Ќазаќстан республикасы білім жјне єылым министрлігі


Магмалық жыныстардың жіктелуі (классификациясы)



Pdf көрінісі
бет16/48
Дата17.05.2020
өлшемі1,06 Mb.
#69177
түріСабақ
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   48
Байланысты:
Технологиялық минералогия пәнінінің дәрістері
Сөж 4
Магмалық жыныстардың жіктелуі (классификациясы) 

Магмалық  жыныстардың  жіктелуі  олардың  химиялық  құрамына, 

структурасына,  кремний  тотығының  мөлшеріне  негізделген.  Осыған  сәйкес 

магмалық жыныстар былайша жіктеледі: 

      Ультранегізділер,      SiO

2

 мөлшері 45–52%-тен төмен 



      Негізділер                  SiO

мөлшері 45–52% 



      Орташа қышқылдар, SiO

2

 мөлшері 42–65% 



      Қышқылдар              SiO

2

 мөлшері 65–75%  



      Сілтілер                     SiO

2

 мөлшері 40– 45%  



Бұлардың әрқайсысы көптеген топтарға бөлінеді. 

Шөгінді  жыныстар  магмалық,  метаморфтық  және  бұрын  жиылып 

қатайған  шөгінді  жыныстардың  үгіліп  ыдырауынан  түзіледі.  Үгіліп  ыдыраған 

бөлшектер  тау  жынысына  айналғанша  бірнеше  сатыдан  өтеді.  Ол  сатыларға 

шөгіндінің тарлуы, осы материалдың көшіп тасымалдануы, жаңа орынға жетіп 




 

22 


шөгуі  жиылуы,  түрлену  нәтижесінде  тығыздалуы,  тау  жынысына  айналуы 

жатады. 


Шөгінді  жыныстар  қуысты,  кеуекті,  тығыздығы  төмен  және  құрамында 

жануарлардың, өсімдіктердің қалдықтары болады. Минералдық шикізаттардың, 

демек  адамзат  пайдаланатын  қазба  байлық  деп  аталатын  барлық  заттардың 

80%-і  осы  шөгінді  жыныстардан  өндіріледі.  Сондықтан  шөгінді  жыныстарды 

зерттеудің  мұнай,  газ,  көмірдің  көптеген  басқа  бағалы  қазындылардың 

шоғырлану орындарын іздеу мен барлауда маңызы зор. 

Шөгінді жыныстар жаратылысына байланысты әр түрлі белгілеріне қарай 

бірнеше топқа бөлінеді. Ол дегенде негізі үш топқа: механикалық шөгінділер, 

химиялық  шөгінділер  және  органикалық  шөгінділер  болып.  Бұлардың 

әрқайсысы кезегінше көп топтарға бөлінеді.   





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   48




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет