Білім беру бағдарламасы Түсіндірме жазба «Мектепалды даярлық білім беру бағдарламасы»

Табиғатта өзін-өзі ұстаудың (ағаш жапырақтарын жұлмау, гүлді жұлмау, гүлзарларды таптамау, ұяны бұзбау, қоқыс тастамау) қарапайым ережелеріне үйрету. Табиғатта қолынан келетін жұмысқа көмек көрсетуге баулу. Табиғатқа зиян келтіретін жағдайлар мен әрекеттерді атап көрсету. Саңырауқұлақ пен кейбір жидектерді жинау ережелерімен таныстыру.

Ауа мен судың ластану себептерін атап көрсету. Педагог тек хабарлап қана қоймай, сонымен қатар себеп-салдар байланысын орнатып, баланы ойлануға мәжбүрлейтін сұрақтар қояды. Тірі және өлі табиғаттың өзара байланысын түсіндіреді. Өлі табиғаттағы үдерістер жануарлар мен өсімдіктердің өзгеруіне әкеліп соқтыратыны туралы түсініктерін біртіндеп қалыптастыру.

«Қызыл кітаптың» маңыздылығын түсіндіру. Жануарлар қоршаған ортаның жағдайына бейімделетінін, мұның өзі олардың аман қалуына мүмкіндік беретінін түсіндіру. Табиғат бұрышындағы өсімдіктер мен жануарларды күтіп-баптау тәсілдерін түсіндіру. Оларға ұқыпты және қамқор қарым-қатынас жасауға баулу.

«Шығармашылық» білім беру саласы бойынша ұсынылатын сабақ түрлері:

1. 
   Сурет;
   
2. 
   Мүсіндеу;
   
3. 
   Жапсыру;
   
4. 
   Музыка.
   

-білуге деген құштарлығын, шығармашылық қиялын, фантазиясын, есте сақтау қабілетін дамыту;

-сурет негіздері туралы білімдерін және көркемдік материалдармен, құралдармен жұмыс істеудің бастапқы дағдыларын қалыптастыру;

-эстетикалық талғамды дамыту және бейнеленген образдарды түсіну сезімін тәрбиелеу;

-ойын және көркем іс-әрекет арқылы түрленуге қажеттілікті дамыту;

-қол моторикасы мен сенсорлық қабылдауды дамыту;

заттарды олардың кеңістіктік арақатынасына сәйкес бейнелеу дағдыларын дамыту;

-ұлттық бейнелеу өнеріне баулу арқылы патриотизмге тәрбиелеу.

Балалар сызықтардың алуан түрін (түзу, қисық, ирек-ирек, ирелең) қолдана отырып, затқа қарап және елестету арқылы қарапайым заттарды және күрделі емес сұлбалардың суретін салады.

Балаларды түрлі ұлттардың қолбанбалы өнеріне тән өрнектің элементтерімен және түстердің үйлесімділігімен таныстыру.

Қазақ ою-өрнегінде кездесетін киіздің өрнегінде, тоқыма заттарда, кілем тоқуда табиғаттың, гүлдің, бүршіктің сюжетін беруге үйрету.

Түзу сызықтың түрлі үйлесімділігінде құрылған қазақ өрнегінің элементтерінің суретін салуға, оларға тән элементті қолдана отырып құрастыруды, элементтерді сұлбаның, форманың ортасына және шетіне орналастыруын, қарапайым формаға түзу, ирек, жіңішке, жалпақ сызықтарды, сақиналарды, дөңгелектерді, бояуларды, нүктелерді ырғақпен орналастыру арқылы өрнектерді құрастыру біліктерін қалыптастыруға ықпал ету.

1.2. Пішін және үйлесімділік

Заттардың бөліктерін, үйлесімділігін, негізгі формасының суретін салуды дамыту. Бірыңғай мазмұнда сурет салу үшін, біркелкі заттардың көлемі және оның бөлшектері бойынша бейнелеу іскерлігін қалыптастыру (көктемдегі табиғаттың қарапайым суреттері. Ағашқа, бұтағына, бұтаның жапырағына немесе гүліне, кейбір дала және бақша гүлдеріне қарап сурет салу, түрлі аңдардың және т.б. сипатының ерекшеліктерін беру).

Геометриялық пішіннің жеңілдетілген түрінде, пішінін құрастыру үшін, баланың бойында заттардың құрылысын көру дағдыларын қалыптастыру.

1.3. Түс. Қағаздың түсін таңдау және бояулардың үйлесімділігін беру; жылы және суық түстерді қолдану, әртүрлі түстің фонмен үйлесімділігі және тақтайшаға бояуларды араластыру арқылы көркемдік талғамын байыту және дамыту.

Балалар басты түстерді (қызыл, сары, көк, жасыл, күлгін, қызғылтсары, көгілдір); табиғи және жасанды жолмен алынған бояуларды, күн сәулесі спектрінің негізгі түстерін, құрамдас түстерді басты түстерден алуды; түстерді араластырудың қарапайым ережесін (қызыл және көк түсті қосқанда – күлгін түс, көк және сары түстің қоспасы – жасыл түс т.б.) біліп, ажырата алуы керек.

Балаларды алуантүрлі көркем материалдармен және олардың қасиеттерімен таныстыру; бейнелеу міндеттеріне қойылған бейнелеу материалдарын, құралдарын, жеке ойлауы бойынша бейнелеу тәсілдерін бағындыру біліктерін дамыту; алуантүрлі материалдар мен құралдарды, іс-әрекет тәсілдерін қолдануға үйрету; элементтерді кезектестіре отырып, матаға өрнек салу; көлемді пішінді безендіру – жапсырылған бұйым, қатты қағаздан жасалған жұмыс (қораптар, бокалдар және басқалар).

Жеке заттарға қарап немесе есте сақтау қабілеті бойынша сурет композициясын құруға, өрнектер мен оюларды құрастыруға; бейнені қағаз парағына орналастыруға, суреттегі түсті үйлестіруге; бейне нысандарының негізгі бөліктерінің арақатынасын көрсете білуге, бояулармен жұмыс істеуге, қағаз бетінің өлшемі мен заттарды бір-біріне қатысы бойынша орналастыру мен көлемін анықтауға үйрету. Балаларға заттарды: қағаздағы бір жолақта төмен, қағаздың барлық бетінде кеңістікке қатысты бере білу дағдыларын: қалыптастыру.

Балалардың түрлі материалдарды қолдануы, көркем материалдарды дұрыс таңдауы: қарындаштар (графитті және түрлі түсті), бояулар (гуашь, акварель) .

Саусаққа күш түсірмей, қарындашты көлбеу ұстап, үзік сызықтарды біркелкі етіп сызып, бір бағытта жеңіл қимылмен, жиектің сыртына шығып кетпей, қарындашпен сурет салуға үйрету. Бояумен сурет салу барысында, қылқаламды бояуға әбден малу; жалпақ сызық жүргізе отырып, қылқаламды қағазға көлбеу ұстау; жіңішке сызық салу барысында нүктені тігінен ұстап, суретті бояй отырып, оңнан солға, жоғарыдан төмен, қиғаштап бір бағытта оны көлбеу жүргізу; қағаз бетінің ортасын, бұрышын, жоғары, төмен, оң және сол жағын ажырату тәсілдерін қолдана білуге үйрету.

2.2. Еңбек гигиенасын, құралдармен жұмыс істеуде қауіпсіздік техникасын сақтау

Балаларды орындайтын тапсырманың бірізділігін алдын-ала жоспарлауды, қажетті материалдарды дайындауды, жұмыс орны мен жұмыс істеу барысында құралдарды өздігінен ретке келтіруді : үшкір құралдар, қарындаш, бояу, қағаз және т.б. өз орнына қоюға үйрету.

• 
  мүсіндеуге арналған түрлі материалдармен жұмыс жасауда қарапайым білімдері мен дағдыларын қалыптастыру;
  
• 
  мүсіндеуге қызығушылығын, шығармашылық қиялын, фантазиясын, бақылағыштығын қалыптастыру;
  
• 
  кеңістіктік түсініктерін қалыптастыру;
  
• 
  заттарды шынайы бейнесіне қарап, елестетіп, ойдан шығарып мүсіндеу дағдыларын дамыту;
  
• 
  мүсіндеудің түрлі техникаларын (конструктивтік, мүсіндік, аралас), мүсіндеуге арналған материалдармен жұмыс тәсілдерін игеру;
  
• 
  мүсіндеу барысында түрлі бейнелерді, олардың сипатының, пішінінің, пропорцияларының, фактураларының, зат қозғалыстарының ерекшеліктерін өздігінен бере білу дағдыларын дамыту;
  
• 
  зат пішіндеріне, олардың кеңістіктегі орналасқан орнына қарапайым талдау жасау дағдыларын дамыту;
  
• 
  эстетикалық талғамды дамыту және бейнеленген образдарға жанашырлық сезімін тәрбиелеу;
  
• 
  қол моторикасын және сенсорлық қабылдауды дамыту;
  
• 
  қазақ халқының ұлттық сәндік-қолданбалы өнер желісін мүсіндеуде қолдану арқылы патриоттық сезімге тәрбиелеу.
  

Балалар жануарлар мен адамдардың пішінін алдымен олардың жалпы пішінін, содан кейін бөлшектерін белгілей отырып, бір кесек сазбалшықтан мүсіндеуді үйренеді. Тұтас кесектен мүсіндеу барысында артығын алып тастауы да мүмкін, сонымен қатар пішіннің сол басқа бөліктеріне жетпей тұрған сазбалшықты қосуы да мүмкін. Негізгі жұмыс саусақтардың, кейде екі қолдың саусақтарымен атқарылады. Жұмыста мүсіндеудің көптеген әдістері мен қосымша материалдар қолданылады.Балалар бейнелейтін қозғалыстар: қолын көтеріп тұрған немесе аяғы алшақ қойылған адам мүсіні, алға созылған жануардың табаны. Мүсіндеудің мәнерлі құралдарының көмегімен тірі тіршілік иелерін белгілеріне тән, айрықша ашық түрде береді, ал пішіннің қалған негізгі бөліктері жалпылама түрде қалады. Мүсінделген пішіннің бөліктерін нықтап бекіту, олардың біреуін екіншісіне қыса отырып, бекітілген жерді тегістеу, саусақ немесе кескіштің қимылымен пішіннің бетін жөндеу.

Сәндік мүсіндеу құралдарымен жұмыс жасауға кейбір әшекейлерді түтік, шаршы, үшбұрыш және т.б. сияқты арнайы таңбалар түрінде қондыруды үйрету.

Мүсіндеудің құрылымдық тәсілін (жеке бөліктерден және конструкторлардан) қолдану. Бір кесектен мүсіндеудің иілгіштік әдісі.Бала сипаттық ерекшеліктерін беруге тырысады – ұзын мойнын, қармауышын, айдарын, құлағын және т.б. Кескіштің көмегімен «қауырсынды», «түкті», «қабығын» үзік сызықпен кесуге, өрнек жасауға, табан, қанат үшін тілік жасауға, пішін бетінің суретін салуға болады.
2-бөлім. Еңбек гигиенасын, құралдармен жұмыс істеуде қауіпсіздік техникасын сақтау

Бөлімше	Оқу мақсаттары
2.1 Мүсіндеуге арналған материалдармен, құралдармен жұмыс	1.1 Мусіндеуге арналған материалдарды үнемді пайдалану
	1.2 Өткір және кескіш құралдармен жұмыс барысында қауіпсіздік техникасын және еңбек гигиенасын сақтау
	1.3 Жұмыс барысында жұмыс орнын, құралдарын ретке келтіру

2.1. Мүсіндеуге арналған материал және құралдармен жұмыс істеу.

Мүсіндеудің бейнелеу және техникалық құралдарын меңгеру балалар үшін қиындық тудырады, бұл педагогтан мүсіндеуге материалдар іріктеуде, үйретудің мазмұны мен тәсілдерін таңдауда ерекше жауапкершілікпен қарауды талап етеді.

Әдетте, мүсіндеу үшін сазбалшық пен ермексаз қолданылады. Сазбалшық – түстермен жұмыс істеуге арналған бейтарап және ыңғайлы айрықша құнды материал. Ол жасыл және көгілдір реңкі бар жер сияқты қоңыр, ақ, сұр түсті болуы мүмкін. Арнайы дайындалған түрлі-түсті керамикалық сазбалшықты қолдануға болады. Сазбалшықпен жұмыс істеу қолайлы. Сазбалшық жұмысқа үнемі жарамды болу үшін, оны сулы шүберектің астында салқын, дым жерде ұстаған жөн.

Ермексаз – жұмыс алдында арнайы дайындықты қажет ететін созылмалы материал. Ол біртүсті және түрлі-түсті болуы мүмкін. Алғашқысы пішіннің тұтастығы мен заттың құрылысын жақсы түсінуге мүмкіндік береді. Түс жұмысқа алуан түрлі сипат береді, мәнерліліктің қосымша құралы болып табылады.

Мүсіндеудің қосымша материалдарына тірек жатады.

Балаларды мүсіндеуге үйрету үшін тірек ретінде түрлі ұзындық пен жуандықтағы қарапайым таяқшаларды қолдануға болады. Тіректің көмегімен пішіндер айрықша тұрақты және ширақ болады.

Мүсіндеу барысында кескішті қолдана білу керек. Олар өздері жасап алатын ағаштан және металдан жасалған болуы мүмкін.

Қолмен жасау қиын болған жағдайда бөлшектерді жөндеу үшін кескіш қолданылады, оның көмегімен пішіннен артық сазбалшықты алып тастайды, кесік жасайды.

Балаларды мүсіндеуге ойдағыдай үйрету үшін үстелге орналастырылған шағын тақтайша керек.

Педагог балаларды орындайтын тапсырманың бірізділігін алдын-ала жоспарлауға, қажетті материалдарды дайындауға, жұмыс орны мен жұмыс істеу барысында құралдарды өздігінен тәртіпке келтіруге үйретеді: үшкір құралдарды, сазбалшықтарды, ермексаздарды және т.б. өз орнына қою. Жеке бас гигиенасының ережесі (сабақтан соң міндетті түрде қолдарын жуу және әрқайсысы өз сүлгілерін қолдану) туралы үнемі ескертіп отыру қажет.

• 
  халық кәсіптері, материалдар мен құралдар туралы түсініктерін қалыптастыру;
  
• 
  зат бейнесін бөлшектерден құрастыру, бөлшектерден шаблон арқылы, есте сақталған бейне арқылы, елестету арқылы композиция құрау дағдыларын дамыту;
  
• 
  геометриялық пішіндер және өсімдік элементтері бар өрнектер негізінде жырту, өру және түрлі аралас техникаларды қолданып, симметриялық, сұлбалық, көпқабатты пішіндерді қию техникасын меңгеру;
  
• 
  мектеп жасына дейінгі балалардың сенсорлық қабылдауын дамыту;
  
• 
  қолдың ұсақ моторикасын, көз мөлшерін, байқағыштығын дамыту;
  
• 
  жапсыруда түс, пішін, өлшем, т.б. көркемдік мәнерлілік құралдарын пайдалану;
  
• 
  жапсыруда қазақ халқының ұлттық сәндік-қолданбалы өнер желісін қолдану арқылы патриотизмге тәрбиелеу.
  

Балаларды шынайылыққа жақын заттарды құруға үйрету. Жеке заттарды қағаздан қиып жапсыруды, қағазды көзбен өлшеп бүктелген сызығы бойынша тегіс етіп қиюды; шаршының, тіктөртбұрыштың немесе үшбұрыштың бұрыштарын жұмырлай отырып немесе қағазды бірнеше рет бүктей отырып, дөңгелек пішін етіп қиюды меңгеру.

Қиып алудың алуан түрлі тәсілдерін қолдану: симметриялық (көбелек, инелік, қызғалдақ, Қарша қыз, зымыран) немесе ортасынан бастап қайталанатын бөлікті кезектестіру(түймедақ, қар бүршігі);ұсынылған күрделі контуры бойынша (жануарлар, құстар, балықтар).

Алған дағдыларын ойында, үйшікті, мереке күндері үй-жайды және учаскелерді безендіру үшін жеке және ұжымдық жапсырмаларды жасау кезінде қолдану. Ойлауы бойынша жапсыру дағдыларын бекіту.

1.2. Сюжеттік жапсыру

Тақырыпқа немесе сюжетке сәйкес түрлі заттарды қиып алу және жапсыру. Болашақ композицияның сюжеті мен бөліктерін ойластыру, оларды негізге бірізділікпен, нысандардың көлемін, пішінін ескере отырып, түрлі заттардың бөліктерін жапсыру.

Түстің ашықтығын салыстыруды қолдана отырып, ырғақ, симметрия заңдылығы бойынша түрлі элементтерді безендіруде (геометриялық, өсімдіктер пішіні, құстардың, жануарлардың, адамдардың пішіндерінің жиынтығын) қию және біріктіру білігін меңгеру. балалар стилге салуға, шынайы заттарды сәнді жасауға, олардың құрылысын жинақтауға, үлгілерді жаңа қасиеттерімен бөлісуге үйренеді. Халық өнерімен таныстыруды және тұрмыс бұйымдарын, киімдерді безендіру бойынша өрнетер құрастыруға үйрету. Ұлттық алуан түрлі өрнектерді, түстердің сәйкестігін көрсету.

Қағаздың парағын жекелеген элементтермен толықтыру, жапсырудың негізгі және қосалқы бөліктерін бөліп көрсетуге үйрету.
2-бөлім. Құралдармен және көркем материалдармен жұмыс тәсілдері, еңбек гигиенасын, құралдармен жұмыс істеуде қауіпсіздік техникасын сақтау

Бөлімше	Оқу мақсаттары
2.1 Қайшымен жұмыс әдістері	1.1 Геометриялық пішіндер негізінде қарапайым заттардың бейнесін қию (жолақтарды тік төртбұрыш, шаршыларды үшбұрыш етіп қию, шаршының немесе тік төртбұрыштың бұрыштарын қию арқылы шеңбер және сопақ пішіндерді қиып алу)
	1.2 Симметриялы емес заттарды бейнелеу үшін салынған немесе қиялдағы контур бойынша сұлбаларды қию
	1.3 Табиғи және қолдан жасалған бейнелерден , екіге, қатпарлап бүктелген қағаздардан түрлі симметриялық пішіндерді қиып алу
2.2 Материалдармен, құралдармен жұмыс	2.1 Жапсыруға арналған материалдарды тиімді жұмсау (тығыздығы, түсі, текстурасы жағынан әр түрлі қағаздар)
	2.2 Бірнеше қабат етіп бүктелген қағаздан геометриялық сәндік элементтерді көбірек қиып алып, геометриялық пішіндерді (шаршылар, тік төртбұрыштар, шеңберлер, сопақшалар) ортасынан немесе диагональ бойынша қию
	2.3 Орталықты, бұрыштарды, әшекейлеу үшін екіге бүктелген қағаздан, қатпарлап бүктелген қағаздан қол ұстасуды, шеңбер айнала ән айтқан адам бейнелерін, шілтер үлгілерін, қар ұшқындарын, гүлдер, т.б. қию
	2.4 Жұмыс барысында жұмыс орнын, құралдарын ретке келтіру

2.1. Қайшымен жұмыс істеу әдістері

Қиюдың техникалық тәсілдерін меңгеру. Қайшыны дұрыс қолдану дағдыларын жетілдіру. Арнайы қауіпсіз үлгілерді қолдану.

Балалардың жұмыс істеу қауіпсіздігі үшін ұшы дөңгеленген және тұтқасы әзірленген қайшы қажет. Олардың ұзындығының мөлшері шамамен 120 мм болуы керек.

2.2. Материалдармен, құралдармен жұмыс істеу

Құралдарды қолдануға (қайшы, желім, қылқалам, сүлгі және т.б.),материалдарды өңдеуге байланысты(бүктеу, қию, желімдеу) еңбек дағдыларын меңгеру.

Жапсыру сабағында алуан түрлі материалдарды : қағаз, ермексаз, мата, кептірілген жапырақтар мен гүлдер,түрлі-түсті ұнтақ жармасы немесе уатылған жұмыртқаның қабығын қолдануға болады. Түрлі материалдардың қасиеттерімен таныстыру (қағаз, жарма, ағаш жапырақтары және гүлдер, дақылдар, сабан,мата және т.б.), геометриялық пішіндер мен түстерді ажыратуға, көлемі бойынша бөліктер қатынасын орнатуға және бөлікті бүтін етіп біріктіруге, құрылымын, кеңістіктегі заттың орнын көрсетуге, қағаздың бетінде бағдарлауға үйрету.

Балаларды өздігінен жұмыс орнын және жұмыс барысында құралдарды ретке келтіруге үйрету: ұшы үшкір құралдарды орнына қою; қайшымен жұмыс істеудің қауіпсіздік ережесін сақтау.

• 
  музыкалық мәнерлілік құралдары, негізгі музыка формалары мен жанрлар туралы қарапайым түсініктерін қалыптастыру;
  
• 
  дыбыс жоғарылығын ажырату, дауысын дұрыс келтіріп орындау, ырғақтық бейнесін түсіну дағдыларын қалыптастыру;
  
• 
  музыка туралы өз пікірін білдіру дағдыларын қалыптастыру;
  
• 
  күш түсірмей мәнерлеп ән айту дағдыларын, жеңіл әрі әуезді дауысты қалыптастыру;
  
• 
  ұрмалы-шулы аспаптарда ойнау арқылы суырыпсалма дағдыларын, ырғақты қозғалыстарын қалыптастыру;
  
• 
  аспаптық музыкаға қызығушылық пен ұрмалы-шулы аспаптарда музыка ойнау дағдыларын дамыту;
  
• 
  музыка аспаптарында ойнау арқылы сенсорлық қабылдауын және қол моторикасын дамыту;
  
• 
  дыбыс тембрі бойынша кейбір музыка аспаптарын анықтау;
  
• 
  музыканы тыңдау және орындау барысында өз сезімдері мен толғаныстарын сипаттау арқылы тілдік дағдыларын дамыту;
  
• 
  балаларға арналған қазақ халық әндерін орындау, халық музыкасы мен Қазақстан композиторларының музыкасын тыңдау арқылы патриотизмді тәрбиелеу.
  

Ересектердің орындауында музыкалық көріністі тыңдау, аспаптардың жоғары регистрін, дыбысталу қарқынын ажырату білуді жетілдіру. Ұрмалы аспаптарда жеке және топпен әннің бастама ырғағын орындауға үйрету. Қазақ ұрмалы аспаптарда анық және қалыпты ырғаққа салып ойнауға: асатаяқ, тоқылдақ, қоңырауы бар жыланбас, фортепианоның сүйемелдеуімен балаларға арналған музыкалық аспаптарда ансамбльде ойнау, ырғақ суретін бере отырып анық, жақсы ойнау, әннің бастамасын ойынмен сүйемелдеп ән айтуға үйрету.

Фортепианоның, оркестрдің, камералы ансамбльдің орындауындағы музыкалық шығарманы тыңдауды қолдануға болады.

3-бөлім. Музыкалық шығармашылық

Бөлімше	Оқу мақсаттары
3.1 Музыкалық-ырғақты қозғалыстар	1.1 Музыкаға қосылып, оның сипатына сәйкес ырғақты, мәнерлі қозғалыстар орындау
3.2 Музыкалық импровизация	2.1 Сипаты қарама-қайшы қарапайым әуендерді дауыс көмегімен және балаларға арналған музыка аспаптарының көмегімен суырыпсалу.
	2.2 Таныс би элементтері мен қозғалыстары негізінде, оларды араластыра отырып немесе өз қозғалыстарын ойдан шығарып орындау

3.1. Музыкалық-ырғақты қозғалыстар. Би - ойын шығармашылығын дамыту: театрлық қойылымдарды, әндерді сахналауда түрлі бейнелерді көркем орындау дағдыларын қалыптастыру. Ырғақты жүріспен, қимыл сипатындағы музыкаға жеңіл, ырғақты жүгіріспен марштың сипатын беруге; музыкаға сәйкестендіріп жартылай отыруды (серіппе) ырғақпен анық орындауға; би қимылын меңгеру – жарты қадам; қазақ би қимылдарының элементтерін орындауға үйрету.

Жеңіл және ырғақты жүгіру, музыка сипатына қимыл беру, тізені жоғары көтеріп жүгіруді орындау, қазақ және орыс халықтарының би элементтерін орындау, музыка сипатына қимылды бере білу.

Ырғақты сезінуді дамыту: балаларды қимылды бере отырып, музыкадағы ырғақ мәнерін сезінуге үйрету, көркем-шығармашылық қабілеттерін дамыту; би қимылдарын ойлап шығару, бұл білімдерін дербес іс-әрекеттерде қолдану.

Ойындар және хороводтар: музыка сипатына сәйкес ойын қимылдарын орындау; шеңбер бойымен қол ұстасып жүру; музыка фразасына сәйкес қимылдарды өзгерту; жылдамдық пен ептілік таныту, көріністің соңын белгілеу; халық ойының көңілді сипатын беру; дыбыстардың жоғарылығын ажырату, үлкен және кіші шеңберлерге тұру. Музыкалық-ойын бейнелерін мәнерлеп жеткізу, қимылдағы динамиканы белгілеу, қимылдағы музыканың түрлі сипаты: байсалды, салмақты, көңілді, жанданған, би сазын беру. Музыкаға сәйкес жалаулармен және ленталармен қимыл жасау, құрылымды өзгерте отырып, кеңістікті еркін бағдарлау. Сюжеттік ойындарды сахналау.

Билер: музыканың би сипатын сезіну, би қимылдарының элменттерін орындау; халық билерін үйрену арқылы кейбір көркем мұралармен таныстыру. Билерді музыкаға сәйкес қимылдарды өзгерту арқылы емін-еркін, жеңіл орындау, би бейнелерін беру, бейнелі би қимылдарын қолдану арқылы әнді сахналау.

Би шығармашылығы: таныс би қимылдарын қолдана отырып, импровизациялау білігін мадақтау, мәтінге сәйкес әнді жеке сахналау, шығармашылық тапсырмаларды орындауға түрткі болу. Музыка сипатына сәйкес таныс би қимылдарын қолдана отырып, би ойлап табу.