Бухгалтерлік есеп



Pdf көрінісі
бет130/167
Дата19.09.2022
өлшемі2,74 Mb.
#149980
1   ...   126   127   128   129   130   131   132   133   ...   167
Байланысты:
Бухгалтерлік есеп

 
П (-) А (-)
ә) 
Салықтар мен басқа бюджетке міндетті төлемдерді төлеу
(жабу). Бұл операциялар № 3110—3190 «Салықтар бойынша мін-
деттемелер» шоттарының дебеті бойынша бейнеленеді. Салықтар 
мен басқа бюджетке міндетті төлемдер жабылатындықтан (төлене-
тіндіктен), шаруашылық операция № 1010—1040 шоттардың кре-
дитінен жоғарыдағы шоттардың дебетіне жасалады. Бухгалтерлік 
жазу төмендегіше болады: 


220
Дт Кт Құжаттар
3110, 3130—3190 1010—1040 МСИ-ның декларациялары,
шот-фактуралар, төлем тапсырмалары
Жазудың дұрыстығын тексереміз: кредиттік жағында тек қана 
активті шоттар орналасқан. Бұл жағдайда баланстың активі мен 
пассиві кемитін 4 типті «Пассивті-активті» операция орын алады. 
Бір жағынан кәсіпорынның ақша қаражаттары, екінші жағынан бір 
мезгілде сол сомада салықтар бойынша кредиторлық қарыздары 
кемиді. Бұл жағдай жазудың дұрыстығын білдіреді.
Мысалдар 
келтіреміз: 1) кәсіпорында 2005 жылдың 1-тоқсанында 
сол жылы наурыз айының 31 жұлдызындағы декларациясы мен шот-
фактураларға сәйкес, өткізілген өнім мен тауарлар үшін 280000 теңге 
сомада ҚҚС төленді. Бұл жағдайда бухгалтерлік жазу төмендегіше 
болады:
Дт Кт Сома Ескерту
3130 — 1040 = 280000 4 типті операция
П (-) А (-)
2) 2005 жылдың 1 тоқсанында сол жылы наурыз айының 31 
жұлдызындағы декларациясы мен есептерге сәйкес, жеке табыс 
салығы 18500 теңге сомада төленді. Бұл жағдайда бухгалтерлік жазу 
төмендегіше болады: 
Дт Кт Сома Ескерту
3120 — 1010 = 18500 4 типті операция
П (-) А (-)
б) 
Еншілес (қауымдастырылған) ұйымдарға кредиторлық қа-
рыздарды жабу (төлеу). Бұл операциялар № 3320—3340 «Еншілес 
(қауымдастырылған) ұйымдарға қысқа мерзімді кредиторлық 
берешек» шоттарының дебеті бойынша бейнеленеді. Еншілес (қауым-
дастырылған) ұйымдарға кредиторлық қарыздар жабылатындықтан, 
шаруашылық операция № 1010—1040 шоттардың кредитінен де-
бетіне жасалады. Бухгалтерлік жазу төмендегіше болады:


221
Дт Кт Құжаттар
3320—3340 1010, 1040 МСИ-ның декларацияларын
есептеу бойынша есептер, шот- 
фактуралар, төлем тапсырмалары, 
квитанциялар 
Жазудың дұрыстығын тексереміз: кредиттік жағында тек қана 
активті шоттар орналасқан. Бұл жағдайда баланстың активі мен 
пассиві кемитін 4 типті «Пассивті-активті» операция орын алады. 
Бір жағынан кәсіпорынның ақша қаражаттары, екінші жағынан 
бір мезгілде сол сомада еншілес ұйымдар бойынша кредиторлық 
қарыздары кемиді. Бұл жағдай жазудың дұрыстығын білдіреді.
Мысал 
келтіреміз: кәсіпорын 2005 жылы маусым айының 30 
жұлдызындағы № 174 төлем тапсырмасына сәйкес, 2200000 теңге 
сомада еншілес ұйымдарға қарызын жапты (төледі). Бұл жағдайда 
бухгалтерлік жазу төмендегіше болады: 
Дт Кт Сома Ескерту
3320 — 1040 = 2200000 4 типті операция 
П (-) А (-)
в) 
Алынған аванстарды жабу. Олар бойынша есептер № 3510 
«Алынған қысқа мерзімді аванстар» пассивті шоттарының дебеті 
бойынша бейнеленеді. Бұрын алынған аванстардың жабылуы (тө-
ленуі) болғандықтан, шаруашылық операция № 1010, 1040 шоттардың 
кредитінен № 3510 шоттың дебетіне жасалады. Бухгалтерлік жазу 
төмендегіше болады:
Дт Кт Құжаттар
3510 1010, 1040 Келісімдер, салыстыру актілері, 
төлем тапсырмалары
Жазудың дұрыстығын тексереміз: кредиттік жағында тек қана 
активті шоттар орналасқан. Бұл жағдайда баланстың активі мен 
пассиві кемитін 4 типті «Пассивті-активті» операция орын алады. 
Бір жағынан кәсіпорынның ақша қаражаттары, екінші жағынан 
бір мезгілде сол сомада алынған аванстар бойынша кредиторлық 
қарыздары кемиді. Бұл жағдай жазудың дұрыстығын білдіреді.


222
Мысал 
келтіреміз: кәсіпорын 2005 жылы ақпан айының 29 
жұлдызындағы № 439 төлем тапсырмасы мен келісім шартына 
сәйкес, 1700000 теңге сомада тауар-материалдық қорларды жеткізіп 
беру үшін бұрын алынған қысқа мерзімді авансты жапты (төледі). 
Бұл жағдайда бухгалтерлік проводка төмендегіше болады:
Дт Кт Сома Ескерту
3510 — 1040 = 1700000 4 типті операция 
П (-) А (-)


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   126   127   128   129   130   131   132   133   ...   167




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет