5.2 Жер телімдерін жеке бағалаудың дәстүрлі әдістері мен тәсілдері
Жердің құны басқа тауарлар сияқты болашақ табысты алу тұрғысынан оның ағымдағы құндылығын бейнелейтіні теориялық жалпыға мәлім. Коммерциялық қолдану жағдайында жер телімінің болашақ табыстары жылдық жалғалық төлемінің күтілетін мөлшерінен (шартты есептелген рента) телімді иемдену мен қолдануға кеткен шығындарды алып тастағанға тәуелді болады, яғни
С т.з = (Дв - Изд) / Кк
мұндағы, С т.з - жер телімнің құны
Дв - нақты немесе шартты есептелген жалпы табыс
Изд - күтілетін шығындар
Кк – капитализация (коэффициенті)ставкасы
Әлемдік тәжірибеде меншікті бағалай отырып, соның ішінде жерге, Отандық тәжірибеде де қолданысқа алынған белгілі әдістер мен тәсілдер қалыптасқан. Олардың барлығын шартты түрде 3 санатқа бөлуге болады: салыстырмалы немесе ұқсас (салыстырмалы тәсіл); табысты немесе болашақ пайдалылық (табыстық тәсіл); нормативтік немесе шығындық (шығындық тәсіл). Бұл әдістерді қандай да болса жылжымайтын мүлікті бағалау үшін қолданылады,соның ішінде жер телімін де.
Достарыңызбен бөлісу: |
