-
сомалық будандар
-
алынады.
Протопластар
- жасуша қабық-
шасыз жасуша § белгілі жағдайда бірімен-бірі қүйылысып қосы-
лып будан жасушасын түзеді, сол жасушадан кейін будан өсімдік
пайда болады. Протопластарды алу үшін өсімдік жасушада плаз
молиз қүбылысты ьгаталандырып, жасушаны целлюлозо-пектинді
қабықшаны ыдырататын ферменттермен өңдейді (
21-сурет
).
Протопластарды қосу арқылы будандастыруды әртүрлі атай-
ды:
сомалық будандастыру, парасексуалъды будандастыру,
жыныстык, емес будандастыру,
ал пайда болтан буданды -
сома-
лык, будан
деп атайды. Протопластар күйылысқанда алдымен олар
бір-біріне тогысып жабысады, оны агглютинация деп атайды. Со-
дан кейін олардың мембраналары да қосыльт, екі протопластан
үлкен бір протопласт пайда болады/
103
А
В
21-сурет.
Плазмолизге үшыраған өсімдік жасушасы (А)
және ферментативтік гидролизден кейін пайда болтан
протопласт (В)
Протопластарды
нәтижелі
бөліп алу көптеген факторларга
байланысты, мысалы:
1
) үлпаның шығу тегі (жапырақ, түқымжарнақ, тамыр, тозаң
түйіршіктері, каллус үлпасы, суспензиядағы клеткалар);
2
) өсімдіктің түрі мен сорты (оның генотипі);
3) өсімдіктің физиологиялық күйі;
4) ферменттердің қүрамы және олардың сапасы;
5) ортаның рН және осмостық заттың түрі.
Протопластардың тіршілікке икемділігін, яғни олардың мета-
болиттік белсенділігін анықтайтын арнайы әдіс бар, ол протопла-
Достарыңызбен бөлісу: |
