Мақсаттықнұсқаулық – келесі жағдайларда жүргізілетін еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулық:
мамандық бойынша тікелей міндеттермен байланысты емес бір ретті жұмыстарды орындау кезінде (түсіру, тиеу, аумақты тазалау, мекемеден, цехтан жəне т.б. тыс қандай да бір жұмыс);
рұқсат ету наряды, рұқсаттар жəне өзге құжаттар (онда нұсқаулық туралы жазба жасалынады) рəсімделетін жұмыстардың өндірісі кезінде.
Жоспардан тыс нұсқаулық– келесі жағдайларда жүргізілетін еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулық:
жаңа немесе қайта өңделген стандарттарды, еңбекті қорғау ережелерін жəне еңбекті қорғау нұсқаулықтарын күшіне енгізу кезінде;
технологиялық үрдісті өзгерту, қондырғыны, бейімдегіштерді жəне құралды, шикізатты, материалдарды жəне өзге факторларды ауыстыру (немесе жаңарту) кезінде;
жұмыстағы үзілістерде: еңбекті қорғаунің қосымша (жоғарылатылған) талаптары қойылатын жұмыстар үшін, қалған жұмыстар үшін – 60 күн;
қадағалау жəне бақылау органдарының талабы бойынша.
Нұсқаулық бір кəсіптің қызметкерлер тобымен немесе жеке жүргізіледі. Нұсқаулықтың көлемі мен мазмұны оны жүргізу қажеттілігімен туындаған жағдайлар жəне себептеріне қарамастан анықталады [15].
Кіріспе нұсқаулықтан міндетті түрде өтуі тиіс тұлғаларға кіреді:
мекеменің өндірістік қызметіне қатысатын өзге тұлғалар [11].
Кіріспе нұсқаулықты еңбекті қорғаунің маманы немесе жұмыс берушінің (немесе оның құзыретті тұлғасымен) бұйрығымен осы міндеттер артылған тұлғамен жүргізіледі. Кіріспе нұсқаулықтың жүргізілуі еңбекті қорғау кабинетінде немесе оқудың заманауи техникалық құралдарын жəне көрнекі құралдарды қолдана отырып, арнайы жабдықталған жайда іске асырылады. Оның ұзақтығы мекеме қызметінің сипатын ескере отырып ҚР заңнамалық жəне өзге нормативтік құқықтық актілері негізінде əзірленетін жəне жұмыс берушінің бұйрығымен бекітілетін нұсқаулық бағдарламасына сəйкес келуі тиіс [15].