2.2.2.5. Мәдениет және тілдерді дамыту
Мәдениет. Облыста 2014 жылғы 1 қазандағы жағдай бойынша 117 мәдениет мекемесі жұмыс істеп тұрды (2010 жылы – 113 бірлік).
Мұражайға келушілер саны 2014 жылғы 1 қазанға 36,7 мың адамды, 2014 жылғы 1 қазанмен салыстырғанда артуы 7,0 мың адамды құрады. Мұражай қоры 2010 жылмен салыстырғанда 2,9 мың бірлікке артып, 72,7 мың бірлікті құрады.
Облыстағы клубтар саны 2010-2013 жылдардағы кезеңде 39 бірлікке дейін артып, клубтық құрамалар 74 бірлікке кеңейді және 2014 жылғы 1 қазанға 321 бірлікті құрады. Тарихи-мәдени ескерткіштің саны 2014 жылы 449 бірлікті құрады. Облыстағы кітапханалар саны 2009-2013 жылдардағы кезеңде 2013 жылы 66 бірлікке, сондай-ақ кітап қоры 2009 жылмен салыстырғанда 92,5 мың бірлікке дейін кеңейіп, 1411 мың бірлікті құрады.
Мәдениет ұйымдары желісінің біртіндеп кеңеюіне қарамастан, бірқатар проблемалық мәселелер болып тұр.
Мекемелер желісі облыстың қажеттіліктеріне сай емес (100 және одан астам адам тұратын 10 елді мекенде клуб жоқ, облыстың 1000 және одан астам адам тұратын 4 елді мекенінде кітапхана жоқ);
Аудандар мен қалаларда мәдениет мекемелері желісінің дамуындағы тепе-теңсіздікке байланысты, мәдениет ұйымдарына қолжетімділіктің теңсіздігі. Мәселен, аудандардағы кітапханалардың саны 10 000 адамға шаққанда 4,4 бірліктен (Маңғыстау ауданы) 0,3 бірлікке (Мұнайлы ауданы) дейін; 10 000 адамға шаққандағы клуб үлгісіндегі мәдениет үйлерінің саны 3,5 бірліктен (Маңғыстау ауданы) 0,1 бірлікке (Ақтау қаласы) дейін түрленеді.
Ауылдық жерде, әсіресе 2007 жылы жаңадан құрылған, облыстың ауыл халқының 40,6%-ы тұратын Мұнайлы ауданында тұрғындардың мәдениет объектілеріне қолжетімділігін қамтамасыз ету проблемасы өткір күйінде қалуда. Бейнеу ауданындағы барлық елді мекендерде кітапханалар мен клубтық мекемелер бар болса, халық саны бойынша аудандардың барлығынан үлкен болып табылатын Мұнайлы ауданында, аудан орталығында (Маңғыстау ауылында) Мәдениет үйі, сондай-ақ белсенді дамып жатқан ауылдарда (Атамекен, Басқұдық, Дәулет) клубтық мекеме де, кітапхана да жоқ.
Бұдан басқа, бүгінге көбінесе бейімделген орынжайларға орналастырылып, залдары кіші болғандықтан қайтадан салынуға қажетті мәдениет объектілері жұмыс істеп тұр. Мысалға, Облыстық әмбебап кітапхананың үлгілік мамандандырылған ғимараты жоқ, ол бейімделген орынжайда, бұрынғы балабқшаның ғимаратында орналасқан.
Мәдени саланың жеткілікті дамымауы, материалдық-техникалық базасының деңгейінің төмендігінде, мәдени кәсіпорындар және мекемелеріндегі мамандардың тапшылығында байқалады (музыкалық аспаптардың, дыбыстық және жарық беру жабдықтарының, сахналық костюмдердің, қалпына келтіруші, каталог құрастырушы және бағдарлама жасаушы сияқты тар шеңберлі мамандықтардың жетіспеуі); мәдениет объектілерінің төмен деңгейде ақпараттандыруы (жылжымалы мәдениет мекемелерінің тапшылығы, ауыл кітапханаларының Интернет желісіне қосылмауы); материалдық-техникалық базасын нығайтуға және күрделі және ағымдағы жөндеу жасауға бюджеттен бөлінетін қаржыландырудың жеткіліксіздігі.
Достарыңызбен бөлісу: |