Бағдарламасы аясында іске асырылды Karen Armstrong

374
қадам жасады
: Эн Соф
тың
 
алғашқы актісі тарапынан өзін-өзі қудалау болды. 
Құдайдың жойғанынан кейін пайда болған «бос кеңістігі» шығарған 
Эн 
Соф 
барлық жағынан қамтылған шеңбер ретінде ойластырылған болатын. 
Бұл «Жаратылыс» кітабында айтылған формасыз қалдықтар 
Тоху Боху
еді. 
Цимцумның басталуынан бұрын (кейінірек сефирот болу үшін) Құдайдың 
барлық күштері бірге үйлесімді түрде араласты. Оларды бір-бірінен айыру 
еш мүмкін емес еді. Атап айтқанда, олардың ішінде:
Құдайдың Хесед (Мейірімділік, Рақымшылдық) және Дин (Аяусыз жазалау) 
бар еді. Құдайдың ішінде керемет үйлесімде болды. Бірақ цимцум үдерісі 
кезінде 
Эн Соф
– Динді өз атрибуттарының қалған бөлігінен бөліп алумен 
қатар, оны бос қалдырған орынға айналдырды. Осылайша, цимцум өзін-өзі 
босататын сүйіспеншілік әрекеті ғана емес, сонымен қатар иләһи өзін-өзі 
тазартудың бір түрі ретінде көрсетті: Құдай өзінің қаһарын немесе жазалау 
сотын (
Зоһар
бұл әрекеттерді зұлымдықтың түп-тамыры деп санаған) өзінің 
жаратылысынан толығымен жойды. Яғни оның негізгі өзіне көрсеткен 
әрекеті: қаталдық және қатыгездік танытты. Бұдан былай Дин Хеседтен және 
Құдайдың басқа қасиеттерінен бөлек болғандықтан, бүлдіргіштік қасиеті 
басым еді. Дегенмен де, 
Эн Соф
бос орынды түгелдей тастамады. Құдайдың 
нұрының «жіңішке сызығы» бұл шеңберді енгізді. 
Зоһар 
Адам Кадмон деп 
атады, бірінші адам дәрежесін иемденген де осы еді.
Сосын, 
Зоһарда
айтылғандай болмаса да, сефироттың пайда болуы 
және таралуы басталды. Лурияның ілімі бойынша сефиротты Адам Кадмон 
қалыптастырғандығы алға тартылады: ең негізгі сефирот мыналар: «Кетер 
(Тәж)» «Хохма (Даналық)» және «Бинах (Парасат)» үш жоғары сефироттың 
- «мұрны», «құлақтары» және «ауызы» арқылы кезекпен шықты. Бірақ 
күтпеген жерден апат пайда болды; Лурия бұл жағдайға «Тамырлардың 
Жарылуы» (Шевират Ха-Кәлим) деген атау берді. Сефироттың бір-бірінен 
ажыраулары немесе, керісінше, бұрынғы бірігуіне, қайта келуіне жол 
бермеу үшін арнайы жабындарда немесе «тамырларда» болуы тиіс еді. 
Бұл «тамыр» немесе «құбырлар, түтіктер» материалдық емес еді, алайда 
олар Сефироттың таза нұрына малынған «қабықша (kelipot)» ретінде 
қалың жарықтан тұрды. Ең жоғары үш сефирот Адам Кадмоннан тараған 

375
кезде, олардың арналары тамаша жұмыс жасай бастаған болатын. Одан 
кейінгі алты сефироты оның көздерінен шыққан кезде олардың тамыры 
қасиетті нұрды ұстап, өздеріне сіңіруге айтарлықтай мықты болмады және 
бұл құбылыс олардың күйреуіне алып келді. Нәтижесінде жарық шашырап 
кетті. Олардың кейбіреулері жоғары көтеріліп, Құдайға қайта оралды, бірақ 
кейбір Құдайлардың «ұшқындары» бос қалдықтарға түсіп, хаосқа айналды 
Содан кейін барлық нәрсе өз орнын жоғалтты. Тіпті ең жоғары үш сефирот 
апат салдарынан төменгі сфераға түсіп қалды. Бастапқы үйлесім жойылып, 
Құдайдың ұшқырлары Құдайдың көсемінен қуғын-сүргінге ұшыраған 
Тоху
Буху
дың қалдықтарында жоғалып кетті.
Бұл таңғаларлық миф алғашқы гностикалық мифтерді еске салады. Бүкіл 
шығармашылық үдерістердегі шиеленісті білдірумен қатар, «Жаратылыс» 
кітабында сипатталған бейбіт тізбектелген жүйеге қарағанда, бүгінгі 
таңдағы ғалымдардың тарапынан ескертілген Биг Бенг теориясына өте 
жақын екендігі көрінеді. 
Эн Соф
қа өзінің қасиетті күйінен шығу оңайға 
соққан жоқ: ол бұл тәжірибелерді тек қана сынақ пен қателік ретінде 
істей алды, Талмудта раввиндер осынған сәйкес идеяға ие болды. Олардың 
ойынша: біздің әлемді жаратқанға дейін басқа да әлемдерді жасап, оларды 
жойды. Солай болса да, каббалистердің пікірінше, жаратылыстың барлығына 
дерлігі жоғалмаған болатын. Кейбіреулері бұл «Бөлінуді» (Шевираттың) 
тууымен немесе тұқымның жарылуымен салыстырды. Бұл жойылу жаңа 
бір жаратылыстың бастауының негізі болды. Барлық нәрсенің жүйесіз 
болғанына қарамастан, 

жүктеу/скачать 28,29 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: