«Қазіргі заманғы білім беруді дамыту тенденциялары: даму бағыттары, тәжірибе, мәселелер»


ДАРЫНДЫ БАЛАЛАРДЫ ДАЯРЛАУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ ЖӘНЕ



Pdf көрінісі
бет95/474
Дата17.06.2023
өлшемі13,05 Mb.
#178901
1   ...   91   92   93   94   95   96   97   98   ...   474
Байланысты:
sbornik 2016

ДАРЫНДЫ БАЛАЛАРДЫ ДАЯРЛАУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ ЖӘНЕ 
ӘДІСНАМАЛЫҚ МӘСЕЛЕЛЕРІ
Тамабаева М.Қ. 
Қарағанды қ. КММ Жалпы білім беретін № 79 орта мектебі 
«Елбасы өзінің «Қазақстан жолы-2050: Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» атты 
Қазақстан халқына Жолдауында елімізді әлемдегі ең дамыған 30 елдің қатарына қосудың 
стратегиялық мақсаттарын анықтап берді. Сонымен қатар жыл сайынғы жолдауында білім 
беруге айрықша көңіл бөлетіні сөзсіз. 
Білім беруді дамытудың 2005-2010 ж.ж арналған мемлекеттік бағдарламасы білім беру 
жүйелерінде дарынды балаларға жете көңіл бөлуді қажеттіліктерімен тығыз бірлікте 
қарастырады [1]. 
Біз оны соңғы жылдары профильдік оқытуды кеңейтілген және жекелеген пәндер 
бойынша тереңдете оқыту сыныптарының ашылуынан көре аламыз. 
Оның шығармашылық, көркем-эстетикалық пәндер циклдарын оқытуда ролі ерекше. 
Қазіргі таңда қоршаған ортаны эстетикаландыру мен ментальдық өмір сүру барысында 
жаңдандыру, кәсіби көркемдік тұрғысында өзін-өзі анықтау мүмкіндіктерін шешуде 
дарынды балаларға арналған өнер студиясының жұмысын қолға алдық. Мұндағы мақсат 
жалпы мәдени, мәдени танымдық және көркем эстетикалық, көркемдік бейнелеу білім 
компаненттерінің интегратциялануы шығармашыл тұлға тәрбиелеудің іргетасын қалаудағы 
алғашқы қадам [3]. 
Негізінде тек қана тұлғалық бағдарланған білім беру жүйелерінде оқушылардың 
көркем шығармашылық «Мен - концепциясы» берік қалыптасады. Көркем мүдделердің 
әлеуметтік маңыздылығы мұнадан көрінеді: дарынды баланың тұлғалық бағыттылығы 
рухани құндылықтарды бағалай білуінен, олар заттары мен құбылыстарын жасай білуінен 
түзіледі. Мұның өзі тұлға мен қоғамның рухани сауығуына ықпал ететіні сөзсіз.
Нәтижесінде педагогикалық тұрғыдан алғанда, көркем мүдделер баланың образды 
когнетивтік психологиялық органдарын дамытады, өнерге үйренуіне бейімдейді, сондай-ақ 
көркем мүдделер оқушының мәдени тынығуын алдын-ала анықтап, оларды теріс орта 
әсерлерінен сақтайды, біртұтас тұлға қалыптастыруға ықпалын тигізеді. Өйткені мүдде, яғни 
қызығушылықтың өзі дамуға ықпал етумен қатар, даму мүмкіндіктерін молайтады. Ал 
эмоциялық қабілет дегеніміз - мега қабілет [2] 
Міне осы қабілетті дарынды баладан шығармашылық тұлға қалыптастыру үшін жоғары 
деңгейдегі өнімді ойлау жүйесін, зерттеушілік қабілетін, өзін-өзі білімдендіру, жаңа 
идеяларды жүзеге асыру, қасиеттерді дамыту қажет. 
Дарынды бала бойындағы бейімділікті тәрбиелеу, қабілет деңгейін көтеру – 
шығармашылық алғашқы бастамасы . 
Сондықтан дарынды бала бойындағы бейімділікті көре, болжай білу, әрі қарай 
дамытуға құлшыныс - әрбір мұғалімнің бірден бір міндеті: 
Ең бірінші кезекте дарынды балаларды тауып, олардың ерекше қабілеттерінің 
дәрежесін анықтап, олардың толық ашылуына жағдай жасау. Әсіресе сурет салуға икемді 
балалардың психологиясы ерекше қырағылықты талап етеді.
Сурет салуды қаламайтын бала болмайды. Сондықтан олардың шимай-шатпақ 
суреттерінің астарында жатқан құпияны ашуға, оны дұрыс түсініп интерпретация жасау 
қажет. Бұл мақсатта арттерапиялық тренингтерді жүйелі пайдалану керек [4]. 
Шығыс даналығы «Бір сурет мың сөзге тұрарлық» дейді. Бейнелеу өнері визуальді 
қарым-қатынастың тиімді түрі деп амтуға болады. Арттерапиялық әдіспен сурет 
интерпретациясы бұл ғажайып ойын және ғылыми жұмыс. Міне, осындай жолмен іріктелген 
дарынды оқушыларға арналған «Өнер» студиясының жұмыс құрылымы мен бағыттарына 
назар аударайық:
1)
Түсініктеме 


220 
220 
2)
Мақсаты 
3)
Міндеттері 
4)
Әдісі 
5)
Мұғалім жұмысының нәтижесі 
6)
Пән бойынша оқушыларға берілетін пән мазмұны 
7)
Бағдарлама құрылымы 
Келесі суреттен бағдарлама құрылымын көруге болады
Сурет 1 Бағдарлама құрылымы 
Түсініктеме - ұсынылып отырған бағдарлама өнер түрлерін меңгерту арқылы өскелең 
жастардың эстетикалық дүниетанымы негізінде мәдениетін қалыптастыру өнер арқылы 
адамгершілік тұрғыда тәрбиеленуіне әсемдік әлеміне үңіліп қоймай, оны қорғауға және 
рухани - мәдени деңгейін көтеруге жағдай жасау. 
Мақсаты: жалпы білім беретін және кәсіптік бағдарламамен тереңдетіп оқытылатын 
мектептердің ең негізгі бағыттарының бірі көркемдік пен еңбекке баулу тәрбиесін жетілдіру.
Міндеттері: 
-
Халыққа білім берудің жаңа реформаларын бағдарламаға сай мектептерде 
шығармашылық жұмыстарын дұрыс пайдалану. 
-
рухани өнерді зерттеу және табиғатты, қоғамдағы өзара әрекеттесуден болатын 
процестер мен элементтер туралы мәліметтер мен білім қорларын қалыптастыру;
-
әрбір оқушының қызғушылығын ескере оқыту;
-
мамандык тандауға дейінгі дайындық деңгейлерін ұлғайту;
-
оқушылардың ойлау қабілетін дамыту;
-
оқушыларды практикалық еңбекке баулу; 
-
икем-дағдыларын қалыптастыру. 
Әдісі: суреттеу - баяндау, сұрақ-жауап, түсіндірмелі-иллюстративтік, пікірлесу, 
әңгімелесу, проблемалық сұрақ, салыстыру, баяндау, тренинг т.б. 
Мұғалім жұмысынын нәтижесі: 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   91   92   93   94   95   96   97   98   ...   474




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет