Қазақстан Республикасы Ғылым Академиясы М. О.Әуезов атындағы Әдебиет және Өнер Институты
жүктеу/скачать 1,11 Mb.
|
аза стан Республикасы ылым Академиясы М. О. уезов атында ы де
- Бұл бет үшін навигация:
- СЫРЫМНЫҢ МӨҢКЕНІ ЖЕҢУІ
| ТАБЫЛДЫРЫҚТАН БИІК ТАУ ЖОҚ
Нұралыны шаппақ болып жүргенде, Сырым батырға ағайындары бөгет жасай беріпті. Сонда Сырым: «Табалдырықтан биік тау жоқ, жаман ағайыңнан берік тау жоқ» деген екен. СЫРЫМНЫҢ МӨҢКЕНІ ЖЕҢУІ (2-нұсқа) Сырымға бір жолаушы «Шекті елінің бір малшысы сізге «бере сал» деп еді,:—деп екі жапырақ ескі шүберек береді. Сырым шүберекті Тана Қоске би мен Бөкен биге көрсетеді. Сонда Бөкен би былай дейді: Мынаны шаршылап кесіпті-ау! Шаршының шеті екен. «Басым байлаулы, аяғым тұсаулы» дейді ғой шамасы. Мынаны үшкілдеп кесіпті, көйлектің шеті-ау, сірә! Адамның тәніне көйлектен жақын не бар? Сенің тәнің, ренің сүйегің-мін дейді ғой! Бұл біздің елдің шектіде қорлық-кемдікте жүрген бір әйел адамы болар. Сырым, сен барып алып қайт. Көзіңе шарапшын ки, қарт-жас екеніңді білдірме, айтыса қалса Мөңкенің алдына бар,— дейді Қоске қарт. Сырым шекті еліне барып, «осы елге бір қарындасым еріксіз кеткен екен, алыр қайтайын деп келдім» деген соң, шектінің билері: «Адамыңның ата-тегін, аты-жөнін айт» дейді. Сырым атай алмайды. «Ендеше, саған ел аралатпай-мыз, адам бермейміз»—дейді. Сырым айтысып Мөңкенің алдына барады. Мөңке: Сырым, қуып келгенің қара дау екен, қараңғы билік беремін,— депті. Разымын,— дейді Сырым. Сырымға киіміндей киім кигізіп, атындай ат мін-гізіп, қырық жігіт қосыңдар. Сырымның қарындасының қасына бір түсті киіндіріп қырық қыз-келіншек қойындар. Аулына барғанда қарындасы ағасын танып атын ұстаса, қарындасын қайырындар, жаңылса жазығы өзіне,, адам бермеңдер,— деп билік қылады. Сырым қырық кісімен аулына жетіп барғанда: Батыр ағам, аман келдің бе?—деп қарындасы Сырымның шылауына орала кетеді. Бұл — Байұлынан шектінің ұрылары барымтаға әкеткен Дәуіт қызы Нұрғаным еді. Мөңке би Нұрғанымнан: Сен осынша көптіңішінен ағаңды қалай таныдың?— дегенде: Басқа жігіттер аударысып ойнап келеді екен, менің ағам төмен қарап мұңайып келеді екен,— депті. Қырық қыз-келіншектің ішінен қарьшдасыңды .«сен қалай таныдың,— дегенде: Мең қыз-келіншектердің киіміне емес, өңіне қарадым. Қарындасымның өңі сынық, назары пәс екен,— депті Сырым. Сырым көзінің шарапшынын шешкенде: Бала, қара дауға жастай үйір екенсің, ұзақ жасамассың,— деп Мөңке жас адамнан жеңілгенін ауырлап, жантая қеткен екен. жүктеу/скачать 1,11 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|