| 1.5.4 Жарық сүйгiштiктi анықтаудың арнаулы әдiстерi. Ағаш түрлерінің жарық тұтынушылығын анықтау үшiн аспаптарды, өлшемдердi, есептеулерді қолдану арқылы алынатын тәжірибелік (экспериментальды) деректерге негiзделген арнайы әдiстер ұсынылған және олар объективтi немесе арнаулы деп аталады.
Оларға мыналар жатады:
1) фотометриялық әдіс (жарықты тiкелей өлшеумен байланысты);
2) фитометриялық әдіс (ағаштардың өздерiне өлшеу жүргiзiледi);
3) анатомиялық әдіс (зерттелетiн ағаш бөлiктерiнiң анатомиялық құрылымы зерттеледi);
4) физиологиялық әдіс (физиологиялық құбылыстар зерттеледi).
У.И.Сурож ағаш түрлерінің көлеңкеге шыдамдылығын, жарық сүйгіштігін анатомиялық әдіспен анықтаған. Бұл әдіс жапырақтардың (паренхимасының) негізгі жіңішке ұлпа жасушаларының қалыңдығын өлшеу арқылы анықтауға негізделген. Ол үшін жапырақты көлденең кесіп, үлкейткіш лупамен қарайды. Егер паренхима жасушаларының тік тұрған ұлпалары жуан болса, ағаш жарық сүйгіш, ал көлеңкеге шыдамды ағаш түрлерінің жапырақтарында саңылаулар көп болады деп тұжырымдайды.
Орман өсіруші Я.С.Медведевтiң таксациялық әдісі ағаштардың жарық сүйгіштігін, көлеңкеге шыдамдылығын, ағаштар шамасының жуандығына салыстырмалы арақашықтығын есептеп шығарып анықтаған. Көлеңкеге шыдамдылығы жөнінде қайыңды бір бүтін сан есебінде алған, қарағайды – 1,33; емен – 1,64; шырша – 2,0; кавказ майқарағайы – 2,25; тис– 5,79 деп есептеген.
Белов С.В. Медведевтiң таксациялық әдісін дәл анықтайтын әдіс деп есептеген.
Достарыңызбен бөлісу: | 
