Тұжырым бөлімі
I.Ауызша тарихтың бесаспа зергері
Қазақтың қолы тәуелсіздікке жеткелі дәстүрлі тарихпен әуестенушілер көк майса көкті көмкерген бәйшешектей кең өріс жайады. Кеңестік тотолитарлық жүйе тұсындағы «ауызынан- ауыздығы» алынбаған, тежеулі өмір кешкен қазақ тарихшылары ойланып –толғанып өздеріне – өздері келіп өзіндік мүмкіндіктерін танытқанша әдебинтпен өнерге жақын қазақ зиялылыары тарихымыздың кейбір маңызды бағыттарында айтарлықтай аршынды қадам жасап үлгереді.
II. «Қазақтың ауызша тарихының» бүгінгі қазақ үшін қадірі хақында.
Қазіргі қазақ қоғамында адамдар арасында байырғы дәстүрлі қарым –қатынас іздерің жойылып бара жатқан кезеңінде оқырман қолына тиген Ақселну Сейдімбетовтың –« Қазақтың ауызша тарихы» атты кітабы ұлттың құндылықтарымызды сақтауға бағытталған аса зерулі еңбек.
III . Шешендік сөздер.
Қазақ фольколарында жасалынып мақал-мәтел, жұмбақ , жаңылпаштар түрінде айтылатын ғибаратқа толы нақыл үлгілерін шешендік сөздер деп айтылады.
IV. Ауызша дәстүрдегі (шежіре) және Еуразиялық kөшпелілер тарихы .
«Ауызша тарихты»- зерттеу методлогиясы мен тәпсілеу мәселесі.
ҚАЗАҚ ШЕЖІРЕСІ – тарих ғылымындағы халқымыздың шығу тегін, таралуын баяндайтын тармағы. Шежіре қазақ, түрікмен, қырғыз, моңғол және т.б. халықтар арасында ауызша сақталған. Бұл халықтардың көне тарихы жөнінде айтылатын мағлұматтар “шежіре”, “тайра”, “тарих”, “сееджер” т.б. болып әр түрлі айтылғанымен “сақтау” деген мағынаны, ал семит-араб тілдерінде “ағаштың бұтағы” деген ұғымды білдіреді. Яғни, арабтар шежірені ата санаумен тікелей байланыстырса, түркілер көнені есте сақтау – тарихты айтумен, тарихпен бір деп түсіндіреді.
Достарыңызбен бөлісу: |