12.1-сурет. Типті микрокомпьютерлер шиналары.
Суретте үш түрдегі шиналар берілген. Адрес шинасы бір бағытталған, яғни ол арқылы ақпарат тек бір бағытта беріледі. Бұл шина микропроцессордан жадыға, енгізу немесе шығару құрылғыларына адрес берілуі үшін қызмет етеді. Деректер шинасы екі бағытта, яғни оның көмегімен ақпарат екі бағытта тасымалдана алады, және ол деректерді тасмалдау үшін қызмет етеді. Сонымен, басқару құрылғыларындағы жолдардан тұрады, олар арқылы тактілі, синхрондаушы сигналдар, сонымен қатар құрылғылардың жағдайлары ( мәртебесі) туралы ақпарат беріледі. Басқару құрылғысындағы жолдың бір бөлігі бір бағытты, екінші бөлігі екі бағытталған соның себебінен суретте бұл құрылғылардың бағытталуы белгіленбеген.
Кез-келген күрделі цифрлық есептеуіш жүйе жалпы жұмыстың жеке бөліктерін орындайтын блоктардан немесе түрлі функционал құрылғылар жиынтығынан тұрады. Жүйенің әрбір функционал блогы басқа бірнеше блоктармен әсерлеседі. Барлық әсерлесулерге сәйкес блоктар арасындағы байланыс саны үлкен болуы мүмкін. Бірақ, тәжірибе жүзінде, сол немесе басқа блокқа мүмкін болатын қосылыстарының саны интегралды схемалар мен баспа платаларының шенеуліктерімен лимиттеледі. Сонымен бірге жалпы байланыс санын минимумға түсіру қолайлы, себебі олар құрылғы бағалануының басты бөлігін құрайды. Жүйедегі қосылыстар санының азаюының негізгі тәселі құрларды қолдануда қорытындылынады.
Шиналар бұл жүйедегі көптеген құрылғылармен бірге пайдаланатын ақпараттық арналар жалпы жағдайда ақпарат шиналар бойымен биттер тобынан тұратын сөздер түрінде беріледі. Сөздің жеке биттері шинада жеке сызықтар бойымен тасмалдануы мүмкін, сонымен қатар уақыт бойынша тізбектей жалғыз сызық бойымен берілуі мүмкін. Бірінші жағдайда шиналарды қатарлас, ал екінші де тізбектей деп аталады. Бұл бөлімде біз қатарлас шиналарына көп көңіл бөлеміз.
Достарыңызбен бөлісу: |
