Терминалдар: Потенциометрде үш терминал бар:
Екі фиксирленген терминал (A және B): Бұл терминалдар потенциометрдің кедергі элементіне қосылған.
Бір жылжымалы терминал (W немесе C): Бұл терминал қозғалмалы контактімен байланысты. Ол резистордың кедергісін өзгерту үшін жылжытылуы мүмкін.
Резистор материалы: Потенциометрдің кедергі элементі әртүрлі материалдардан (көмір, метал, т.б.) жасалуы мүмкін.
Кернеуді реттеу: Потенциометрдің жылжымалы терминалының (W) орнын өзгерту арқылы оның кедергісін өзгертеді, бұл кезде кіріс кернеуінің (A мен B арасындағы) шығыс кернеуіне (A мен W арасындағы) қатынасы өзгереді.
Кедергі мәнін өзгерту: Потенциометрдің жылжымалы терминалын жылжыту арқылы кедергі мәнін (R) өзгертуге болады. Бұл кернеу мәнінің шығысқа әсер етеді.
Потенциометрдің түрлері
Линейлі потенциометр: Бұл түрдегі потенциометрде жылжымалы контакт сызықты жолмен жылжиды, осылайша шығыс кернеуінің өзгерісі пропорционал болып келеді.
Логарифмдік потенциометр: Бұл түрдегі потенциометрде жылжымалы контакт логарифмдік жолмен жылжиды, бұл дыбыс деңгейін реттеу сияқты қолдану салаларында пайдалы.
Цифрлық потенциометр: Цифрлық потенциометрлер микроконтроллермен немесе цифрлық сигналдармен жұмыс істей алады. Оларда аналогтық сигналдарды цифрлық басқару үшін арнайы схемалар бар.
Дыбыс жүйелері: Потенциометрлер дыбыс деңгейін реттеу үшін стерео немесе аудио құрылғыларында жиі қолданылады.
Электрондық құрылғылар: Көптеген электрондық құрылғыларда (мысалы, радиолар, теледидарлар, тұрмыстық техника) параметрлерді (температура, жылдамдық) басқару үшін пайдаланылады.
Сенсорлар: Потенциометрлер кейбір сенсорларда (мысалы, позиция, бұрылыс) қолданылып, механикалық қозғалысты электр сигналына айналдырады.
3-сұрақ. Транзистордың күшейткіш ретінде қолданылуы қалай жүреді?
Транзистордың базаға берілген аз токтың әсерінен коллектордан эмиттерге дейінгі токты арттыру арқылы сигналды күшейтеді.
Транзистор — электрондық схемаларда сигналдарды күшейту үшін қолданылатын негізгі компоненттердің бірі. Транзистордың күшейткіш ретінде жұмыс істеу принципі төмендегі кезеңдерден тұрады:
1. Транзистордың типтері
Транзисторлар екі негізгі типке бөлінеді:
|