Жылдар бойынша шығыстар, мың тг
Көрсеткіштер атауы
|
2018
ж
|
2019
ж
|
2020
ж
|
2021
ж
|
2022
ж
|
2023
ж
|
2024
ж
|
2025
ж
|
2026
ж
|
Жоба бойынша барлығы
|
Бұқаларға арналған азық
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
табындағы төлдейтін сиырларға арналған азық
|
301
|
451
|
592
|
749
|
1 213
|
1 213
|
1 533
|
1 956
|
2 241
|
8 007
|
0-6 айлық бұзауларға арналған азық (қашарлар мен жас бұқалар)
|
-
|
64
|
70
|
70
|
126
|
126
|
168
|
209
|
265
|
832
|
7-12 айлық бұзауларға арналған азық (қашарлар мен жас бұқалар)
|
-
|
171
|
171
|
171
|
307
|
307
|
447
|
512
|
648
|
2 084
|
13-15 айлық тайынша- ларға арналған азық (18 айға дейінгі қашарлар)
|
-
|
-
|
205
|
234
|
299
|
299
|
264
|
509
|
550
|
1 809
|
16-18 айлық семіртіліп жатқан жас бұқаларға арналған азық
|
-
|
-
|
-
|
115
|
54
|
54
|
138
|
92
|
115
|
452
|
Мал астына төсемеге (сабан) жұмсалатын шығыстар
|
20
|
53
|
71
|
86
|
137
|
137
|
176
|
224
|
265
|
905
|
жайылымға жұмсалатын шығыстар
|
108
|
231
|
284
|
351
|
557
|
557
|
717
|
911
|
1 044
|
3 714
|
ұрықтандыруға жұмсалатын шығыстар
|
60
|
60
|
85
|
110
|
170
|
170
|
215
|
275
|
300
|
1 145
|
Жанар-жағармай материалдары
|
147
|
220
|
231
|
239
|
269
|
269
|
292
|
320
|
343
|
1 986
|
Электр қуаты
|
50
|
102
|
124
|
142
|
206
|
206
|
256
|
315
|
366
|
1 401
|
Көлік қызметтері
|
94
|
158
|
171
|
182
|
218
|
218
|
247
|
281
|
310
|
1 571
|
Басқадай шығыстар (с.і. вакциналау)
|
19
|
51
|
68
|
82
|
130
|
130
|
168
|
214
|
252
|
862
|
Еңбекақы қоры
|
560
|
840
|
840
|
840
|
840
|
840
|
840
|
840
|
840
|
6 440
|
Әкімшілік-басқару шығыстары
|
40
|
60
|
60
|
60
|
60
|
60
|
60
|
60
|
60
|
460
|
Төленетін әлеуметтік салық (патент бойынша)
|
18
|
28
|
28
|
28
|
28
|
28
|
28
|
28
|
28
|
213
|
Төленетін ЖТС
|
59
|
83
|
157
|
182
|
290
|
290
|
369
|
475
|
662
|
1 906
|
Шығыстардың барлығы
|
1 477
|
2 572
|
3 156
|
3 640
|
4 903
|
4 903
|
5 915
|
7 221
|
8 291
|
33 788
|
Тікелей шығыстар – өзіндік құнға кіргізілетін өнімнің белгілі түрін жасап шығуына байланысты шығыстар. Оларға шикізат пен негізгі материалдардың құны; сатып алынатын бұйымдар мен жартылай дайын өнімнің бағасы; отын мен электр қуатына жұмсалатын шығыстар; жұмысшыларға еңбекақы төлеу; жабдықтардың өтелімі жатады.
Жанама шығыстар – тікелей шығыстардан басқа өз ісіңізді жүргізген кезде жұмсайтын барлық басқа шығыстар. Жанама шығыстар, әдетте, белгілі өнім не- месе қызметке тікелей байланысты болмайды. Мысалы, жұмыскерлерге еңбекақы төлеуге немесе өнімді жасауға не болмаса қызмет көрсетуге тікелей қатыспайтын кәсіп иелеріне жұмсалатын шығыстар жанама шығыстар болады. Оларды еңбектің жанама шығыстары деп атайды.
Әкімшілік-басқару шығыстарына әкімшілік-басқару қызметкерлерінің негізгі жалақысына және оған есептелген төлемдер мен сыйақыларға жұмсалатын шығы- стар; іссапарлар мен көлікке жұмсалатын, кеңсе және пошта-телеграф шығыстары; әкімшілік-шаруашылық ғимараттар мен үй-жайларды ұстау құны, сондай-ақ ғима- раттар мен құрал-саймандардың өтеліміне жұмсалатын шығыстар және басқадай әкімшілік-басқару шығыстары жатады.
БИЗНЕС-ЖОСПАРДЫҢ ҚАРЖЫЛЫҚ БӨЛІМІ
Жаңадан іс бастаған кәсіпкерлердің көбі алғашқы айларда пайда таппайды. Өткізуден (сатудан) қаражат түскенше біршама уақыт өтеді. Осы кезеңде бизнес өте осал, сондықтан қаржылық жағдайды мұқият бақылау керек.
Жаңа іс бастап жатқан кезде екі шартты сақтау өте маңызды:
сіз пайдалы жұмыс істеуіңіз керек;
сіз қаражатсыз қалмауыңыз керек (кассалық жетіспеушілік болмауы тиіс).
Біраз уақыт шығынмен жұмыс істеуіңіз мүмкін, өйткені алғашында жұмсалған шығыстарды жабу үшін бастапқы капиталдан айналым қаражатын пайдалана ала- сыз, бірақ бастапқы капиталды пайдаланған соң өткізу (сату) көлемі шығыстардан артуы тиіс, олай болмағанда сіз қаражатсыз қаласыз да банкротқа ұшырайсыз.
Бизнесіңізді бастар алдында пайда және қолма-қол ақша жиынының қозғалы- сы бойынша жоспар құруыңыз керек. Бәрі жоспардағыдай болу үшін өткізу (сату) көлемі мен шығыстарды, сонымен қатар ақша қаражатының қозғалысын мұқият бақылау қажет. Егер ісіңіз жоспардағыдай болмай жатса, туындаған мәселені шешу үшін шұғыл түрде әрекет ету керек.
Қаржылық жағдайды жоспарлау және бақылау үшін:
Табыстар және шығыстар жоспарын құру;
Ақша қаражаты қозғалысының жоспарын құру;
Ай сайынғы есеп бойынша жазбаларды екі жоспардың әрқайсысымен салыс- тырып отыру;
Егер бастаған ісіңіз ойдағыдай болмай жатса, әрекет ету қажет.
ТАБЫСТАР ЖӘНЕ ШЫҒЫСТАР ЖОСПАРЫ
Табыстар және шығыстар жоспары (қаржылық-шаруашылық қызметтің нәтиже- лері туралы есеп) бірінші жылы бизнестегі ай сайынғы табыстарды (өткізу), шығы- стар мен таза табысты (пайда) бейнелейді. Бастапқыда бизнес өте осал болатын- дықтан, табыстар мен шығыстар жоспарын құрған кезде пессимистік нұсқада жа- сауыңыз қажет. Шығыстарды ойлағаныңыздан жоғарылау, ал өткізу (сату) көлемін төмендеу болжаңыз. Соның нәтижесінде, егер алғашқыда жұмыс жүрмесе де, биз- нес өзін сақтап қалады.
Жоспарларды құрған кезде ақпарат іздеңіз және оны қолданыңыз.
ЖАЛПЫ АҚШАЛАЙ ТҮСІМ БОЛЖАМЫ
Сүт өнімін өткізу болжамы, теңге
Атауы
|
Қаңтар
|
Ақпан
|
Наурыз
|
Сәуір
|
Мамыр
|
Мау- сым
|
Шілде
|
Тамыз
|
Қыр- күйек
|
Қазан
|
Қара- ша
|
Желтоқ- сан
|
Сүт (2,5%), литр
|
-
|
-
|
-
|
-
|
4 937
|
4 937
|
4 937
|
4 937
|
4 937
|
-
|
-
|
-
|
1 литр бағасы, теңге
|
80
|
80
|
80
|
80
|
80
|
80
|
80
|
80
|
80
|
80
|
80
|
80
|
Сомасы, теңге
|
-
|
-
|
-
|
-
|
394
971
|
394
971
|
394
971
|
394
971
|
394
971
|
-
|
-
|
-
|
Кілегей (20%), литр
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
1 литр бағасы, теңге
|
250
|
250
|
250
|
250
|
250
|
250
|
250
|
250
|
250
|
250
|
250
|
250
|
Сомасы, теңге
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
Қаймақ (20%), кг
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
1 литр бағасы, теңге
|
1 500
|
1 500
|
1 500
|
1 500
|
1 500
|
1 500
|
1 500
|
1 500
|
1 500
|
1 500
|
1 500
|
1 500
|
Сомасы, теңге
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
Май (72,5%), кг
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
1 литр бағасы, теңге
|
2 500
|
2 500
|
2 200
|
2 200
|
2 200
|
2 200
|
2 200
|
2 200
|
2 200
|
2 200
|
2 200
|
2 200
|
Сомасы, теңге
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
Ірімшік (5%), кг
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
1 литр бағасы, теңге
|
700
|
700
|
250
|
250
|
250
|
250
|
250
|
250
|
250
|
250
|
250
|
250
|
Сомасы, теңге
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
Сүт өнімі бойынша жалпы ақшалай түсім, теңге
|
-
|
-
|
-
|
-
|
394
971
|
394
971
|
394
971
|
394
971
|
394
971
|
-
|
-
|
-
|
Жобадан түсетін ақшалай түсім, мың теңге
Көрсеткіштер атауы
|
2018
ж
|
2019
ж
|
2020
ж
|
2021
ж
|
2022
ж
|
2023
ж
|
2024
ж
|
2025
ж
|
2026
ж
|
Жоба бойынша барлығы
|
Ішкі нарықта етті өткізуден түскен ақшалай түсім
|
-
|
-
|
1 650
|
1 650
|
1 650
|
2 310
|
2 970
|
3 960
|
8 250
|
22 440
|
Сүт өнімін өткізуден түскен ақшалай түсім
|
1 975
|
2 765
|
3 588
|
4 411
|
5 892
|
7 373
|
9 315
|
11 882
|
13 824
|
61 023
|
Жалпы түсім
|
1 975
|
2 765
|
5 238
|
6 061
|
7 542
|
9 683
|
12 285
|
15 842
|
22 074
|
83 463
|
Біздің мысал бойынша қаржыға қажеттілік пен пайда және залал туралы есеп былайша көрсетіледі:
ПАЙДА МЕН ЗАЛАЛ ТУРАЛЫ БОЛЖАМДЫ ЕСЕП
Көрсеткіштер атауы
|
2018
ж
|
2019
ж
|
2020
ж
|
2021
ж
|
2022
ж
|
2023
ж
|
2024
ж
|
2025
ж
|
2026
ж
|
Жоба бойынша барлығы
|
Тауарларды сатудан түскен табыс
|
1 975
|
2 765
|
5 238
|
6 061
|
7 542
|
9 683
|
12 285
|
15 842
|
22 074
|
83 463
|
Шегеруге жұмсалатын шығыстар
|
1 418
|
2 489
|
2 999
|
3 458
|
3 929
|
4 613
|
5 546
|
6 746
|
7 628
|
38 826
|
Құрылыс-монтаж жұмыста- ры мен ауылшаруашылық техникасының өтелімі
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
Сыйақы төлеуге жұмсалатын шығыстар
|
131
|
225
|
215
|
169
|
119
|
69
|
19
|
0
|
0
|
947
|
Салық салынатын табыс
|
425
|
51
|
2 024
|
2 434
|
3 494
|
5 001
|
6 719
|
9 096
|
14 446
|
43 690
|
ЖТС (есептеу)
|
59
|
83
|
157
|
182
|
226
|
290
|
369
|
475
|
662
|
2 504
|
ЖТС-ты факті бойынша төлеу
|
59
|
83
|
157
|
182
|
226
|
290
|
369
|
475
|
662
|
2 504
|
Негізгі қызметтен түскен таза табыс (залал)
|
366
|
(32)
|
1 867
|
2 252
|
3 267
|
4 711
|
6 351
|
8 621
|
13783
|
41 186
|
Мемлекеттік дотациядан түскен таза табыс
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
ҚҚС-ты төлеу бойынша жеңілдіктен түскен таза табыс
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
Таза табыс, жиыны
|
366
|
(32)
|
1 867
|
2 252
|
3 267
|
4 711
|
6 351
|
8 621
|
13 783
|
41 186
|
Достарыңызбен бөлісу: |