Қазақстан республикасы білім жəне ғылым

76
Басқарма
мен
оның
төрағасы
кооперативтің
атқарушы
органы
бо
-
лып
табылады
.
Мемлекетт
i
к
 
кəс
i
порындар
Бұл
кəсіпорындар
мемлекет
тарапынан
құрылады
жəне
мем
-
лекеттік
меншік
құқығына
негізделеді
.
Мемлекеттік
кəсіпорындарға
жүктелетін
басты
міндеттер
:
Мемлекетт
i
ң
қорғаныс
қаб
i
лет
i
н
материалдық
жағынан
қамта
-
масыз
ету
жəне
қоғам
мүддес
i
н
қорғау
;
Экономиканың
жекеменш
i
к
секторы
қамтымаған
немесе
жетк
i
л
i
кс
i
з
қамтыған
қоғамдық
өнд
i
р
i
ст
i
ң
буындары
мен
салала
-
рында
б
i
р
i
нш
i 
қажетт
i
л
i
ктег
i 
тауарларды
өнд
i
ру
(
жұмыстар
атқару
, 
қызметтер
көрсету
);
Мемлекетт
i
к
монополияға
жатқызылған
немесе
бақылау
жəне
қадағалау
функцияларын
қоспағанда
, 
мемлекетт
i
ң
функциясы
болып
табылатын
салалардағы
қызметт
i 
жүзеге
асыру
.
Мемлекетт
i
к
кəс
i
порындардың
түрлері
:
Заттық
 
құқықтардың
 
түріне
 
қарай
:
Мемлекеттік
 
меншіктің
 
түріне
 
қарай
.
Шаруашылық
жүрг
i
зу
құқығына
нег
i
зделген
кəс
i
порындар
Республикалық
Жедел
басқару
құқығына
нег
i
з
-
делген
(
қазыналық
кəс
i
порын
) 
кəс
i
порындар
жатады
.
коммуналдық
Мемлекеттік
кəсіпорындар
туралы
заңнама
Азаматтық
кодекс
-
тен
, «
Мемлекеттік
мүлік
туралы
» 
Заңынан
тұрады
.
Мемлекетт
i
к
кəс
i
порын
уəк
i
летт
i 
мемлекетт
i
к
органның
шеш
i
м
i 
бойынша
құрылады
. 
Республикалық
мемлекетт
i
к
кəс
i
порындарға
қатысты
республикалық
менш
i
к
құқығы
субъект
i
с
i
н
i
ң
функцияла
-
рын
республикалық
мемлекетт
i
к
менш
i
кке
бил
i
к
етуге
Қазақстан
Республикасының
Y
к
i
мет
i 
уəк
i
летт
i
к
берген
мемлекетт
i
к
орган
, 
сондай
-
ақ
Қазақстан
Республикасының
Ұлттық
Банк
i (
уəк
i
летт
i 
ор
-
ган
) 
орындайды
.
Министрл
i
ктер
, 
ведомстволар
жəне
уəк
i
летт
i
к
берілген
өзге
де
мемлекетт
i
к
органдар
, 
сондай
-
ақ
ҚР
Ұлттық
Банк
i 
мемлекеттік
басқару
органдары
болып
табылады
.
Коммуналдық
менш
i
к
құқығы
субъект
i
с
i
н
i
ң
коммуналдық
мем
-

77
лекетт
i
к
кəс
i
порындарға
қатысты
функцияларын
ти
i
сті
əкімшілік
-
аумақтық
бөліністің
əкімшілігі
(
уəкілетті
орган
) 
жүзеге
асырады
.
Ти
i
ст
i 
əк
i
мш
i
л
i
к
-
аумақтық
бөліністің
əкімшілігі
не
жерг
i
л
i
кт
i
бюджеттен
қаржыландырылатын
, 
əк
i
м
уəк
i
леттік
берген
атқарушы
ор
-
ган
коммуналдық
мемлекетт
i
к
кəс
i
порындарды
мемлекетт
i
к
басқару
органы
болып
табылады
.
Республикалық
мемлекеттік
кəсіпорындардың
тізімі
ҚР
Үкіметі
тарапынан
бекітіледі
. 
Коммуналдық
кəсіпорындардың
тізімін
жергілікті
тиісті
атқару
органдары
тарапынан
бекітеді
.
Жарғы
мемлекетт
i
к
кəс
i
порынның
жалғыз
құрылтай
құжаты
бо
-
лып
табылады
. 
Мемлекетт
i
к
кəс
i
порынның
жарғысын
мемлекеттік
басқару
органының
ұсынуы
бойынша
оның
құрылтайшысы
(
уəк
i
летт
i 
органы
) 
бек
i
тед
i.
Мемлекетт
i
к
кəс
i
порынның
жарғысында
кəс
i
порынның
түр
i, 
оның
фирмалық
атауы
, 
құрылтайшысы
(
уəк
i
летт
i 
органы
) 
туралы
мəл
i
меттер
қамтылуы
тиіс
.
Мемлекеттік
кəсіпорынды
басқаруды
уəкілетті
орган
жүзеге
асы
-
рады
.
Мемлекеттік
басқару
органы
тарапынан
тағайындалатын
жəне
соған
есеп
беретін
мемлекеттік
кəсіпорынның
жетекшісі
, 
кəсі
-
порынның
органы
болып
табылады
. 
Кəсіпорынның
жетекшісі
же
-
ке
-
дара
билік
негізінде
əрекет
етеді
жəне
өзінің
құзіретіне
сəйкес
кəсіпорынның
қызметі
барысында
туындайтын
барлық
мəселелерді
дербес
шешеді
.
Мемлекетт
i
к
кəс
i
порынның
мүлк
i:
1) 
оған
менш
i
к
иес
i 
берген
мүл
i
кт
i
ң
;
2) 
өз
қызмет
i
н
i
ң
нəтижес
i
нде
сатып
алынған
мүл
i
кт
i
ң
(
ақшалай
табыстарды
қосқанда
);
3) 
заңдармен
тыйым
салынбаған
өзге
де
қаражат
нег
i
здер
i
н
i
ң
есеб
i
нен
қалыптастырылады
.
Мемлекетт
i
к
кəс
i
порын
тұтас
алғанда
мүл
i
к
кешен
i 
рет
i
нде
жылжымайтын
мүл
i
к
болып
танылады
жəне
мемлекетт
i
к
менш
i
к
құқығының
объект
i
с
i 
болып
табылады
.
Шаруашылық
 
жүрг
i
зу
 
құқығына
 
негізделген
 
мемлекеттік
 
кəс
i
порын
Шаруашылық
жүрг
i
зу
құқығы
мүл
i
кт
i 
мемлекеттен
менш
i
к
иес
i 
рет
i
нде
алған
жəне
осы
мүл
i
кт
i 
иелену
, 
пайдалану
жəне
оған
бил
i
к
ету
құқықтарын
заңнамалық
актілерде
белг
i
ленген
шекте
жүзеге
асыра
-
тын
мемлекетт
i
к
кəс
i
порынның
заттық
құқығы
болып
табылады
.

78
Кəс
i
порынның
қарамағында
тек
өз
i
н
i
ң
жарғылық
мақсаттарын
-
да
көзделген
қызметт
i 
қамтамасыз
ету
үш
i
н
қажетт
i 
мүл
i
к
қана
бола
алды
. 
Кəсіпорын
өзінің
кірістерінің
есебінен
қамтамасыз
етіледі
.
Қызмет
i
н
шаруашылық
жүрг
i
зу
құқығы
нег
i
з
i
нде
жүзеге
асыра
-
тын
кəс
i
порынның
уəкілетті
органның
жазбаша
кел
i
с
i
м
i
нс
i
з
:
-
өзіне
тиесілі
үйлерді
, 
ғимараттарды
, 
жабдықтарды
жəне
кəсі
-
порынның
басқа
да
негізгі
құралдарын
иеліктен
айыруға
немесе
өзге
де
əд
i
спен
оларға
бил
i
к
етуге
, 
ұзақ
мерзімді
(
үш
жылдан
астам
) 
жалға
беруге
, 
уақытша
тегін
пайдалануға
беруге
;
-
филиалдар
, 
өкілдіктер
мен
енш
i
лес
кəс
i
порындар
құруға
жеке
кəс
i
пкерлермен
б
i
рге
кəс
i
порындар
мен
б
i
рлескен
өнд
i
р
i
стер
құруға
, 
оларға
өз
i
н
i
ң
өнд
i
р
i
ст
i
к
жəне
ақшалай
капиталын
салуға
;
-
өзіне
тиес
i
л
i 
акцияларға
, 
сондай
-
ақ
дебиторлық
берешекке
бил
i
к
етуге
;
-
үш
i
нш
i 
тұлғалардың
м
i
ндеттемелер
i 
бойынша
кеп
i
лгерл
i
к
не
-
месе
кеп
i
лд
i
к
беруге
;
-
заемдар
беруге
құқы
жоқ
.
Кəс
i
порын
өз
i
н
i
ң
м
i
ндеттемелер
i 
бойынша
өз
i
не
тиес
i
л
i 
мүл
i
к
-
т
i
ң
бəр
i
мен
жауап
беред
i. 
Кəс
i
порын
өз
мүлк
i
н
иеленуш
i
н
i
ң
м
i
н
-
деттемелер
i 
бойынша
жауап
бермейд
i.
Құрылтайшының
(
уəкілетті
органның
) 
немесе
мемлекеттік
басқару
органының
i
с
-
əрекет
i
нен
банкротқа
ұшырағаннан
басқа
жағдайда
мемлекет
кəс
i
порынның
м
i
ндеттемелер
i 
бойынша
жауап
бермейд
i. 
Мұндай
жағдайда
кəс
i
порынның
қаржысы
жет
i
спеген
рет
-
те
оның
м
i
ндеттемелер
i 
бойынша
жауап
беред
i.

жүктеу/скачать 18,93 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: