., Груздева Н. В. Межпредметные связи в обучении биологии. М. Просвешение 1987.
    
16. 
    Методика обучения в школьных курсах биологии ред. Д. И. Трайтак. М. Просвешение 1980.
    
17. 
    Методика обучения ботанике ред. Н.В. Падалко., В.Н. Федоровой. М. Просвешение 1982.
    
18. 
    Молис С. С. Молис С. А. Активные формы и методы обучения биологии: Животные . Книги для учителя. М. Просвешение 1988.
    
19. 
    Муртазин Г. М. Активные формы и методы обучения биологии: Человек и его здоровье. М. Просвешение 1989.
    

ОБСӨЖ тақырыбы: Өздік жұмыстарды өткізу және ұйымдасстыру тәсілдері.

а)Оқытудыңәдістері мен тәсілдерін дамыту.

в)Сөздік тәсілдің түрлері.

ОБСӨЖ мақсаты: Өздік жұмыстарды өткізу және ұйымдасстыру тәсілдерін, оқытудың әдістері мен тәсілдерін дамытуды үйрену.

Сабақтың алғашқы жобасын жасаған неміс педагок И. Штурм дамытып, теорялық негізін қалаған, іс жүзінде қолдану технологиясы жасаған А Я Коменский. Сабақта мемлекеттік оқыту бағдарламасына сай материялдардың мазмұны оқытудағы тақырыптың негізінде мазмұндап , оқушыларға білім және тәрбие қалыптастырады. Әр бір лқушы сабаққа қатысуға міндетті. Кластағы оқушылар сагы тұрақты жас шаралар бірдей, білім деңгейлері де бірақ қалыпты болу керек. Сабақ барысында жетекші, негізгі ролі мұғалім атқарады. Оқушылардың танымдық қызығушылығын арттыру мақсатында оқытудың әр түрлі әдіс- тәсілдердің, формаларын қолданады. Деңгеймен сабақ оқытудың негізгі формасы ретінде орын жоғарылатпайды.

Мектептегі биология пәндерін оқыту барысында оқытудың басқада формалары қолданады. Сабақтардың мазмұнына байланысты міндетті түрде өткізілетін топ серуендер (экскурция), сабақтан тыс, үйде орындалатын жұмыстар, кеңестер, қосымша сабақтар, жұмыстар міндетті немесе кластан тыс жұмыстық, мен тірі табиғат үйірмесінде биология бөлмімінде орындалатын жұмыстар.

Сабақ кезінде мұғалім оқытудың барлық әдіс – тәсілдерін қолданады.

Өсімдіктермен жануарлар демократияларда зертханалық және практикалық жұмыстарды жүргізу барысында, олардың ішкі және сыртқы құрлыстарымен таныстырады.

Тірі ағзалардың тіршілігін, дамуын, бір – бірімен қарым – қатнастарын білу үшін ұзақ уақыт бақылау жұмыстарын жүргізу қажеттілігі туындайды, сондықтан оқытуың басқа формасы қолданылады ол сбақ оқыту формасын толықтырады.

1. 
   Сабақты оқытудың дидактикалық присптері толық қамтамасыз етіледі.
   
2. 
   Ғылымның, педагогикалық іс – тәжрибенің озық жетістіктерін пайдаланады.
   
3. 
   Оқушылардың танымдық іс - әректтерімен пәнге қызығушылығын арттыру.
   
4. 
   Пәнарқылы байланыстарын қамтамасыз ету.
   
5. 
   Өткен сабақтарда алған білімдеріңді негізінде, оқушылардың білім деңгейін одан әрі дамыту.
   
6. 
   Әр бір сабақта оқушылардың ойлау әрекетін дамыту.
   
7. 
   Мұғалімнің сабақ жоспарының дұрыс түзілуімен сабақты рационалды түрде өткізу т.б.
   

• 
  Сабақтың білімдік мақсатын ашатын ақпараттармен қамтамасыз ету.
  
• 
  Табақ жаңа технологиялық әдістермен өткізу.
  
• 
  Сабақтардың құрлымымен оны ұйымдастыруда шығармашылық таныта білу.
  
• 
  Сабақ барысында ұжымдық және жекеше ізденіс формаларын жүзеге асыру.
  

Пайдаланған әдебиеттер

1. 
   Бинас А.В. , Маш Р.Д., Никишов А.И. и др. Биологический эксперименты в школе М. , Просвещения, 1990.
   
2. 
   Верзилин Н.М., Корсунская В.М. Общая методика преподавания биологии: Учебник для студентов биологических специальностей. М., Просвещение, 1983.
   
3. 
   Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Общая методика преподавание биологии. М: Просвещение 1985.
   
4. 
   Хрестоматия по методике препордавания биологии сост. И.Д. Карцева, Л.С. Шубкина. Учебное пособие для студентов педагогических вузов по биологическим специальностям. М. Просвешение , 1984.
   
5. 
   Школьные программы и учебники по биологии.
   
6. 
   Журналы Биология в школе
   
7. 
   Колченко А.К., Энциклопедия педагогических технологий, Изд. КАРО, 2002.
   

8. 
   Анастасова Л.П. Сомастоятельные работы учащихся по общей биологии: Пособие для учителя. М: Просвещение, 1989.
   
9. 
   Бруновт Е.Т. Малахова Г. Я. Сакалова Е. Л. Уроки анатомии и физиологии , гигиены человека. М. Просвещение, 1984.
   
10. 
    Всесвятскии Б.В. Системный подход к биологическому образованию. М. Просвешение 1985.
    
11. 
    Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Бруновт Е.Т. Воспитания учащихся в процессе обучения биологии. М. Просвещение 1984.
    
12. 
    Калинова Г. С. Мягкова А. Н. Методика обучения биологии 6-7 классов: Растения. Бактерии. Грибы. Лишайники. Пособия для учителя. М. Просвешение 1989.
    
13. 
    Кейран Л.Ф. Структура методике обучения как науки. М. Просвешение 1979.
    
14. 
    Конюшко В. С. Как подготовить урок биологии: Пособия для учителя. Минск, Нарадная асвета, 1988.
    
15. 
    Максимова В.Н., Груздева Н. В. Межпредметные связи в обучении биологии. М. Просвешение 1987.
    
16. 
    Методика обучения в школьных курсах биологии ред. Д. И. Трайтак. М. Просвешение 1980.
    
17. 
    Методика обучения ботанике ред. Н.В. Падалко., В.Н. Федоровой. М. Просвешение 1982.
    
18. 
    Молис С. С. Молис С. А. Активные формы и методы обучения биологии: Животные . Книги для учителя. М. Просвешение 1988.
    
19. 
    Муртазин Г. М. Активные формы и методы обучения биологии: Человек и его здоровье. М. Просвешение 1989.
    

ОБСӨЖ тақырыбы: Проблемалық оқыту элементтері.

а) Әдістердің оқу – тәрбие міндеттерін шешудегі ролі.

б) Әдістер мен мазмұнның тығыз байланысы.

ОБСӨЖ мақсаты: Әдістердің оқу – тәрбиелік міндеттерін шешудегі роліне мазмұнның тығыз байланысына қатынасын анықтау.

Сабақтың дамытушылық мақсатына қойылатын талаптар, оқушылардың оқу – танымдылық, іздемпаздық, шығармашылық, қызығушылық іс - әрекеттерімен белсенділіктерін дамыту, сонымен бірге қоғамның дамуына сәйкес білім деңгейлерін жоғарылату.

Экскурсиялар - оқушылардың табйғй жағдайда өсімдіктер мен жа нуарлартіршіліктерімен танысуына мүмкіндіктер берді. Табиғатқа өндірістерге, мұражайларға, ауыл - шаруашылық қожалықтарына т.б. оъектілерде өткізіледі. Жкскурсйялар сабақтың тақырыбымен тығыз байланысты. Топсеруендер түсініктер комплексне кіріспе немесе түсініктерді бекіту, нақтылау, тереңдеу, қортындылау үшін жүргізіледі. Экскурсйя кезінде бақыланған құбылыстар, объектілер, жинақталған материялдар сабақ кезінде көрсетіліп, қайталанады.

Үй жұмыстары - да сабақпен тығыз байланыста болады. Оқушылар үйде аса күрделі емес тәжрибелер орындап бақылауцлар жүргізеді.

Эксперимент – сипатындағы жұмыстар сабақтың мазмұны мен тығыз байланымта, оның қортындысы міндетті түрде сабақтадемонстрацияланады. Сабақ кезінде басталған практикалық жұмыстар аяқталмай қалған жағдайда үйде жалғастырады. (мыс: гүлдердің бөліктерін дәптерге жапыстыру, таблицалар толтыру, схемалар мен суреттер салу. Т.б.) жұмыстар.

Әсіресе оқушыларды қызықтыратын алдын – ала орындалатын үй жұмыстары, жаңа сабақ өту кезеңінде оқушы өз бетінше үйде орындаған жұмысының қорытындысын алып келеді, оқушының өзі немесе мұғалім үй жұмысын сабақтың мазмұнымен байланыстары отырып демонстрациялайды.

Тест тапсырмасы:

Пайдаланған әдебиеттер

1. Бинас А.В. , Маш Р.Д., Никишов А.И. и др. Биологический эксперименты в школе М. , Просвещения, 1990.

2. 
   Верзилин Н.М., Корсунская В.М. Общая методика преподавания биологии: Учебник для студентов биологических специальностей. М., Просвещение, 1983.
   
3. 
   Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Общая методика преподавание биологии. М: Просвещение 1985.
   
4. 
   Хрестоматия по методике препордавания биологии сост. И.Д. Карцева, Л.С. Шубкина. Учебное пособие для студентов педагогических вузов по биологическим специальностям. М. Просвешение , 1984.
   
5. 
   Школьные программы и учебники по биологии.
   
6. 
   Журналы Биология в школе
   
7. 
   Колченко А.К., Энциклопедия педагогических технологий, Изд. КАРО, 2002.
   

2. 
   Анастасова Л.П. Сомастоятельные работы учащихся по общей биологии: Пособие для учителя. М: Просвещение, 1989.
   
3. 
   Бруновт Е.Т. Малахова Г. Я. Сакалова Е. Л. Уроки анатомии и физиологии , гигиены человека. М. Просвещение, 1984.
   
4. 
   Всесвятскии Б.В. Системный подход к биологическому образованию. М. Просвешение 1985.
   
5. 
   Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Бруновт Е.Т. Воспитания учащихся в процессе обучения биологии. М. Просвещение 1984.
   
6. 
   Калинова Г. С. Мягкова А. Н. Методика обучения биологии 6-7 классов: Растения. Бактерии. Грибы. Лишайники. Пособия для учителя. М. Просвешение 1989.
   
7. 
   Кейран Л.Ф. Структура методике обучения как науки. М. Просвешение 1979.
   
8. 
   Конюшко В. С. Как подготовить урок биологии: Пособия для учителя. Минск, Нарадная асвета, 1988.
   
9. 
   Максимова В.Н., Груздева Н. В. Межпредметные связи в обучении биологии. М. Просвешение 1987.
   
10. 
    Методика обучения в школьных курсах биологии ред. Д. И. Трайтак. М. Просвешение 1980.
    
11. 
    Методика обучения ботанике ред. Н.В. Падалко., В.Н. Федоровой. М. Просвешение 1982.
    
12. 
    Молис С. С. Молис С. А. Активные формы и методы обучения биологии: Животные . Книги для учителя. М. Просвешение 1988.
    
13. 
    Муртазин Г. М. Активные формы и методы обучения биологии: Человек и его здоровье. М. Просвешение 1989.
    

ОБСӨЖ тақырыбы: Сабақ- биологиядан оқу жұмысын ұйымдастырудың негізгі формалары.

А)Биология сабақтарына қойылатын талаптар.

б)Биология сабағының түрлері.

ОБСӨЖ мақсаты: Сабақ- биологиядан оқу жұмысын ұйымдастырудың негізгі формаларын анықтаудың маңызын үйрену..

Ал сабақтың тәрбиелік мәні, сабақтың мазмұнына сай анықталып, тәрбиенің барлық түрлерін қамтамасыз ететіндей, тәрбие мәселелерін шешу мүмкіншіліктерін анықтайтын болу керек.

Сабақтың дамытушылық мақсатына қойылатын талаптар, оқушылардың оқу – танымдылық, іздемпаздық, шығармашылық, қызығушылық іс - әрекеттерімен белсенділіктерін дамыту, сонымен бірге қоғамның дамуына сәйкес білім деңгейлерін жоғарылату.

Экскурсиялар - оқушылардың табйғй жағдайда өсімдіктер мен жа нуарлартіршіліктерімен танысуына мүмкіндіктер берді. Табиғатқа өндірістерге, мұражайларға, ауыл - шаруашылық қожалықтарына т.б. оъектілерде өткізіледі. Жкскурсйялар сабақтың тақырыбымен тығыз байланысты. Топсеруендер түсініктер комплексне кіріспе немесе түсініктерді бекіту, нақтылау, тереңдеу, қортындылау үшін жүргізіледі. Экскурсйя кезінде бақыланған құбылыстар, объектілер, жинақталған материялдар сабақ кезінде көрсетіліп, қайталанады.

Үй жұмыстары - да сабақпен тығыз байланыста болады. Оқушылар үйде аса күрделі емес тәжрибелер орындап бақылауцлар жүргізеді.

Эксперимент – сипатындағы жұмыстар сабақтың мазмұны мен тығыз байланымта, оның қортындысы міндетті түрде сабақтадемонстрацияланады. Сабақ кезінде басталған практикалық жұмыстар аяқталмай қалған жағдайда үйде жалғастырады. (мыс: гүлдердің бөліктерін дәптерге жапыстыру, таблицалар толтыру, схемалар мен суреттер салу. Т.б.) жұмыстар.

Пайдаланған әдебиеттер

1. 
   Бинас А.В. , Маш Р.Д., Никишов А.И. и др. Биологический эксперименты в школе М. , Просвещения, 1990.
   
2. 
   Верзилин Н.М., Корсунская В.М. Общая методика преподавания биологии: Учебник для студентов биологических специальностей. М., Просвещение, 1983.
   
3. 
   Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Общая методика преподавание биологии. М: Просвещение 1985.
   
4. 
   Хрестоматия по методике препордавания биологии сост. И.Д. Карцева, Л.С. Шубкина. Учебное пособие для студентов педагогических вузов по биологическим специальностям. М. Просвешение , 1984.
   
5. 
   Школьные программы и учебники по биологии.
   
6. 
   Журналы Биология в школе
   
7. 
   Колченко А.К., Энциклопедия педагогических технологий, Изд. КАРО, 2002.
   

8. 
   Анастасова Л.П. Сомастоятельные работы учащихся по общей биологии: Пособие для учителя. М: Просвещение, 1989.
   
9. 
   Бруновт Е.Т. Малахова Г. Я. Сакалова Е. Л. Уроки анатомии и физиологии , гигиены человека. М. Просвещение, 1984.
   
10. 
    Всесвятскии Б.В. Системный подход к биологическому образованию. М. Просвешение 1985.
    
11. 
    Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Бруновт Е.Т. Воспитания учащихся в процессе обучения биологии. М. Просвещение 1984.
    
12. 
    Калинова Г. С. Мягкова А. Н. Методика обучения биологии 6-7 классов: Растения. Бактерии. Грибы. Лишайники. Пособия для учителя. М. Просвешение 1989.
    
13. 
    Кейран Л.Ф. Структура методике обучения как науки. М. Просвешение 1979.
    
14. 
    Конюшко В. С. Как подготовить урок биологии: Пособия для учителя. Минск, Нарадная асвета, 1988.
    
15. 
    Максимова В.Н., Груздева Н. В. Межпредметные связи в обучении биологии. М. Просвешение 1987.
    
16. 
    Методика обучения в школьных курсах биологии ред. Д. И. Трайтак. М. Просвешение 1980.
    
17. 
    Методика обучения ботанике ред. Н.В. Падалко., В.Н. Федоровой. М. Просвешение 1982.
    
18. 
    Молис С. С. Молис С. А. Активные формы и методы обучения биологии: Животные . Книги для учителя. М. Просвешение 1988.
    
19. 
    Муртазин Г. М. Активные формы и методы обучения биологии: Человек и его здоровье. М. Просвешение 1989.
    
20. 
    Пономорева И.Н: Изучение экологии в школе : Экология растений основами биогеоценологии М. Просвешение 1978.
    
21. 
    Пономорева И.Н:Экологические питания, их система и развития в курсе биологии Л. 1979.
    

ОБСӨЖ тақырыбы: Оқушылардың танымдық қызметін белсенді ету.

а) Проблемалық оқыту.

Б)Оқушылар білімін тексеру.

ОБСӨЖ мақсаты: Проблемалық оқыту және білім тексерудің сабақ өткізудің мазмұндарын үйрену.

Мысалы «Ағзаның ішкі ортасы» тақырыбын түсіндіру кезінде оқушыларға мынадай сұрақ қоялық. «Егер қан плазмасында судың мөлшері 80 % жақын болса, сол қанға суды құюға бола ма ? » Бұл сұраққа жауап беру үшін тәжірибе көрсетуге болады.

Картоптың мөлшері бірдей үш кесіндісін алып, олардың бірін дистилденген суға, екіншісін – 0.9 – тік ас тұзы ерітіндісіне, үшіншісін – 10 -ке ас тұзы ерітіндісіне салып, бірнеше уақыттан кейін оларда қандай өзгерістер болатынын оқушылардың өздеріне бақылату керек, олар екінші кесіндіде ешқандай өзгеріс болмай, бірінші және үшінші картоп кесінділерінің мөлшерінің өзгергендігін байқайды. Осыларды дәлелдеу үшін оқушылар химиядан алған тұз ерітіндісінің концентрациясына байланысты, ал физикадан сұйықтардың диффузиясы туралы тірек біліміне сүйене отырып, неліктен бір тәжірибеде картоп кесіндісінің көлемі үлкейсе, екіншілерінде мөлшері азайып, жиырылып кететініне жауап бабады.

Осы мәліметтерге сүйене отырып қанға суды құюға болатын, болмайтынын дәлелдеп беруге болады. Осының нәтижесінде ағзаның ішкі ортасының тұрақтылығын сақтайтын механизм өз - өзімен реттеліп отыратынын, ал судың қозғалу бағыты қан плазмасындағы және эритроциттер арқылы құрамындағы тұздардың концентрациясына байланысты болатынына көзін жеткізу керек.

Глоссарий:

Пайдаланған әдебиеттер

1. 
   Бинас А.В. , Маш Р.Д., Никишов А.И. и др. Биологический эксперименты в школе М. , Просвещения, 1990.
   
2. 
   Верзилин Н.М., Корсунская В.М. Общая методика преподавания биологии: Учебник для студентов биологических специальностей. М., Просвещение, 1983.
   
3. 
   Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Общая методика преподавание биологии. М: Просвещение 1985.
   
4. 
   Хрестоматия по методике препордавания биологии сост. И.Д. Карцева, Л.С. Шубкина. Учебное пособие для студентов педагогических вузов по биологическим специальностям. М. Просвешение , 1984.
   
5. 
   Школьные программы и учебники по биологии.
   
6. 
   Журналы Биология в школе
   
7. 
   Колченко А.К., Энциклопедия педагогических технологий, Изд. КАРО, 2002.
   

8. 
   Анастасова Л.П. Сомастоятельные работы учащихся по общей биологии: Пособие для учителя. М: Просвещение, 1989.
   
9. 
   Бруновт Е.Т. Малахова Г. Я. Сакалова Е. Л. Уроки анатомии и физиологии , гигиены человека. М. Просвещение, 1984.
   
10. 
    Всесвятскии Б.В. Системный подход к биологическому образованию. М. Просвешение 1985.
    
11. 
    Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Бруновт Е.Т. Воспитания учащихся в процессе обучения биологии. М. Просвещение 1984.
    
12. 
    Калинова Г. С. Мягкова А. Н. Методика обучения биологии 6-7 классов: Растения. Бактерии. Грибы. Лишайники. Пособия для учителя. М. Просвешение 1989.
    
13. 
    Кейран Л.Ф. Структура методике обучения как науки. М. Просвешение 1979.
    
14. 
    Конюшко В. С. Как подготовить урок биологии: Пособия для учителя. Минск, Нарадная асвета, 1988.
    
15. 
    Максимова В.Н., Груздева Н. В. Межпредметные связи в обучении биологии. М. Просвешение 1987.
    
16. 
    Методика обучения в школьных курсах биологии ред. Д. И. Трайтак. М. Просвешение 1980.
    
17. 
    Методика обучения ботанике ред. Н.В. Падалко., В.Н. Федоровой. М. Просвешение 1982.
    
18. 
    Молис С. С. Молис С. А. Активные формы и методы обучения биологии: Животные . Книги для учителя. М. Просвешение 1988.
    
19. 
    Муртазин Г. М. Активные формы и методы обучения биологии: Человек и его здоровье. М. Просвешение 1989.
    
20. 
    Пономорева И.Н: Изучение экологии в школе : Экология растений основами биогеоценологии М. Просвешение 1978.
    
21. 
    Пономорева И.Н:Экологические питания, их система и развития в курсе биологии Л. 1979.
    

ОБСӨЖ № 11