Ббк 84 (5К;аз) б к азыбек Би Келд1бек лы


ediM. Киел1 Каркаралы топырагы - сжслдсн-ак алыптардьщ алтын  6 eciri



Pdf көрінісі
бет288/307
Дата07.02.2022
өлшемі5,8 Mb.
#87851
1   ...   284   285   286   287   288   289   290   291   ...   307
Байланысты:
kazybek

ediM.
Киел1 Каркаралы топырагы - сжслдсн-ак алыптардьщ алтын 
6
eciri, 
аймандай асылдардьщ цутты конысы. ¥лтымыздьщ улы 
тулгалары осы елкеде ездершщ жаркын кунш, жулдызды сэтш 
етюзд1. Каркаралы Алаш абызы Ахмет Байтурсынулы (Актсрск). 
Алаш кесем1 Элихан Бекейханов, (УПржакып Дулатов, Жакып 
Акбайулы. Ныгмет Нурмацулы, Эл1мхан Ермеков, эншшер Эм1ре 
Кашаубасв. Кали Байжанов, Еаббас Айтбаев, Биб1гул Телегенова, 
Калибск Куанышбаев туып, OMip жолын бастаган мекен.
Солардьщ 6
ipi 
- хальщтыц бабасына, цазацтьщ данасына 
айналган кесем, парасат 
neci 
вскенбайулы Кунанбай цажы.
Цунанбай в р т а жуздщ тузы емес пе?
Жацсыныц артта цалган i3i емес пе? -
деп ацын айтцандай, дегдар бабамыз даналыцтыц дарабозы ед1
Кунанбайдыц анасы Зере айтыпты: - «Туслмдс вскенбай 
кец алаша у сл ад е малдас цурып алып, алтын сацаны 
nipin 
отыр 
екен. Алтын саца - гайыптагы ацныц цулжасынан алынган бшем. 
Алашаныц устше тойкссшсн тускен сайын мацайына жарыц 
сэуле шашатын кершедЬ). 
TyciH 
жорыган адам: - «Бойыца б тсен
405


кошкардай ул, сол ул есейе келе елд1 соцына i.iccTipori». - деп-ri. 
Осы жорудан туган ул - атакты Кунекец! Сол Зере анамыз бертш 
келе эцпмелескенде айтады екен:
-
«Мен Кунашты 6ip кун до р стаз смЫ п кергешм жоц жэне 
омырауымды тазалап жумай, бисмилла деп айтпай еъпзген м езгш м
болган емес», - дсггп.
Сейлесе - сездщ шешеш, бастаса - елдщ кесемi. улагатты 
Кунанбай кажы гумыр 
Keniin, 
елге имандыльщ нурын шашты. 
Кажы атамыздьщ тшелей баскаруымсн Каркаралынын ортасында 
гибадат мекеш - меппт тургызылды. Бабамыз салдырган цудайга 
цулшылыц уш 6yriH де имандыльщ уясы болып тур.
Казактыц акыл-ойынын алыбы, данышпан Кунанбайулы 
Абай Каркаралыны жанындай жацсы кердг Э к с а Кунанбаймен 
осы шаЬарга сан мэрте к с л т , от ауыз, орац тщщ Балта мен Шеже 
шайырлардьщ сезш, тамаша еле Hi н тамсана тындады. Абайдьщ 
азаматтыц болмысын, адамгерш ш к келбетш ксстсл1 тшмен кере- 
мет KC.iicTipin сипаттаган кемецгер Мухтар Эуезов езш щ «Абай 
жолы»-нда: «Абай эк с а мен 6ipre Каркаралыда тургалы кеп кундер 
болды. Каз1рдс цые эбден 
Tycin, 
цар бекш алганды. Кунанбай 
к ini кс не цаланыц тап ортасындагы кек шатырлы, улкен агаш уйд1 
жатац еткен. Казагуар. цонацшыл татар саудагер1шц уй1» деп, ерек­
ше ыцыласпен сурсттейдг Даццты жазушыныц эспеттеп айтцан 
керкем гимаратыныц сыртында буг1нп кун1: «Бул уйде 1850 
жылдары Абай (ИбраЬим) Кунанбайулы болган» деген ескертюш 
тацта тур. Атацты ацын Кар карал ыга жш келген, цаланыц oc.iri.ii 
саудагер1 Калнолла Бекметовтыц уй1не тоцтаган.
«Соцтыцпалы, соцпацсыз жерде ескен», «мыцмен жалгыз 
алысцан», «журеп цырыц жамау» жумбац жан, хэклм Абай - цазац 
руханияты элем1шц тс ндс с а з . цайталанбас улы тулгасы. «Абай 
сездерi Hi н бул дуниеде цалганы цазац уш1н зор бацыт» деп, Ахмет 
Байтурсынулы эд1л атап керсеткендей, Абай адамзат ацыл-ойыныц 
XaHT3Hipici. 
Абайдан уйрену, Абайга жуг1ну, Абайдан дэрю алу -
9p6ip цазац баласыныц ем1рл1к мураты. Шертпе куйд1ц ine6epi, 
бармагынан куй тег1лген домбырашы Тэтпмбет Казангапулы да 
осы Каркаралы ещ рш щ перзент1.
406


Олардан кешн шыккан - Алаштыц кемецгер кесем1 opi ipi 
окымысты Элихан Бекейхан, Алаштыц арысы Жакып Акбайулы, 
кайраткер Ныгмет Нурмацулы, Эл1мхан Ермеков, ойгЫ эншшер 
Эсет Найманбаев, Э\прс Кашаубаев жэне Биб1гул Телегенова, 
дауы л паз ацын Касым Аманжолов, Казактын туцгыш гарышксрк 
Ушкыш XX гасыр адамы, КСРО батыры, Казахстан Хальщ 
КаЬарманы Токтар Оцгарбайулы Эубэюров - улт мактанышы.
Карцаралы туралы айтцанда Коянды жорменкесшсгз эцпме 
болмайды. Сол кезде жэрмецке 9pi енер мектеб1 болды. Кербез 
Кекшеден ат терлетш, арнайы келген Б1ржан сал:

«Базарыц цутты болсын, ардацты ел1м,
Цоянды - ту кетерген думай JtcepiM.
Царцаралы, сулу Квкше жер шоцтыгы,
Сарыарца - алтын асу, асцар бeлiм», -
деп жэрмецке шымылдыгын ашушы сдк дейтш царияларымыз.
Каз1р тэуслспдпчтщ шуацты шапагатымен шырайланган кер­
без Карцаралы шалцар Сарыарцаныц рухани шамшырагына айна- 
лып, елше - береке, же pi не - ырыс уялады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   284   285   286   287   288   289   290   291   ...   307




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет