Қазақстан республикасы білім жəне ғылым

86
ретте
кооператив
несие
беруш
i
лерд
i
ң
талабы
бойынша
сот
тəрт
i
б
i-
мен
таратылуы
мүмк
i
н
.
Рухани
қажеттер
i
н
қанағаттандыру
үш
i
н
өз
мүдделер
i
н
i
ң
ор
-
тақтығы
нег
i
з
i
нде
, 
заң
құжаттарында
белг
i
ленген
тəрт
i
п
бойынша
б
i
р
i
ккен
азаматтардың
ер
i
кт
i 
түрдег
i 
б
i
рлест
i
г
i 
д
i
ни
 
б
i
рлест
i
к
деп
та
-
нылады
.
Д
i
ни
б
i
рлест
i
ктерге
қатысушылардың
(
мүшелер
i
н
i
ң
) 
осы
ұйымға
өздер
i 
берген
мүл
i
кке
, 
соның
i
ш
i
нде
мүшел
i
к
жарналарға
құқықтары
сақталмайды
. 
Олар
д
i
ни
б
i
рлест
i
кт
i
ң
м
i
ндеттемелер
i 
бойынша
жауап
бермейд
i, 
ал
д
i
ни
б
i
рлест
i
к
өз
мүшелер
i
н
i
ң
м
i
ндеттемелер
i 
бойынша
жауап
бермейд
i.
Өз
i
н
i
ң
қызмет
i
н
жүзеге
асыру
үш
i
н
қаражат
тарту
мақсатымен
ак
-
циялар
шығаратын
, 
к
i
р
i
стер
i 
тек
қана
осы
қоғамды
дамытуға
пайда
-
ланылатын
заңды
тұлға
коммерциялық
емес
 
акционерл
i
к
 
қоғам
деп
танылады
.
Коммерциялық
емес
акционерл
i
к
қоғамдардың
артықшылықты
акциялар
, 
туынды
жəне
айырбасталатын
бағалы
қағаздар
шығаруды
жүзеге
асыруға
құқығы
жоқ
.
Коммерциялық
емес
акционерл
i
к
қоғамның
құрылтай
шарты
осы
шартқа
əрб
i
р
құрылтайшының
немесе
оның
уəк
i
летт
i 
өк
i
л
i
н
i
ң
қол
қоюы
арқылы
жасалады
.
Дербес
б
i
л
i
м
беру
ұйымдары
, 
нотариаттық
палаталар
, 
адвокаттар
жəне
жеке
сот
орындаушылары
алқалары
, 
сауда
-
өнеркəс
i
п
палатала
-
ры
, 
кəс
i
би
аудиторлық
ұйымдар
, 
менш
i
к
пəтер
иелер
i 
кооперативтер
i 
жəне
басқа
да
коммерциялық
емес
ұйымдар
өзге
де
ұйымдық
-
құқықтық
нысанда
құрыла
алады
.
Коммерциялық
ұйымдар
өздер
i
н
i
ң
кəс
i
пкерл
i
к
қызметтер
i
н
үйлест
i
ру
, 
сондай
-
ақ
ортақ
мүл
i
кт
i
к
жəне
өзге
де
мүдделерд
i 
б
i
лд
i
ру
жəне
қорғау
мақсатында
өзара
шарт
бойынша
, 
сондай
-
ақ
коммерциялық
емес
ұйымдармен
б
i
рлес
i
п
қауымдастықтар
 
(
одақтар
)
нысанында
б
i
рлест
i
ктер
құра
алады
.
Коммерциялық
емес
ұйымдар
осы
ұйымдардың
қауымдастықтарына
(
одақтарына
) 
ер
i
кт
i 
түрде
б
i
р
i
ге
алады
.
Қауымдастықтың
(
одақтың
) 
мүшелер
i 
өз
i
н
i
ң
дербест
i
г
i
н
жəне
заңды
тұлға
құқықтарын
сақтап
қалады
.
Қауымдастық
(
одақ
) 
өз
мүшелер
i
н
i
ң
м
i
ндеттемелер
i 
бойын
-
ша
жауап
бермейд
i. 
Қауымдастықтың
(
одақтың
) 
мүшелер
i 
оның
м
i
ндеттемелер
i 
бойынша
қауымдастықтың
(
одақтың
) 
құрылтай

87
құжаттарында
көзделген
мөлшерде
жəне
тəрт
i
пте
субсидиарлық
жауаптылықта
болады
.
Қауымдастық
(
одақ
) 
мүшелер
i, 
егер
құрылтай
құжаттарында
өзгеше
көзделмесе
, 
қаржы
жылы
аяқталған
соң
өз
i
н
i
ң
қалауы
бо
-
йынша
қауымдастықтан
(
одақтан
) 
шығуға
құқылы
. 
Бұл
жағдайда
қауымдастық
(
одақ
) 
мүшес
i 
өз
i 
қауы
мдастықтан
шыққанға
дей
i
н
туындаған
м
i
ндеттемелер
i 
бойынша
шыққан
кез
i
нен
бастап
ек
i 
жыл
бойына
оның
өз
i
н
i
ң
жарнасына
бара
-
бар
субсидиарлық
жауаптылықта
болады
.
Қауымдастық
(
одақ
) 
мүшес
i 
қауымдастықтың
(
одақтың
) 
құрылтай
құжаттарында
белг
i
ленген
реттерде
жəне
тəрт
i
ппен
қауымдастық
(
одақ
) 
мүшелер
i
н
i
ң
шеш
i
м
i 
бойынша
одан
шығарылуы
мүмк
i
н
. 
Қауымдастықтың
(
одақтың
) 
шығарылған
мүшес
i
н
i
ң
жауапкерш
i
л
i
г
i
не
қатысты
қауымдастықтан
(
одақтан
) 
шығуға
жататын
ереже
қолда
-
нылады
.
Қауымдастық
(
одақ
) 
мүшелер
i
н
i
ң
кел
i
с
i
м
i
мен
оған
қауым
-
дастықтың
жаңа
мүшес
i 
к
i
ре
алады
. 
Қауымдастыққа
(
одаққа
) 
жаңа
мүшен
i
ң
к
i
ру
i 
қауымдастықтың
(
одақтың
) 
ол
к
i
ргенге
дей
i
н
туындаған
м
i
ндеттемелер
i 
бойынша
оның
субсидиарлық
жауаптылықта
байла
-
ныстырылуы
мүмк
i
н
.
4.3. 
Тапсырмалар
Есеп
 4-1
Қазыналық
кəсіпорынның
кəсіподақ
комитеті
директордың
іс
əрекетіне
шағым
жасап
, 
мемлекеттік
мүлікті
басқару
жөніндегі
ко
-
митетке
жүгінеді
. 
Кəсіподақ
комитеті
директордың
жекеменшік
бір
фирмамен
кəсіпорынға
тиесілі
клуб
ғимаратын
жалға
беру
туралы
жасасқан
шартын
заңсыз
деп
санады
. 
Фирма
клубта
тұрмыстық
тех
-
никалар
мен
басқа
да
тауарларды
жаппай
сатуды
ұйымдастырады
. 
Клубтағы
үйірмелер
мен
секциялардың
жұмысы
тоқтатылады
.
Комитеттің
шартты
бұзу
туралы
бұйрығын
директор
орындамай
-
ды
. 
Қаржы
көздерінің
кірісінде
жалдау
ақысының
үлкен
маңызы
бар
. 
Ал
, 
шарт
мерзімінен
бұрын
бұзылған
ретте
көзделген
санкцияны
төлеуге
кəсіпорынның
дəрменсіз
болуы
себепті
, 
шартты
мерзімінен
бұрын
бұзу
мүмкін
емес
.
Есептен
 
туындайтын
 
сұрақтар
:
Қазыналық
кəсіпорынның
мүлікті
басқару
жəне
билік
ету
жө
-
ніндегі
құзыреті
қандай
?

88
Есеп
 4-2
Шетел
кəсіпкері
Қазақстанда
өз
бизнесін
ашқысы
келеді
. 
Ол
құры
-
латын
заңды
тұлғадан
табыс
алуды
, 
Қазақстан
Республикасының
заңнамасымен
тыйым
салынбаған
кез
келген
қызмет
түрлерін
жүзеге
асыру
мүмкіндігін
иеленуді
, 
ал
заңды
тұлғаның
міндеттемелері
бой
-
ынша
өзінің
жауапкершілігінің
аса
шектеулі
болуын
қалайды
. 
Бағалы
қағаздарды
шығаруды
жоспарламайды
. 
Компанияның
активтері
ор
-
таша
бір
жылда
40.000.000 
тенгеден
жоғары
болмайды
. 
Жекелей
өзі
еңбекпен
қатысуды
жоспарламайды
. 
Ол
атқарушы
директордың
қызметін
қолданғысы
келеді
. 
Ұйым
тауарларды
өткізумен
айналыса
-
ды
жəне
саны
аса
көп
бола
қоймайды
(10 
адамнан
көп
болмайды
).
Есептен
 
туындайтын
 
сұрақтар
:
Заңды
тұлғаның
қай
түрін
құруға
кеңес
бересіз
жəне
неліктен
?
Есеп
 4-3
ЖШС
қаржы
күйінің
нашарлауын
болдырмау
мақсатымен
, 
оның
директоры
осы
серіктестіктің
құрылтайшысына
10% 
сыйақы
ұтысымен
500 
мың
теңге
сомасына
заем
шартына
отыру
жөніндегі
ұсынысымен
келді
. 
ЖШС
құрылтайшысы
келісе
отырып
, 
қарыз
со
-
масын
1 
млн
. 
сомасына
дейін
көтеру
жөніндегі
ұсынысын
білдірді
. 
Қарыздан
пайда
түсіру
банк
операцияларының
бір
түрі
жəне
міндетті
түрде
лицензиялауға
жатады
деп
жорамалдаған
заңгермен
кездесе
отырып
, 
екі
жақ
шартты
өзгерту
керектігін
шешті
. 
Сонымен
қатар
, 
заңгердің
пікірінше
, 
егер
шарт
жобасынан
10% 
сыйақы
ұтысын
алып
тастаса
, 
онда
мұндай
шарт
қолданыстағы
заңнамаға
қарсы
келмейді
деген
ойда
. 
Нəтижесіне
екі
жақ
(
ЖШС
жəне
оның
құрылтайшысы
) 
пайызсыз
заем
шартын
жасасты
. 

жүктеу/скачать 18,93 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: