Балашт ү с І п қ алие в б а л алара у р у л а р ы



Pdf көрінісі
бет27/495
Дата06.02.2022
өлшемі11,76 Mb.
#80101
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   495
Байланысты:
Балалар аурулары (МЖОО «Стоматология» факультеті студенттеріне арналған)

(26- сурет).
Терідегі бөртпелерге сипаттама бергенде төмендегі ережелерді сақтау керек: 
-
бөртпенің пайда болу уақытын, орналасқан жерін, мөлшерін және санын (көппе, аз ба), 
түрін және түсін анықтау керек;. 
-
бөртпе бар дене бөліктері түгел көрсетіледі, негізгі орналасқан аймақтар (басы, денесі, 
аяқ-қолының, буындарының, іші немесе сырты, терінің ірі қыртыстары және т. б.); 
-
бөртпелердің саны бойынша бірең-сараң (толық саны көрсетіледі), көп емес 
(қарағанда тез санауға болады), көп бөртпе (көп, санауға мүмкін емес); 
-
бөртпе мөлшерін ең жақсы дамыған және басым элементті миллиметр немесе 
сантиметрмен өлшеп анықтайды; 
-
бөртпелер түрін дөңгелек, овальды, дұрыс емес (қисық), жұлдыз тәріздес және т. б. деп 
анықтайды. Шеттерінің айқындылығын немесе айқын емес деп белгілейді; 
-
бөртпелердің түсіне ерекше көңіл бөлінеді.Қабынған бөртпелер қызыл реңді түсті бо-
лып, бозғылт-қызғылт түспен көкшіл-айқын қызыл түстің аралығында болуы мүмкін.
Геморрагиялық бөртпелерге сипаттама бергенде олардың эволюция (даму) 
барысында өзгеруіне байланысты көк, күлгін, қара-қошқыл (пурпурлы), көк түстер 
қолдынылады. 
Екінші реттегі бөртпелердің ерекшеліктерін көрсету керек: түлеудің сипаты және 
орналасқан жері, қабықтың түсу мерзімі және т.б. 
Гипертрихоз – дененің шамадан көп жүндеуі (ревмартрит, ауыр туа біткен ақаулық). 
Жыныстық даму кезеңінде сыртқы жыныс мүшелерінің аймағында шаштың тез өсуі 
байқалады, сонымен қатар, ер балаларда – үстіңгі ернінде, иегінде, кеудесінің алдыңғы 
жағында, қыз балаларда – сүт бездерінің маңында, қолтығында тез өседі. Бұл жерлерге 
шаштың өте ерте шығуы уақытынан бұрын жыныс жетілуінің жүріп жатқанын білдіреді. 
Тырнақтар: туа біткен эктодермальды дисплазияда тырнақ мүлдем жоқ болуы 
мүмкін. 
Паранохий – тырнақтың жиегі қабынып, ісіп айналасындағы тері қызарады. 
Тырнақтың сыңғыштығы мен тегіс еместігі эритремияда, микседемада, тетанияда, қант 
диабетінде және хлорозда кездеседі. «Сағат шынысы» тәрізді тырнақ кейбір іріңді 
ауруларда (бронхоэктазия ауруы, өкпе іріңдігі, бактериялық эндокардит), бауыр 
циррозында және жүректің іштен туа болатын кейбір ақауларында кездеседі. 
а б в 


71 
 
26- сурет
. Қызылша (бөртпенің шығу сатылығы). 
а) 
1-ші күн;
б) 2-ші күн, в) 
3-ші күн
Пальпация – баланың денесін ауыртпай жәйлап, 
жасалу керек. 
Зерттеушінің қолы таза, жылы, құрғақ, тырнағы қысқа 
алынған болуы міндетті. Пальпация (сипау) арқылы терінің 
созылғыштығын (эластикалық қасиеті), ылғалдылығын, 
қызуын, тургорын, дермографизмді (теріні сызғанда, оның із 
қалдыру қасиеті), сезімталдығын анықтайды. Қалыпты 
жағдайда баланың терісі ылғалды, бархат тәрізді болады. 
Теріні пальпация жасағанда, баланың ауырсынатыны немесе 
ауырсынбайтынын анықтау үшін, бет пішін, қимылдарын 
мұқият қадағалап отыру керек. 
Терінің қалыңдығы мен созылғыштығы тері асты шел 
майы ең аз жерде анықталады: қол басының сыртқы беті, 
кеуде қуысының алдыңғы беті, шынтағы және т. б. Ол үшін 
теріні (тері асты шел майы алынбайды) сұқ саусақ пен бас 
бармақтың арасына теріні қысып алып, тартып, босатып 
жібереді. Қалыпты жағдайда саусақты босатқан кезде, тері 
тез жазылып кетеді. Егер бірнеше қыртыстар пайда болып, 
бірден 
тарамай, 
жәй тарайтын болса, созылғыштығы 
төмендеген (нашарланған), ал тіптен тарамай қойса, 
жойылған болып есептелінеді. 
Тургор (тіндер мен жасушалардың қысушы күштерге 
қарсы әсері) санның, қардың ішкі бетінде теріні, шел майын, 
бұлшық етті екі саусақтың арасында қысып, қарсылык ету 
мүмкіншілігін анықтайды 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   495




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет