БАҒдарламасы 24 тамыз 2007 жылғы №404 Қазақстан Республикасының оқу және білім Министрлігі бұйрығына Қосымша 1

4-СЫНЫП

Көлік құралдарының түрлері: жеңіл, жүк, арнайы. Автомобильдер маркалары.

Кез келген қозғалып келе жатқан көлік – адамның қауіпсіздігіне төнген қауіп.

Қала көлігінің үдемелілігі және қозғалыс жылдамдығы.

Машина (автобус, трамвай және т.б.) бірден тоқтай ала ма? Тежеу жолы. Тежелу жағдайы.

Тұрған (тоқтаған) көлік – оны қалай айналып өтуге болады.

Мектепке, дүкенге, кітапханаға, стадионға және т.б. қауіпсіз жолды дұрыс таңдай білу.
2. Біз жол қозғалысы ережедерін білеміз бе?

Балалармен жол-көлік оқиғаларының себептері: жүргіншілердің жол қозғалысы ережелерін сақтамауы, жолаушылардың көлікте өзін-өздері ұстау ережелерін сақтамауы, көшеде және көлікте және т.б. тәртіпсіздік.

Жол қозғалысы ережелерін бұзған балалардың әрекеттерін талқылау.
3. Жол қозғалысы ережелері білімін тексеру.

1-3 сыныптарда алған Жол қозғалысы ережелері жөніндегі материалдарды қайталау.

Жол қозғалысына қатысушы, жүргінші, жүргізуші, аялдама, тұрақ, мәжбүрлі аялдама, жол, жүргін бөлік, тұйық көше, тротуар, жүргінші жолы, жүргінші өтпесі, теміржол өтпесі, көлік құралы, велосипед, тұрғын үй аймағы.

Ескерту белгілерін бұрылыстың жарық көрсеткіштерімен немесе қолмен көрсету. Бұл белгілердің жүргізушілер мен жүргіншілер үшін мәні.

Бұрылыстар, тежеу, көлік құралын сүйрету кезіндегі, апатты аялдау кезіндегі белгілер.

Дыбыс белгілерін елді мекендерде, жол-көлік оқиғаларының алдын алу жағдайларынан басқа, беруге тыйым салынған.

Оқушылар топтарының тротуарда, жол жиегінде, жүргінші өтпесінде қозғалысының тәртібі.

Оқушылардың колоннамен қозғалысының тәртібі.

Оқушылар топтарын жалпылама пайдаланылымдағы көлікке отырғызу тәртібі.

Адамдарды автобуста, жеңіл, жүк автомашиналарында тасу қалай жүзеге асырылады?

Тасымалданатын адамдар саны, сақтық шаралары, қозғалыс жылдамдығы.

Адамдар тасымалы кезінде нелерге тыйым салынады?

Оқушыларды жүк автомобильдерінде тасымалдаудың ерекшеліктері. Қорапты отырғыштармен жабдықтау, алып жүрушілердің болуы, автомобильде «Балаларды тасымалдау» айырым белгілерін орнату.

Оқушыларды мінгізу және түсіру ережелері. Оқушыларды жүк автомобилімен тасымалдаған кезде олардың өзін-өздері ұстау ережелері.

Реттелмейтін көше қиылыстары дегеніміз не?

«Бірдей маңызы бар» және «тең емес мәндегі» жолдар түсінігі.

Жүргізушілер өздерін реттелмейтін жол қиылысында қалай ұстайды?

Бұл жерде қандай жол белгілері тұра алады? Басымдық белгілері тобымен танысу.
10. Автомобильдерді арнайы аспаптармен жабдықтау.

Арнайы автомобильдер: өрт, полиция, жедел медициналық көмек, апаттық.

Автомобильдерді арнайы түске бояу, дыбыс белгілерімен және көк пен қызыл түсті жарқылдауық маяктарымен жабдықтау.

Арнайы автомобильдердің өту кезіндегі артықшылықтық құқықтары.

Қызыл сары және сары түсті жарқылдауық маяктармен жабдықталған көлік құралдары.
11. Жүргізушінің еңбегі

Жүргізуші жұмысы – бұл аса мұқияттылықты қажет ететін және жауапты жұмыс.

Жүргізушінің қозғалыс қауіпсіздігін сақтау жөніндегі міндеттері.

Жүргіншілердің ЖҚЕ сақтаулары, олардың жеке бастарының қауіпсіздігін қамтамасыз етеді және жүргізушілердің жұмысын жеңілдетеді.

Автомобиль немесе автобус жүргізушісімен кездесу.

12. 
    Жол жағдайларын макетте талқылау.
    

Макетте балалар тап болатын жол жағдайлары қаралады.

Нақтысына ұқсатылған көшелерде әртүрлі жол белгілері, жүргіншілер бейнелері мен ойыншық машиналар қойылады.

Оқушылардың тротуармен және жүргінші өтпелерімен қозғалысы.

Реттеушінің белгілері.

12. 
    Жол белгілері.
    

12. 
    Теміржол өтпелері.
    

Олардан жаяу және көлікпен кесіп жүріп өту ережелері.

Күзетілетін және күзетілмейтін теміржол өтпелері.

Поездарды (электропоездарды) пайдалану кезіндегі шарттар.

12. 
    ЖКО-да зардап шеккен балалар жарақаттарының негізгі түрлері мен себептері.
    

Жол-көлік оқиғаларында көбіне орын алатыны: бір жерлерін ауыртып алулар, шығып кетулер, сынықтар.

Қан ағудың түрлері: артериалдық, веноздық, капиллярлық.

12. 
    Қан аққан кезінде алғашқы медициналық көмек көрсете білуге дағдылану.
    

Қан ағуды тоқтату.

Қысып таңып тастау және бұрау салу жөнінен практикалық сабақ.

Орамал сияқты үшбұрыштап, айналдырып және мықтап бекітіп таңып байлау жөнінен практикалық сабақ.

12. 
    Жарақаттанғанда, жаралап алғанда алғашқы медициналық көмек көрсете білуге дағдылану.
    

12. 
    Қорытынды сабақ.