Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігі Тілдерді дамыту және қоғамдық
Сұхбатты тыңдаңыз. Сұрақтарға жауап беріңіз
жүктеу/скачать 20,41 Mb. Pdf көрінісі
|
OKB12018
8.3В Фотосинтез және тыныс алу үрдісін салыстыру. (1)
3. Сұхбатты тыңдаңыз. Сұрақтарға жауап беріңіз. №12 1. Сұхбат берушінің Қазақстанға келуіне не себеп болды? 2. Ол Қазақстанға қай жылы келді? 3. Алматы қаласында қанша уақыт болды? 4. Сұхбатты қайта тыңдаңыз. 1. Сұхбат берушінің Қазақстан туралы қалыптасқан пікірін жазыңыз. _____________________________________________________________________________________________________________________________ 2. Еліміздің экологиялық жағдайын жақсарту үшін қандай ұсыныс айтты? айтыЛыМ 1. Жұптық жұмыс. Өзара төмендегі тақырыптарда сөйлесіңіз. А. Сіз саяхатқа кіммен шыққанды қалайсыз? В. Демалысқа досыңызбен бірге барып көрдіңіз бе? С. Сіздің ойыңызша, ең жақсы серіктес жолаушы кім? 88 iV БӨ ЛІМ 2. Жұптық жұмыс. А. Досыңызбен / әріптесіңізбен өзіңіз туған немесе өте жақсы білетін қала туралы сөйлесіңіз. 1. Бұл қандай қала? 2. Ондағы адамдар қандай? 3. Сіз неге бұл қаланы ұнатасыз / ұнатпайсыз? 4. Бұл қалада сіздің немен айналысқыңыз келеді? 5. Бұл қалада сіз нені өзгерткіңіз келеді / келмейді? 6. Бұл қала басқа сіз білетін қалаларға ұқсай ма? В. Осы қала туралы қаланы аралауға келген саяхатшы қолдана алатын шағын ақпарат жазыңыз. 1. Бұл қалада сіз көретін бірінші орын ________________________________ 2. Қаланың ең көрікті жері ________________________________ 3. ________________________________ міндетті түрде көруіңіз керек . С. Өзіңіздің шағын ақпаратыңызды досыңыздың / әріптесіңіздің ақпаратымен салыстырыңыз, оқыңыз. Қай қалаға барғыңыз келеді / келмейді? Неге? жазыЛыМ 1. Курс жүргізушісі “Қиялыңыз ұшқыр ма?” атты байқау жариялады. Талабы: “ Ұмытылмас саяхат” атты тақырыпта басталған шағын әңгімені өз қиялыңыз бен идеяңызды қоса отырып аяқтау. Ең үздік деп табылған әңгіме отандық журналға жарияланады. Шарты: Мақала бірдей басталады; Саяхат барысында болған адам сенгісіз оқиға; Ешқандай қайғысыз елге аман оралу; 150 сөз жазу. 3. Топтық жұмыс. Тіл үйренушілер екі топқа бөлінеді. Қазақстанда туризм саласын дамыту және елімізді әлемге таныту үшін сіздер туристік компания аштыңыздар. Сіздерге берілетін тапсырма: Бұқаралық ақпарат беттерінде жарияланатын өз агенттіктеріңіз туралы жарнама дайындаңыздар. Жарнама қажетті ақпараттар: Мен бала кезімдегі досыммен үш ай бұрын Италияның оңтүстігіне саяхат жасадық. Жарты жолды біз жеңіл машинамен, ал жарты жолды қайықпен жүрдік. Күнде суға түстік, жағажайда жатып күнге қыздырындық, кітап оқыдық. Бірақ бір күні ............. _________________________________________________________________________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 90 v БӨ ЛІМ 1 - саБаҚ ТұлғАлАР 319 - беттегі сөздермен танысыңыз. 1. Өткен грамматиканы еске түсіріңіз. Етістіктер Өткен шақ Нақ осы шақ Келер шақ Айту ________________________________ ________________________________ ________________________________ Бару ________________________________ ________________________________ ________________________________ Көру ________________________________ ________________________________ ________________________________ Күлу ________________________________ ________________________________ ________________________________ Ойлану ________________________________ ________________________________ ________________________________ Қызығу ________________________________ ________________________________ ________________________________ Тұру ________________________________ ________________________________ ________________________________ Беру ________________________________ ________________________________ ________________________________ Жылау ________________________________ ________________________________ ________________________________ Ойнау ________________________________ ________________________________ ________________________________ Жүзу ________________________________ ________________________________ ________________________________ 2. Берілген іс-әрекеттерді белгілі бір сағатта орындағаныңызды жедел өткен шақта жазыңыз. айттым айтып отырмын айтамын жиналысқа қатысу фитнесклубқа бару әріптеспен кездесу телефон шалу __________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________ 91 v БӨ ЛІМ Ережемен танысыңыз. Қыстырма сөздер 303 - бет Менің ойымша , сен дұрыс айттың. Қысқасы , ертең сабаққа келмейміз. Ертең, сірә , жаңбыр жауатын болар. 3. Синоним сөздерді жұптастырыңыз. 1 - ___ Меніңше А Шамасы 2 - ___ Әрине Ә Мәселен 3 - ___ Шынында Б Әлбетте 4 - ___ Бәлкім В Менің ойымша 5 - ___ Сірә Г Мүмкін 6 - ___ Мысалы Ғ Расында 4. Керекті тыныс белгісін қойыңыз. Оның айтқанына әрине қосыламыз. Оның әкесі шамасы ертең келер. Менің мұғалімім бұл әңгімені естімеген болуы керек сірә. Мүмкін оған тағы бір мүмкіндік берерміз. Сенің айтқандарың қызық екен шынында. Расында баланың қауіпсіздігі бірінші орында болуы тиіс. Менің ойымша, ..... Меніңше, ..... __________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________ 92 v БӨ ЛІМ 5. Сөйлемді аяқтаңыз. Қысқасы, ________________________________________________________________________________________________________ . Қорыта айтқанда, ________________________________________________________________________________________________________ . Ендеше, ________________________________________________________________________________________________________ . Жалпы алғанда, ________________________________________________________________________________________________________ . Соңында, ________________________________________________________________________________________________________ . Ә) Берілген қыстырма сөздерді қолдана отырып, сұрақтарға жауап жазыңыз. Ол немен айналысады деп ойлайсыз? №1 ___________________________________________________________________________________________________________________________________ №2 ___________________________________________________________________________________________________________________________________ №3 ___________________________________________________________________________________________________________________________________ №4 ___________________________________________________________________________________________________________________________________ №5 ___________________________________________________________________________________________________________________________________ Сіздің ойыңызша, оның жасы нешеде? №1 ___________________________________________________________________________________________________________________________________ №2 ___________________________________________________________________________________________________________________________________ №3 ___________________________________________________________________________________________________________________________________ №4 ___________________________________________________________________________________________________________________________________ №5 ___________________________________________________________________________________________________________________________________ Сіздіңше, ол атақты адам ба? №1 ___________________________________________________________________________________________________________________________________ №2 ___________________________________________________________________________________________________________________________________ №3 ___________________________________________________________________________________________________________________________________ №4 ___________________________________________________________________________________________________________________________________ №5 ___________________________________________________________________________________________________________________________________ Сіздің ойыңызша, оның ұлты кім? №1 ___________________________________________________________________________________________________________________________________ №2 ___________________________________________________________________________________________________________________________________ №3 ___________________________________________________________________________________________________________________________________ №4 ___________________________________________________________________________________________________________________________________ №5 ___________________________________________________________________________________________________________________________________ менің ойымша бәлкім негізі шамасы 93 v БӨ ЛІМ ОҚыЛыМ 1. Сұрақтарға жауап беріңіз. Сіз қандай адамсыз? 1. Бүгін сіздің туған күніңіз. Сіз: А) достарыңызбен түнгі клубқа барасыз Ә) достарыңызбен мейрамханада тамақтанасыз Б) үйде теледидар көресіз 2. Сенбі мен жексенбіде ауа райы керемет болып тұр. Сіз: А) отбасыңызбен, достарыңызбен табиғатқа шығасыз Ә) басқа қалаға барып демаласыз Б) үйде газет-журнал оқисыз 3. Жұмыста түскі үзіліс. Сіз: А) достарыңызбен кездесіп, фитнесклубқа барасыз Ә) жұмысыңызға жақын жерде серуендейсіз Б) жұмыс орныңызда тамақтанасыз 4. Сіздің кезекті жазғы демалысыңыз. Сіз: А) достарыңызбен күнде түнгі клубқа, кинотеатрға барасыз Ә) басқа қалаларды, мемлекеттерді аралайсыз Б) жағажайда демалып жатасыз 5. Демалыс кезінде дүкен араладыңыз. Сіз не сатып аласыз? А) әдемі киімдер Ә) өзіңіз барған қала, мемлекет туралы кітап Б) балмұздақ Жауаптар Егер Б жауабы көп болса: Сіз нағыз еріншексіз! Ештеңе білгіңіз, ізденгіңіз, жасағыңыз келмейді. Көңіл көтеріп, достарыңызға көңіл бөліңіз! Егер Ә жауабы көп болса: Сіз нағыз оқымыстысыз! Үнемі жаңа бір нәрселерді үйреніп, ізденіп жүресіз. Кейде көңіл көтеруді де ұмытпаңыз. Егер А жауабы көп болса: Сіз нағыз көңілді адамсыз! Үнемі күліп, достарыңызды қуантып жүресіз. Кейде тоқтап, демалғаныңыз да дұрыс. 94 v БӨ ЛІМ 2.Берілген мәтінді оқыңыз. Жан-жақты жүргізілген зерттеулер Microsoft және оның ақылды, талантты да дарынды қожайынының керемет жетістігінің басты 10 сырын анықтады. Билл Гейтстің басты 10 құпиясы 1 Бірінші құпия. Керекті уақытта және керекті жерде болу. Microsoft жетістіктерін сирек кездесетін бақ деп санауға болмайды. Гейтс IBM мен келіссөздер жасаудың маңызды екенін түсінді. Ол персоналды компьютердің тарихын өзгерте алатынын ұқты және алты ай бойы «жолы болғыш» атану үшін тынбай еңбек етті. 2 Екінші құпия. Техникаға ғашық болу. Microsoft компаниясының негізгі, басты жетістігі Гейтстің техникалық білімі еді. Ол осы салаға байланысты маңызды шешімдерді өзі қабылдады. Көп жағдайда ол бәсекелестеріне қарағанда технологияның даму бағытының болашағын көре білді. Сондықтан да оны дарынды басшы дейтін болар, бәлкім. 3 Үшінші құпия. Тұтқындарды алмау. Гейтс – өте қатал бәсекелес. Үнемі тек жеңіске жетуді мақсат етеді. Оған дәлел, мысалы, келіссөздер жүргізу кезінде өте мейірімсіз болады екен. Бәсекелес компанияда жұмыс істеген адамдарды жұмысқа алмайды. 4 Төртінші құпия. Жұмысқа тек ақылдыларды алу. Бастапқы кезден-ақ Гейтс компания ең ақылдыларды, дарындыларды қызықтыру керек деген болатын. Бұл сөз кей топтарға ұнамады, алайда қолдаған топтар да болды. Мысалы, колледжді бітірген дарынды студенттер өз мамандығы бойынша жұмысқа тұра алатын. 5 Бесінші құпия. Үнемі дайындықта болу. Microsoft-та Гейтс тынымсыз, өз бетімен үйрететін мәшине жасап шығарды. Оның ойынша, қателік жасауды болдырмайтын жалғыз – осы жол. Оның бәсекелестері осындай қарапайым нәрселерді ойламайды. 6 Алтыншы құпия. Алғысты күтпеу. Гейтс бай адам болғың келсе, көп еңбектену керек, бұл жолда бәсекелестер өте көп болады дейді. Қысқасы, жауларың көп болмай, бай адам бола алмайсың. 7 Жетінші құпия. Алдын ала болжай білу. Билл Гейтс бизнес-көшбасшысының жаңа бейнесі. Көп жылдар бойы ол өзін компьютерлік индустриядағы болжағыш екенін дәлелдеп келді. 8 Сегізінші құпия. Жан-жақты болу. Microsoft жетістігінің негізі - көп көлемді жобаларды бір уақытта басқара білу қабілеті. Гейтсті «жан-жақты адам» деп атайды, ол бір уақытта әртүрлі техникалық тақырыптарға бірнеше әңгіме жүргізе алады екен. Бұның өзі компания басшысының керемет қабілетті екенін көрсететін болар, сірә... 9 Тоғызыншы құпия. Байт өлшемі бойынша бизнес жасау. Microsoft салыстырмалы түрде үлкен компания емес. Басқарушы топқа қолайлы жағдай жасау үшін оны ұсақ компанияларға бөлінеді. Гейтстің ойынша, компания қарапайым құрылымды болса, оны толық бақылауда ұстау жеңіл болады. 10 Оныншы құпия. Доптан көзді алмау. Гейтс жиырма жыл бойы биікте тұр. Осы уақыт аралығында әлемнің ең бай және атақты адамына айналды. Байлығы мен жетістігіне қарамастан, Гейтс тоқтап қалған емес. Оның сөздері бойынша, ол «үлкен істі» өткізіп алғысы келмейді. Ол басқа IBM, Apple сияқты компьютерлік компаниялардың қателіктерін қайталағысы келмейді. 95 v БӨ ЛІМ 3. Мәтінді қайта оқыңыз. Сіз қалай ойлайсыз? Топтасыңызбен сөйлесіңіз. 1. «жолы болғыш» атану үшін тынбай еңбек етті. Сіздің «жолыңыз болғыш» па? Өміріңізде қашан жолым болды деп айтатын жағдай болды? 2. Сіз өз жұмысыңызды жақсы көресіз бе? Әңгіме кейіпкері сияқты өз жұмысыңызға ғашық бола аласыз ба? Иә/ Жоқ. Неге? 3. Егер сіз басшы болсаңыз, қандай басшы боласыз? Қатал ма? Мейірімді ме? 4. Қысқасы, жауларың көп болмай, бай адам бола алмайсың. Ал сіздің жауларыңыз бар ма? Сіз осы тұжырыммен келісесіз бе? 5. Сіз жан-жақты адамсыз ба? Егер иә десеңіз, қалай дәлелдейсіз? 4. Мәтінді қайта оқыңыз. Қыстырма сөздері бар сөйлемдерді теріп жазыңыз. ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ГраММатика Ережемен танысыңыз. Сын есім тудырушы жұрнақтар 303 - бет Әкем жігер лі адам. Болат өте қиял шыл адам. Менің түрім сұс ты ма? Менің жаз дық киімім көп. 1. Тиісті қосымшаны қойып, жаңа сөз жазыңыз. -лы, - лі, -сыз, -сіз, -ды, -ді, -ты, -ті, -шақ, -шек, -шыл, -шіл, -дық, -дік, -тық, -тік шыдам – ________________________________________ шыдам – ________________________________________ ақыл – ________________________________________ ерін – ________________________________________ күш – ________________________________________ күлкі – ________________________________________ әл – ________________________________________ мейірім – ________________________________________ жыл – ________________________________________ көңіл – ________________________________________ қайырым – ________________________________________ ұрын – ________________________________________ жауап – ________________________________________ дарын – ________________________________________ күз – ________________________________________ кек – ________________________________________ талант – ________________________________________ ұйқы – ________________________________________ қыс – ________________________________________ жігер – ________________________________________ 2. Сөздерді беретін мағынасымен сәйкестендіріңіз. шыдамды шыдамсыз 96 v БӨ ЛІМ жігерлі ешкімге ешнәрсе бермейтін, бөліспейтін адам еріншек адамдармен араласып, тіл табыса алмайтын адам ұялшақ кез келген қиындықты жеңетін адам сараң жұмыс істегісі келмейтін адам дарынды, талантты қандай да бір ерекше өнері бар адам 3. Берілген сөздерді қолданып, сөйлемдерді толықтырыңыз. Адамның мінез - құлқы 1 Жанат өте ________________________ адам. Жұмысқа уақытында келіп, барлық жұмысын өз уақытымен аяқтайды. 2 Менің әкем бір нәрсе сұраса, тез жауап беруің керек. Асықпай жауап бергеніңді күте алмайды. Ол ___________________________________________ адам. 3 Әсемнің сіңлісі ___________________________________________ . Үйінде ештеңе істемейді. 4 Асқардың баласы ___________________________________________ Үнемі қолына кітап түспейді. 5 Aружан өте ___________________________________________ қыз. Қашан көрсең, әрқашан күліп-ойнап жүреді. 6 Қызыңыз ___________________________________________ екен. Домбырада тамаша ойнайды ғой. 7 Бақыт тым ___________________________________________ адам. Бір нәрсесін сұрасаң, ештеңесін бермейді. 8 ләйлә бастыққа үнемі сыйлықтар беріп, жағдайын сұрап жүреді. Ол ___________________________________________ адам. 9 Сандуғаш ауруын жеңіп шықты. Керемет ___________________________________________ қыз. Әр сөзді бір рет қана қолдана аласыз! жағымпаз оқымысты сараң шыдамсыз жауапты көпшіл сөзшең еріншек дарынды көңілді бойшаң көпшіл жігерлі жауапты 97 v БӨ ЛІМ 10 Менің әжем ___________________________________________ адам болған. Үйге үнемі қонақтар шақыратын. 11 Ағаң көп сөйлейді екен. Оны ___________________________________________ деуге болады. 12 Баскетболшылардың барлығы ___________________________________________ болады ғой, иә? жүктеу/скачать 20,41 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|