Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2016 – 2019 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспарының орындалуы туралы есеп

2016 жылы TALIS-2018 зерттеу құралын пилоттау жүргізілді. Аталған рәсімде Ақмола облысының және Астана қаласының мектептерінің 50 директоры мен мұғалімдері қатысты. Жұмыстың нәтижесі бойынша директорлар мен мұғалімдерге сауалнама құрастырылды – апробациялық зерттеуге қатысушылар.

Апробациялық зерттеуді еліміздің 5 өңірінде (Астана қаласы, ШҚО, СҚО, ОҚО, Атырау облысы) 2017 жылғы ақпан-наурыз айларында өткізу жоспарланған.

Республикалық «Үздік педагог» конкурсын өткізу (жыл сайын)

тг.

«Үздік педагог» республикалық конкурсы «Үздік педагог» тағайындау ережелерін бекіту туралы» министрліктің 2015 жылғы 16 қаңтардағы №12 бұйрығы, сондай-ақ, «Үздік педагог» атағын беру үшін конкурсқа қатысуға құжаттар қабылдау бойынша мемлекеттік қызметтер стандарты (ҚР БҒМ 2015 жылғы 8 сәуірдегі № 173 бұйрығы) негізінде өткізіледі. Конкурстың бірінші кезеңінде (аудандық және қалалық) -5620 мұғалім, оның ішінде екінші (облыстық) кезеңде – 840.

2016 жылғы 1 мен 30 тамызға дейін Комиссияның қарауына 166 құжат түсті (125 құжат – мектепке дейінгі және орта, 41 – техникалық және кәсіптік білім жүйесінен) (ҚР БҒМ 2016 жылғы 9 қыркүйектегі № 556 бұйрығы).

Комиссияның шешімі бойынша 48 «Үздік педагог» республикалық конкурсының жеңімпаздары анықталды, оларға 2016 жылғы 26 қыркүйекте Астана қаласында «Үздік педагог» төсбелгісі мен куәліктері, республикалық бюджет есебінен 1000 айлық есептік көрсеткіш көлемінде сыйақы төленді.

Өңірлік тамыз конференциярда «Үздік педагог» конкурсы жеңімпаздарының шеруі ұйымдастырылды.

Педагогикалық ЖОО-ларда кадрларды даярлау сапасын, оның ішінде студенттердің IELTS-ты кемінде 6.5 балға тапсыру талаптарын ескере отырып, күшейту бойынша ұсыныстар енгізу

Педагогикалық жоғары оқу орындарында педагог кадрлар сапасын күшейту мақсатында педагогикалық мамандықтарға түсудің жаңа талаптарын енгізу тетіктері дайындалды, атап айтқанда, жоғары оқу орнына педагогикалық мамандықтарға түсу кезінде талапкерлердің педагогикалық қызметке бейімділігін анықтау үшін арнайы емтихан енгізіледі. Министрлік педагогикалық мамандықтар үшін арнайы емтихан өткізудің технологиясын әзірленді. Педагогикалық мамандықтарға түсетін талапкерлер 20 маусымнан 18 тамызға дейінгі кезеңде арнайы емтихан тапсыратын болады.

Бұл емтихан жоғары оқу орындарының қабылдау комиссияларымен қабылданатын болады.

2017 жылы ЖОО қабылдау ережесін жетілдіру шеңберінде ЖОО-ға қабылдау рәсімінің баламалы тізімінде ҰБТ-мен бірдей пәндік олимпиадаларда қатысуымен SAT, ACT тестілерін қосу мәселесі пысықталатын болады.

Педагогикалық жоғары оқу орындарында кадрларды даярлау сапасын күшейту жөнінде ұсыныстар ПМК-ға жіберілді (шығ. 1-663-Д/11-2/549-П, 2016 жылғы 10 маусым.

Білім беру мазмұнын жаңарту шеңберінде педагогтердің біліктілігін арттыру курстарын өткізу

тг.

(келісім бойынша)

2016 жылы 30135 тыңдаушылар (бастауыш мектеп, қазақ, орыс және ағылшын тілдерінің, өнер, технология, музыка және дене шынықтыру пәндерінің мұғалімдері, сондай-ақ мектеп директорлары, олардың орынбасарлары, жетекшілері және білім беру аудандық және қалалық бөлімдерінің мамандары, мектептердегі критериалды бағалауды енгізуді үйлестірушілері) «Назарбаев Зияткерлік мектептері» ДББҰ базасында бастауыш сыныптарда білім берудің жаңартылған мазмұны негізінде оқытушылар құрамы біліктілікті арттыру курстарынан өтті. Курстарды өткізуге «НЗМ» ДББҰ ККМ бойынша тренерлік курстардан өткен жоғары мамандандырылған тренерлік оқытушылық құрам, ПОҚ, 319 жаттықтырушы қатысты.

Білім беру бағдарламаларының құрылымы нормативтік құқықтық, әкімшілік, психологиялық-педагогикалық, мазмұндық, технологиялық, вариативтік модульдерден тұрады.

Барлық модульдерде оқытудың белсенді әдістерін қолдану қарастырылған.

Бағдарламаларда (семинарлар, тренингтер, іскерлік ойындар, шағын топтарда және басқа да жұмыс) құзыреттілік тәсіл негізінде зерттеу студенттер, ұйымның инновациялық нысандарын практикалық бірлігіне және оқыту әдістеріне (кейс-технологиялар, дизайн әдістері, ғылыми-зерттеу, т.б.) басымдық берілген.

Мұғалімдерді жалдаудың және кәсіби өсуінің тетіктерін жетілдірілетін болады және мектептер үшін мұғалімдерді іріктеу кезінде «білім беру магистрі» дәрежесі бар мамандарды тарту

2017 жылғы 9 қаңтарда ҚР Премьер-Министрінің орынбасары И.Н. Тасмағамбетовте «Педагог» кәсіби стандартының жобасын талқылау бойынша кеңес ұйымдастырылды.

Министрлікпен педагогтің кәсіби стандартының жобасы әзірленді. Педагог қауымның арасында әлеметтік сұрау жүргізу, сонымен қатар педагог кадрлардың арасында түсіндіру жұмысын жүргізу үшін ЖОО өкілдеріне жағдай жасау бойынша өңірлермен жұмыс жасалуда (2017 жылғы 14 қаңтардағы №4-11-5/121-И).

Кәсіби стандартты бекіткеннен кейін жаңа аттестаттау жүйесі әзірленетін болады, оның шеңберінде мұғалімдерді қабылдау мәселелері қайта қаралатын болады.

Жыл сайын білім беру ұйымдарына келген магистр мұғалімдерінің саны артып келеді:2016 жылы – 3476, 2015 жылы – 2137, ол 1339 адамға көбірек.

Бұл қазіргі уақытта үздік дипломы бар магистрлерді жұмысқа қабылдаған кезде автоматты түрде ІІ санат беріледі (2009 жылғы 13 шілдедегі ҚР БҒМ бұйрығы).

Авариялық мектептердің орнына және үш ауысымда оқытатын мектептерді жою үшін білім беру объектілерін салу

107

Ағымдағы жылғы республикалық бюджет есебінен 36 мектеп енгізілді (22 апатты жағдайдағы мектептің орнына, 14 үш ауысымы мектепті жою үшін).

2016 жылы республикалық бюджет есебінен 2015 жылдан бері салынып келе жатқан білім беру ұйымдарынан 9 мектептің құрылысы, оның ішінде 1) 5 мектеп – 2016 жылы қолданысқа енгізілді.

Авариялық мектептердің орнына және үш ауысымда оқытатын мектептерді жою үшін білім беру объектілерін салу

тг.

(ҰҚ)

108

2015 – 2019 жылдарға арналған «Нұрлы жол» инфраструктуралық дамытудың мемлекеттік бағдарламасы шеңберінде 2015-2017 жылдар аралығында 91 мектептің құрылысы қарастырылған.

2016 жылы 35 мектеп қолданысқа енгізілді (27 мектеп үш ауысымдағы, 8 апатты жағдайдағы мектептерді жою үшін).

Анықтама:

35 мектеп: Ақтөбе облысы – 3, Алматы облысы – 6, Атырау облысы – 1, ШҚО – 3, Жамбыл облысы. – 2, Қарағанды облысы – 2, Қызылорда облысы – 2, Маңғыстау облысы – 1, СҚО – 2, ОҚО – 9, Алматы қаласы – 2, Астана қаласы – 1, Алматы облысы – 1 (мерзімінен бұрын).

Қалған 56 мектептің енгізу мерзімі 2017 жылға жоспарланған.

Авариялық мектептердің орнына және үш ауысымда оқытатын мектептерді жою үшін білім беру объектілерін салу

тг.

Жергілікті бюджет есебінен 32 мектеп салынды (26 мектеп апатты жағдайдағыны алмастыру үшін, 6 мектеп – үш ауысымдағыны мектептерді жою үшін), осы мақсатқа 27,6 млрд. теңге бөлінген (2015 жылы 15,4 млрд.теңге; 2016 жылы –12,2 млрд.теңге).

Мектептерді кең жолақты Интернет желісімен қамтамасыз ету

тг.

105

Қазіргі уақытта интернет жүйесіне 7100 мектептен 7028 (99%) мектеп қосылған.

Олардың ішінде 4 Мбит\с кем емес кең жолақты интернетке 4230 мектеп қосылған.

2017-2019 жылдары жалпы сипаттағы трансферттегі өңірлерге бағыттау арқылы (жер, спутниктік байланыс) мектептерді кең жолақты интернетке қосу қарастырылған.

Электрондық оқытуды енгізуге арналған техникалық инфрақұрылымды (жергілікті есептеуіш желі, мектептік сервер және компьютерлік парк), оның ішінде МЖӘ есебінен әзірлеу

тг.

2016 жылы республикалық қаражат есебінен жалпы сипаттағы трансферттерді өңірлерге жолдау арқылы шағын жинақы мектептерге мультимедиалық құрал жабдықтарды (проектор, компьютер, проекторлық экран) 1 428 480 мың теңге бөлінді.

Сонымен қатар, шағын жинақты мектептерге құралдарды орталықтандырып сатып алу үшін «Назарбаев зияткерлік мектептері» АҚ 1008 мектепке 999 млн. 996 мың теңге бөлінген.

Осылай, өңірлерге жалпы сипаттағы трансферттер арқылы 1440 мектептерге комплектілерді сатып алу қарастырылған, орталықтандырылған сатып алу үшін «НЗМ» АҚ – 1008 мектеп, барлығы 2448 шағын жинақты мектептерді қамтамасыз ету үшін қаржы бөлінді.

Мектептерді пән кабинеттерімен, оның ішінде робототехника сыныптарымен жарақтандыру

тг.

2016 жылғы 1 қазандағы жағдай бойынша мектептердің жаңа модификациядағы пәндік кабинеттермен және лингафондық және мультимедиалық кабинеттермен (ЛМК) қамтылуы:

Жаңа модификациядағы кабинеттер – 70,4% (4 997) соның ішінде:

Физика кабинеттері – 47,9% (3400) (төмен көрсеткіштер Қызылорда облысында – 27% (79), Қостанай – 28% (148), Павлодар – 31% (120);

Химия кабинеттері – 45,9% (3259) (төмен көрсеткіштер Ақмола облысында – 32,2% (184), Солтүстік Қазақстан – 33,3% (172), Жамбыл –36,9% (166);

Биология кабинеттері – 42,6% (3022) (төмен көрсеткіштер Қостанай – 32,1% (170), Солтүстік Қазақстан – 32,5% (168), Ақмола – 34,1% (195);

ЛМК – 3297 (46,4) (төмен көрсеткіштер Павлодар облысында – 128 (33,1%), Астана қ. – 30 (35,7%), Қостанай – 199 (37,6%), Қызылорда облысы – 129 (44,0%).

Министрлік балалар арасындағы ғылыми-техникалық өнертапқыштықты дамыту мақсатында мектептерде «Робототехника» үйірмелерін және элективті курстарын енгізу бойынша жұмыстар жүргізуде.

2016-2017 оқу жылында 14,5 мың бала қамтылған 847 работотехника элективті курстары және үйірмелері ашылды.

2016 жылы Назарбаев зияткерлік мектептерінің базасында облыстық орталықтарда қысқа мерзімді курстарда 80 бапкер даярланды, олар 2500 информатика мұғалімдерінің біліктілігін артыру курстарынан өтті.

1 қыркүйек қарсаңында республикада 397 мектепте 397 роботехника кабинеттері ашылды. Олардың ашылуына жергілікті бюджеттен 650 млн. теңге, демеушілер тарапынан – 42 млн. теңге бөлінді.

Психологиялық-медициналық-педагогикалық консультация кабинеттерінің (ПМПК) желісін кеңейту (2016 ж. – 61 бірл., 2017 ж. – 71 бірл., 2018 ж. – 77 бірл., 2019 ж. – 85 бірл.)

тг.

IV тоқсан

Қазіргі уақытта 58 психологиялық-медициналық-педагогикалық консультация жұмыс жасайды (2015 жылы – 55).

ПМПК-лардың есептік саны 7 облыста (Шығыс Қазақстан, Батыс Қазақстан, Ақмола, Қызылорда, Қостанай, Павлодар және Солтүстік Қазақстан облыстарында) ашылды.

Басқа облыстарда және Алматы қаласында ПМПК-лардың саны жеткіліксіз.

Оңтүстік Қазақстан облысында 1 млн. балаларға барлығы 2 ПМПК-ның жұмыс жасайтынын атап өту қажет.

«Кемтар балаларды әлеуметтiк және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы» ҚР Заңының 8-бабының 3-тармағына сәйкес 60 мың балаға 1 ПМПК ашу керек.

2016 жылы 3 ПМПК ашылды: Павлодар обл. – 1, Қарағанды обл. – 1, Алматы қаласында – 1.

Психологиялық-педагогикалық түзету кабинеттерінің (ППТК) желісін кеңейту

тг.

Арнайы білім беру жүйесі арнайы білім беру ұйымдарынан, арнайы (түзеу) мектептерінен, психологиялық-педагогикалық түзеу кабинеттерінен (ППТК), оңалту орталықтарынан (ОО), психологиялық-медициналық-педагогикалық консультациялардан (ПМПК) тұрады.

2016 жылы 13 ППТК ашылды (СҚО – 3, Павлодар обл. – 1, Жамбыл обл. – 1, ШҚО – 1, Астана қаласы – 1, Ақмола обл. – 1, Қызылорда обл. – 1, Маңғыстау обл. – 2, Қостанай обл. - 1).

Осылайша, жалпы ППТК саны 149-ды құрады.

Білім беру ұйымдарындағы психологиялық-педагогикалық консилиумдар туралы ереже әзірлеу

ҚР БҒМ-нің.2016 жылғы 29 желтоқсандағы № 725 бұйрығына сәйкес «Білім беру ұйымдарында психолого-педагогикалық консилиумның ережесі» әдістемелік ұсынымдары әзірленді және ҚР БҒМ-нің ресми сайтында орналастырылды.

Тамақпен қамтамасыз етуге жағдай жасалған орта білім беру ұйымдарында тұрмысы төмен отбасынан шыққан оқушыларды дәруменді тегін ыстық тамақпен қамтамасыз етуді мониторингтеу

2016-2017 оқу жылында республикада 6071 (86,9 %) жалпы білім беру мектептерінде 2 638 143 (94,3 %) білім алушылар ыстық тегін тамақпен қамтылған.

Заңнамаға сәйкес тегін ыстық тамақ 255 023 білім алушыға (100 %) беріледі, олар білім алушылардың жекелеген санаттарына жатады (оның ішінде жетім балалар, ата-аналарының қамқорлығынсыз қалған балалар, жағдайы төмен, төтенше жағдайлардың салдарынан шұғыл көмекті қажет ететін отбасылардың балалары және т.б.)

Сонымен қатар, әкімдердің бастамаларымен бюджет және демеушілердің қаражаты есебінен мектептердің 222 086 (8,4%) білім алушылары тегін ыстық тамақпен қамтылған (олардың қатарында туберкулез ауруына шалдығу қаупі тобындағы, көпбалалы отбасылардан, 3 өңірдегі бастауыш сыныпта білім алушылар (Астана қ., Атырау, Батыс Қазақстан облыстары).

ШЖМ-ға арналған тірек мектептерді (ресурстық орталықтар) ашу

тг.

2016-2017 оқу жылында 7100 мектептен 3036 (2015-2016 оқу жылы – 3161 адам) шағын жинақты мектептер (ШЖМ), ол жалпы мектеп санынан алғанда 42,7 % құрайды.

Оның ішінде:

- бастауыш ШЖМ - 685 (8 704 білім алушылар);

- негізгі ШЖМ - 834 (34 812 білім алушылар);

- орта ШЖМ - 1517 (162 337 білім алушылар).

ШЖМ контингенті 205,853 мың баланы құрады. 51,3 мың педагог жұмыс істейді (16%).

496 ШЖМ (ЖМ – 176, ОМ - 311) бекітілген 160 ресурстық орталық құрылды.

2016 жылы контингенттің жоқ болуына байланысты 84 ШЖМ жабылды.

2016 жылы 5 тірек мектептің ашылуы жоспарланған болатын, 2017 жылы – 11, 2018 жылы – 12, 2019 жылы – 12.

2016 жылы 7 тірек мектептері ашылды: Солтүстік Қазақстан облысы – 3, Қарағанды облысы – 4.

Негізгі орта және жалпы орта білім берудің МЖС өзгерістер мен толықтырулар енгізу

Білім берудің мазмұнын жаңғырту шеңберінде «Білім берудің тиісті деңгейлерінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарын бекіту туралы» Қазақстан Респбуликасы Үкіметінің 2012 жылғы 23 тамыздағы № 1080 қаулысына толықтырулар мен өзгертулер енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 13.05.2016 жылғы № 292 қаулысымен орта және жалпы орта білімнің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарына өзгерістер мен толықтырулар енгізілді.