Жіктелуіне келер болсам:
Жарақаттық шок ағымына қарай:
Бipiнiшiлiк — жарақат алған кезінде немесе жарақаттан кейін дамиды.
Екіншілік — жиі жарақаттан бірнеше сағаттан кейін дамиды.
Жарақаттық шоктың сатылары:
1. Компенсацияланған -шоктың барлық белгілері болады, АҚҚ жеткілікті деңгейде, ағза күресуге қaбiлeттi.
2. Декомпенсацияланған — шоктың барлық белгілері болады және айқын гипотензия.
3. Рефрактерлі шок — барлық жүргізілген ем нәтижесіз.
Травматикалық шок даму механизмі
Травматикалық шок дамуының негізгі факторлары:
Жарақаттық шоктың клиникалық көрінісінде эректильді және торпидті фазаларын ажыратады, бірақ балаларда осы 2 фаза арасында айтарлықтай айырмашылық жоқ. Бұл қозу және тежелу процесстерінің өте үлкен тұрақсыздығынан және олардың тез аяқталуына байланысты. Балалардағы жарақат шогының ерекшелігі бала ағзасын ұзақ уақыт бойы артериалды қысымды қалыпты деңгейде ұстап тұрады. Балаларға ғана тән физиологиялық симпатотония, ағзада пайда болған гиповолемияны компенсациялау үшін қанайналымның тұрақты орталықтандырылуын шақырады.
Жарақат шогына тән ерекшеліктер: қанайналымның ұзақ және тұрақты орталықтандырылуы кенеттен гемодинамиканың декомпенсациясына ауысады, мұндай жағдайда балаларды емдеу өте қиын.
Жарақаттық шокты емдеу алгоритмі
Жалпы шаралар:
1. Науқастың жағдайының ауырлық дəрежесін ескеру (науқастың шағымдары, есінің деңгейі, тері жамылғысының ылғалдығы, түсі, тыныс алу жəн пульстің сипаты, АҚҚ-ның деңгейі).
2. Қан тоқтату шараларын жасау.
3. Шоктан пайда болған импульсацияны үзу (дұрыс жансыздандыру).
4. АҚК (айналымдағы қан көлемін) қалыпқа келтіру.
5. Метаболикалық бұзылтар коррекциясы.
6. Басқа жағдайларда:
- науқасты аяқ жағын 10-45%дейін жоғары көтеріп жатқызу, Тренделенбург жағдайы;
- веноздық (көктамырдың) енгізуді жақсарту немесе сақтау перифериялық көктамыр катетеризациясы. (реанимациялық бригадалар үшін-магистральды қан тамырлар катетеризациясы жасалады);
- жоғарғы тыныс жолдарының өтуін жəне оттегі келуін қадағалау.
Достарыңызбен бөлісу: |
