Бастауыш мектептегі оқу үдерісінде оқушылардың тұлғалық жетістіктеріне қол жеткізу тетіктері

Оқу үдерісінде бастауыш сынып оқушыларына педагогикалық талап қоюда төмендегідей ержелерді ұстанған тиімді:

• Рефлексивтік тыңдау тәсілдері: анықтау, «Тағы да қайталап айтасыз ба?», «Түсінбедім», «Не айтқыңыз келіп еді?» т.б. арқылы сөйлеушінің ойын нақтылай түсу – сөйлеушінің ойын тексерудің өзіндік тұжырымдау, түйіндеу құралдары. Түйіндеу – мағыналық бірлікте әңгіме бөліктерін біріктіруге ықпал ету.

Педагогикалық өзара әсер етудегі маңызды әрекет - белсенді тыңдау тәртібін жүзеге асыру жолдары:

• сұхбаттасушының ішкі жан дүниесін түсінуге тырысыңыз;
• -сұхбаттасушының олай айтудағы мақсатын ұғыныңыз;
• «Мен оны онсыз да білемін!» деп қарсы шықпаңыз, сұхбаттасушы бойынан сіз үшін қызықты да құнды бір нәрсе табуға тырысыңыз, қайғысына ортақтасыңыз;
• пікір таластыру өнерін игеру арқылы ым-ишара, көңіл-күй, интонация, темп өнерін де игеріңіз;
• қарсы пікір айту, қаттылық т.б. тек кей жағдайда, шектен шыққан уақытта ғана қолданыңыз!

Бастауыш мектеп оқушыларының тұлғалық қасиеттерін қалыптастыру жұмыстарына балалардың жас ерекшеліктерін ескеріп, олардың қабылдау мүмкіндіктеріне сәйкес лайықтыларын ғана пайдаланып, оларды тиімді қолдана білген жөн.

• Бастауыш мектеп оқушыларының тұлғалық қасиеттерін қалыптастыру жұмыстарына балалардың жас ерекшеліктерін ескеріп, олардың қабылдау мүмкіндіктеріне сәйкес лайықтыларын ғана пайдаланып, оларды тиімді қолдана білген жөн.
• Қазіргі таңда бұл талаптарды жүзеге асырудың мынадай мүмкіндіктері бар:
• тұлғалық қасиеттерді қалыптастыру бойынша адамгершілік құндылықтарды кез келген пәнді оқытудың мазмұнына кіріктіру;
• сыныптан тыс сабақтарды баланың тұлғалық қасиеттерінің қалыптасуына ықпал ететіндей бағытта ұйымдастыру;
• жеке пән ретінде жүргізілетін сабақтардың бағдарламасына еңгізу.

Тұлғаның жеке бастық және рухани қасиеттері:

• Тұлғаның жеке бастық және рухани қасиеттері:
• денсаулық
• адалдық
• қайырымдылық
• кішіпейілділік
• алғырлық
• шыдамдылық
• тапқырлық
• өжеттік
• батылдық
• еңбексүйгіштік, т.б

Тұлғаның әлеуметтік қарым-қатынастық қасиеттері:

• Тұлғаның әлеуметтік қарым-қатынастық қасиеттері:
• белсенділік
• жауапкершілік
• ұстамдылық
• жолдасдыққаберіктік
• ұжымшылдық
• шынайылықжәнет.б.

Қорыта айтарымыз, біздің мақсатымыз бастауыш сынып оқушысы тұлғасын қалыптастырудың жолдарын іздестіру, бағыт-бағдарын айқындау . Ол үшін бастауыш мектепте ұсынылатын білім мазмұнын нақтылап, оқу-тәрбие үдерісінің барысында пайдаланудың жолдарын зерделейміз. Олай болса, бастауыш мектептегі оқу-тәрбие үдерісінде жеке тұлғаның сана-сезімі мен ақыл-ойына жүйелі әсер етіп, оның дүние танымының дамуына, психикасының дұрыс қалыптасуына оң ықпал етуіміз керек.

• Қорыта айтарымыз, біздің мақсатымыз бастауыш сынып оқушысы тұлғасын қалыптастырудың жолдарын іздестіру, бағыт-бағдарын айқындау . Ол үшін бастауыш мектепте ұсынылатын білім мазмұнын нақтылап, оқу-тәрбие үдерісінің барысында пайдаланудың жолдарын зерделейміз. Олай болса, бастауыш мектептегі оқу-тәрбие үдерісінде жеке тұлғаның сана-сезімі мен ақыл-ойына жүйелі әсер етіп, оның дүние танымының дамуына, психикасының дұрыс қалыптасуына оң ықпал етуіміз керек.