Қоймадағы тауар қозғалысының құрылымы

2. Қоймадағы тауар қозғалысының құрылымы

Тауарларды қабылдау – тауарлардың нақты санын, сапасын және толықтығын тексеру.

Қоймаға тауарды қабылдау бойынша операцияның құрылымы мен сипаты келесілерге байланысты:

• 
  Жеткізу тәсілі (темір жол, су, әуе не автокөлікпен);
  
• 
  Қабылдау орны (жеткізуші не сатып алушы қоймасында);
  
• 
  Қабылдау сипаты (саны мен сапасы);
  
• 
  Жеткізу формасы (ыдыста не ыдыссыз).
  

• 
  Тауараларды қабылдауға дайындық шаралары;
  
• 
  Вагон, контейнер немесе орамасының тұтастығын тексеру;
  
• 
  Түсіру;
  
• 
  Қабылдау жеріне дейін жеткізу;
  
• 
  Саны бойынша қабылдау;
  
• 
  Сапасы бойынша қабылдау;
  
• 
  Сақтау орындарын белгілеу.
  

Қабылдау шаралары вагондардың тұтастығын мұқият тексеруден басталады. Вагон немесе контейнердің пломбасы тиісті түрде болмаған жағдайда тауарларды түгел саны мен сапасы бойынша тексеру қажет және коммерциялық акт толтырылады.

Түсіру жұмыстарын тиеу-түсіру жұмыстары белгіленген ережелерге сай жүргізілуі тиіс.

Тауарларды ашу алдымен қабылданған тауардың саны мен сапасын тексеру үшін жүргізеді. Ол екі мақсатта іске асырылады: біріншісі, тауардың саны мен сапасын тексеру; екіншісі, тауарларды қоймаға рационалды орналастыруға және тұтынушылардың тапсырыстарын орындау уақытын қысқартуға мүмкіндік береді.

Тауарларды қабылдау орнына жеткізілетін тауарлар саны мен ссапасы бойынша қабылданады.

Тауарларды саны бойынша қабылдау – жеткізілген тауардың нақты санын анықтау және оның тиісті құжаттардағы мәліметтермен сәйкестігін тексеру. Оның операциялары:

• 
  Орынды таңдау;
  
• 
  Ыдысты ашу;
  
• 
  Даналардың санын есептеу;
  
• 
  Ілеспе құжаттармен салыстыру.
  

Тауарларды сапа бойынша қабылдау - тауарлардың сапасын, толықтығын және маркировкасын анықтау. Сапа бойынша тауарларды қабылдау келесідей операцияларды қарастырады:

• 
  Тауартанушы – брокерлердің жұмыс орындарына тауарларды жеткізу;
  
• 
  Ыдысты ашу;
  
• 
  Сапаны тексеру және оның келісім шарттарына сай келуін тексеру.
  

Қоймада тауарларды сақтау процесі келесідей операцияларды қамтиды:

• 
  Қойма орындарын ұйымдастыру;
  
• 
  Тауараларды орналастыру;
  
• 
  Тауарларды сақтау және қорғау үшін қажетті жағдайлар жасау;  Тауараларды есепке алуды ұйымдастыру;
  
• 
  Көлік құралдарын пайдалану мүмкіндігі.
  

Тауардың сақталуын рационалды ұйымдастыру шарттарының бірі орналастырудың оптмалды әдісін таңдау. Тауардың қасиеттері, формасы және салмағы, әсіресе ормасы және т.с.с. тауарларды орналастыру кезінде анықтаушы факторлар болып табылады. Тауарларды орналастырудың екі әдісін ажыратады:

• 
  Штабельдік;
  
• 
  Стеллаждық.
  

Стеллаждық орналастыру ашық түрде сақталатын тауарлар үшін қолданылады. Тауарларрды стеллаждық түрде сақталатын тауарлар полкілерге қойылады. Стеллаждлық тауарлар қораптарда, қапшықтарда, поддондарда сақталынады.

Сақтаудың стеллаждық типі тауарлардымаксималды биіктікке орналастыру есебінен қоймалардың сыйымдылығы аса рационалды пайдалануға мүкіндік береді.

Қоймадан тауарларды жөнелту - қоймадағы технологиялық процестің ақырғы сатысы. Ол келесідей операциялардан тұрады:

• 
  Тапсырысты қабылдау;
  
• 
  Сатуды рәсімдеу;
  
• 
  Сақталынатын жерлерден іріктеу;
  
• 
  Тапсырыстарды жинақтау және орау;
  
• 
  Тиеу жеріне жеткізу;  Тиеу.