Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрлігі Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы

155 
МАТЕМАТИКАЛЫҚ САУАТТЫЛЫҚТЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУ 
ТАПСЫРМАЛАРЫ 
 
Математика мектептегі ең маңызды пәндердің бірі және адам өмірінің 
барлық дерлік салаларында өзінің одан әрі күнделікті қолданылуын табады. 
Математиканы білмей, біз ақша санай алмаймыз, уақытты анықтай алмаймыз, 
заттарды, қашықтықты салыстыра алмаймыз. Математика оңай және күрделі 
есептердің шешімін табуға көмектеседі. Математика барлық дерлік кәсіп пен 
салада да маңызды. Тек экономистер, есепшілер, инженерлер мен сәулетшілер 
ғана емес, сонымен қатар әлеуметтік және гуманитарлық сала мамандарының да 
жұмысы есептеу техникасымен байланысты. Бүгінгі күні калькуляторлар мен 
компьютерлер көмекке келгенімен, қазіргі заманғы адам математиканың 
қарапайым білімі мен дағдыларынсыз жасай алмайды. Математиканы оқу 
логикалық ойлау мен пайымдау, қорытынды жасау және негізделген шешім 
қабылдау қабілетін қалыптастырады.
МОДО сияқты халықаралық зерттеулердің ең маңызды және іргелі 
элементтері бағаланатын пәннің негізгі аспектілерін сипаттайтын бағалау 
шеңберлері болып саналады. МОДО циклін бағалау шеңберлері бір-біріне ұқсас. 
Дегенмен, әрбір жаңа циклде МОДО энциклопедияларында дәстүрлі түрде 
сипатталған қатысушы елдердің оқу бағдарламаларын, стандарттарын және 
құрылымдарын жақсырақ көрсету үшін осы құрылымға шағын өзгерістер 
енгізіледі.
4-сыныптар үшін математиканы бағалау негізіне сәйкес математикалық 
білім беру сапасы екі өлшеммен анықталады:
• Мазмұн аймағын бағалау
• Когнитивтік аймақты бағалау
Математиканың мазмұндық аймақтары
Математиканың мазмұндық аймақтарының төртінші және тоғызыншы 
сыныптар үшін әр сыныптағы пән мазмұнының айырмашылығын көрсететін 
ерекше белгілері бар. Мысалы, төртінші сыныпта сандарға тоғызыншы сыныпқа 
қарағанда көбірек көңіл бөлінеді. Тоғызыншы сыныпта үш мазмұндық саланың 
екеуі алгебра мен геометриядан тұрады. Бастауыш мектепте бұл салалар жеке 
сала ретінде оқытылмайтындықтан, төртінші сыныпта бағаланатын кіріспе 
немесе алдын ала алгебра пәні сандар бөліміне қосылса, геометрия саласы 
«Геометриялық пішіндер мен өлшемдер» бөліміне назар аударады. Төртінші 
сыныптағы «Деректерді визуализациялау» аймағы деректерді оқуға және 
түсіндіруге бағытталған, ал тоғызыншы сыныпта деректерді және ықтималдық 
негіздерін түсіндіруге назар аударылады.
МОДО математикадағы аспектілердің кең ауқымын бағалайтынын атап 
өту маңызды, оның ішінде шамамен үштен екісі оқушылардан білім мен ойды 
қолдануды талап етеді. Мазмұндық аймақтардан айырмашылығы, когнитивтік 
аймақтар екі сынып үшін де бірдей, бірақ екпіннің ауысуы бар. Сонымен, 
төртінші сыныппен салыстырғанда, сегізінші сыныпта «білім» аймағына аз, ал 
«пайымдау» аймағына көбірек көңіл бөлінеді. 1.1-кесте. МОДО-2015 
мазмұнының бағыттары және олардың әрқайсысына арналған тестілеу 

156 
уақытының мақсатты пайыздары көрсетілген. Әрбір мазмұндық аймақ 
тақырыптық бөлімдерден тұрады және әрбір бөлім өз кезегінде бірнеше 
тақырыпты қамтиды.
МОДО-2019 ұқсас мазмұн аймақтарын пайдаланды, дегенмен жалпы 
таралу популяциясында мазмұн аймағына көбірек көңіл бөлінді.
«Деректерді визуализациялау». Осылайша, МОДО-2019 деректерін 
визуализациялау аймағының пайыздық үлесі 20%, геометриялық пішіндер мен 
өлшемдер-30% құрады. 
1.1-кесте. МОДО-2015 математика пәнінің мазмұндық бағыттарының 
мақсатты пайыздары, төртінші сынып
Мазмұн аймағы
Пайыз
Сандар
50%
Геометриялық пішіндер мен өлшемдер
35%
Деректерді визуализациялау
15%

жүктеу/скачать 7,25 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: