Болатын теориялық және методологиялық мәселелер қарастырылды

1.1 
ҚЕХС №3 “Бизнестің бірігуі”. Бірігу сипаты: сатып алу немесе 
мүдделік бірігу 
 
           
Қаржылық  есептіліктің  №3  «Бизнестің  бірігуі»    деп  аталатын  
халықаралық 
стандартына 
сәйкес 
құрылымдық 
жағынан 
кәсіпорындардың  бірігуі  заңдық,  салықтық  және  басқадай 
себептермен  айқындалатын    әртүрлі  тәсілдер  арқылы  жүзеге 
асырылады.  Ол  бірігу  кәсіпорынның  басқа  кәсіпорынның  меншікті 
капиталын  сатып  алу  немесе  басқа  кәсіпорынның  таза  активтерін 
сатып  алу  нысанында  болуы  мүмкін.  Кәсіпорындар  арасындағы 
бірігу  акциялар  шығару  немесе  ақша  қаражаттарын,  олардың 
эквиваленттерін  немесе  басқадай  активтерді  аудару  (беру)  арқылы 
жүзеге  асырылуы  мүмкін.  Операциялар  бірігуші  кәсіпорындардың 
акционерлері  арасында  немесе  бір  кәсіпорын  мен  басқа 
кәсіпорындардың  акционерлері  арасында    жүзеге  асырылуы 
(орындалуы) 
мүмкін. 
Кәсіпорындардың 
бірігуі 
бірігуші 
кәсіпорындарға  бақылау  жасаушы  жаңа  кәсіпорынның  пайда 
болуына,  бір  немесе  бірнеше  бірігуші  кәсіпорындардың  таза 
активтерінің  басқа  кәсіпорынға  берілуіне  не  болмаса  бір  немесе 
бірнеше бірігуші кәсіпорындардың жабылуына апаруы мүмкін. 
   
Кәсіпорындардың  бірігуі  сатып  алушы  аналық  кәсіпорын,  ал 
сатып  алушы-  еншілес  кәсіпорын  болып  табылатын  аналық  және 
еншілес  кәсіпорындардың  арасындағы  қарым-  қатынастың 
туындауына алып келеді. 
          
Қаржылық есептіліктің №3  «Бизнестің  бірігуі»    деп  аталатын  
халықаралық  стандартына  сәйкес  кәсіпорындардың  бірлестігі 
дегеніміз  -  нәтижесінде  бір  кәсіпорын  басқа  кәсіпорындармен 
бірігетін  немесе  басқа  кәсіпорындардың  таза  активтері  мен 
қызметіне 
бақылау 
жасауға 
ие 
болатын 
жекелеген 
кәсіпорындардың бір экономикалық ұйымға қосылуы. 
   
Кәсіпорындардың  бірігуі  басқа  кәсіпорынның  акцияларын 
сатып 
алудан 
гөрі 
олардың 
таза 
активтерін 
іскерлік 
репутациясымен  қоса  сатып  алу  арқылы  болуы  мүмкін.  Мұндай 
бірігу  кезінде  кәсіпорындардың  арасында  аналық  және  еншілес 
кәсіпорындарға тән қарым- қатынастар болмайды. 
   
Аталмыш 
стандартқа 
сәйкес 
сатып 
алу 
деп- 
кәсіпорындардың  бірі,  яғни  сатып  алушы  айырбасқа  активтерді 
беру,  міндеттемелер    қабылдау  немесе  акциялар  шығару  арқылы 
басқа  кәсіпорынның,  яғни  сатушының  таза  активтері  мен  қызметке 
бақылау жасауға ие болатын кәсіпорындардың бірлестігін айтады. 
   
Мүдделердің  бірігуі  деп  -  бірігуші  кәсіпорындарға  қатысты 
тәуелділік  пен  пайданы,ешбір  жақ  сатып  алушы  ретінде 
анықталмайтындай  етіп  өзара  бөлуге  қол  жеткізу  үшін  бірігуші 
кәсіпорындардың  акционерлері  олардың  барлық  бірегей  таза 
5 
 

активтері  мен  қызметіне  жалпы  бақылауды  жүзеге  асыратын 
кәсіпорындар бірлестігін айтады. 
   
Бухгалтерлік  есепте  сатып  алу  өзінің  мазмұны  бойынша 
мүдделердің  бірігуінен  өзгеше,  яғни  айырмашылығы  бар.  Осы 
аталған  бірігу  нысандарының  әрқайсысының  белгіленген  есеп 
жүргізу әдісі бар. 

жүктеу/скачать 1,12 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: