Төртіншіден, Л.С. Выготский әртүрлі бұзылыстары бар адамдардың компенсацияның негізгі жолы оларды белсенді еңбек әрекетімен қамтамасыз ету.Ол компенсацияның денелік мүмкіншіліктерін жоғары бағалады. Мыс, сенсорлық зақымы бар адамдарға (көрмейтін, естімейтін) еңбектің көптеген түрлеріне қол жеткізе алады деді. Жұмысқа дұрыс ыңғай табу қоғамда толықтай қалыптасуыа бағыттайды.
Бесіншіден,соқырлық, естімеу т.б. өздіктерінен тасымалдаушы емес. Оның ойынша, тұлға өмірін дефект емес, оның әлеуметтік- психологиялық тұрғыдан іске асырылуы шешеді.
Психолог, дефектологтар мен психологтарлардың зерттеу нәтижелерін жинақтай келе В.В.Лебединскии психикалық дамудың бұзылыстарының келесі түрлерін көрсетті.
Дамымай қалу.Ерте уақыттағы бұзылыс, яғни мидің толымсыздығы (ақыл-ойының қалуы).
