«Қазіргі білім берудің даму тенденциялары» халықаралық ғылыми конференцияның материалдар жинағЫ



Pdf көрінісі
бет57/79
Дата17.10.2023
өлшемі2,19 Mb.
#185969
түріСборник
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   79
Цеолит
[(Sі, Al)O
4
] тетраэдрлерінің қаңқасынан тұрады, және теріс 
зарядтарын Ca, Na, K иондарымен теңестіріледі. Цеолиттер түссіз, ақ, жасыл, 
қызғылт, қоңыр түсті болып келеді [2]. 
Табиғи және жасанды цеолиттердің кристалдық құрылымы өлшемдері 
SiO
2
және AlO
2
тетраэдрлік топтарынан құралған. Осы үшөлшемді топтардың 
шыңдары біріктірілгендіктен, цеолит қуыстардан тұрады Кеуекті құрылымына 
байланысты цеолиттердің келесі қасиеттері ажыратылады, сондықтан олар 
кеңінен қолданылады: 

адсорбциялық қасиеті – әр түрлі заттарды сіңіру және шығару 
қабілеті, 

ион алмасу қасиеті – катион алмасу қабілеті, 

Каталитикалық қасиеті – химиялық реакцияларды жылдамдату 
қабілеті [3]. 
Мысалы, «AlfaVita» компаниясы цеолиттің хелатижтік қасиетін( 
металдардан арылу) қолдана отырып, ерекше цеолиттік кешен жасап шығарған. 
Ол тағам ретінде қолданылады және цеолиттің жақсы қасиеттерін қолдана 
отырып, адам денсаулығына шипасын береді. 
Сонымен қатар, цеолиттерден жоғары сапалы сорбенттер жасалады. 
Цеолиттер табиғатта кең таралған. Оның кен орны Қазақстанның Алматы 
облысында Гвардейский ауданындағы Чанканайда. Табиғи Цеолиттер суды 
тазартуға қолданады.
 
Сурет 2. Цеолит
3)
Фосфогипс – 
минералды тыңайтқыштар өндірісінің қалдығы ретінде 
болатын тыңайтқыш. Гипс еритін ( күкірт қышқылы, фосфор қышқылы , моно- 
және дикальций фосфаты) және ерімейтін (кремнезем, фофаттар, фторидтер) 
заттар негізінде құралады. Оның негізгі заты (CaSO
4
· 2Н
2
О) құрамнан 80 %-ға 
құралады.
Қолданылуы:
1.
Егіншілік Na-ға қаныққан жерге құрамындағы кальциймен жердің 
гидрофобтылығын жояды;


Development trends of modern education 
110 
2.
Құрылыс: тез біріктіргіш қасиетіне қарай фосфогипс гипстік құрылыс 
заттарын өндіруде қолданылады;
3.
Сапалы тазалау мен өндеу нәтижесінде фосфогипс жолдарды жасауға 
қолданылады.
Фосфогипс Қазақстанның оңтүстік бөлігінде кең таралған. Таразда ең ірі 
ТОО «ҚазФосфат» 1999 жылы жұмысын бастаған
Қорытындылайтын болсақ, тәжірибе Алматы қаласындағы химия-
биология бағытындағы Назарбаев Зияткерлік мектебінде және Әл-Фараби 
атындағы университетінде жүргізіліп, абсорбент зат ретінде диатомит пен 
цеолит, ал біріктіруші зат ретінде фосфогипс алынды.
Минералдардың осы қасиеттерін ескере отырып, тек су тазарту 
құрылғысын емес, сонымен қатар адам ағзасына оң жағынан әсер ететін 
капсулалар жасауға мүмкіндіктер бар.
Зерттеу сатылы процесспен жүзеге асты: 
1.
Минералдарды ұнтақтау; 
2.
Пропорциямен бөлу; 
3.
Капсула жасау (5мм); 
4.
Муфель пешінде пісіру; 
5.
Фильтр жасау. 


Қазіргі білім берудің даму тенденциялары 
111 
Сурет 3. Фильтр. 
Пробалы жұмыс нәтижесі 80 %-ды диатомит пен 20 %-ды гипс қоспасы 
болды. Арзан да эффективті құрылғы, қорытындылай, қымбат фильтрледің 
орын баса алатын қабілетіне көз жеткізідік. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   79




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет