Дәлелдеу және бекерлеу


Демонстрацияның жолдары мен мерзімдері



бет4/17
Дата16.05.2022
өлшемі0,71 Mb.
#143528
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17
Байланысты:
Дәлелдеу және бекерлеу. Дінмұхаммед

Демонстрацияның жолдары мен мерзімдері
Мысалы, Д.М. Менделеевтің әлі ашылмаған кейбір химиялық элементтердің бар екендігі туралы болжамы жүз жыл өткеннен кейін барып дәлелденді.
Демокриттің атом туралы айтқан кейбір пікірлерінің ақиқаттығы 2500 жылдан кейін физика және химия ғылымдарының жетістіктері негізінде дәлелдеңді.

Дәлелдеудің түрлері


Дәлелдеу мақсатына және аргументтеу тәсіліне қарай екі түрге бөлінеді: 1) тіке; 2) жанама
Тіке дәлелдеу - ұсынылған ақиқат аргументтің қисынды салдары ретінде тезисті негіздеу.

Таңбалануы:
А-дан қисынды түрде Т туындайды
А — ақиқат
Т — ақиқат
Мұндагы, А - аргумент, Т - тезис.
Оқылуы: егер аргумент ақиқат болса, онда ол негізделген тезис те ақиқат болады.
Сот ісінде, тергеу жұмысында «тіке дәлелдеу» термині басқаша мағынада қолданылады: қылмысты өз көзімен көрген куәгердің көрсетуін айтады.
Мысалы:
қылмыскер Н-ның сағат 12-ден 10 минут кеткенде аталған адрестің 5 пәтерінен бір сөмке зат алып шығып бара жатқанын көрдім — деп куәгер куәландырды
Жанама дәлелдеу тезистің ақиқаттығы оған қарама-қарсы антитезистің жалғандығын негіздеу арқылы дәлелдеу
Таңбалануы:
(-Т)-дан А-мен сыйыспайтын салдар, не қарама- қайшылық туындайды
А — ақиқат
Т — ақиқат.
Мұндағы, А – аргумент, Т — дәлелденуі керек тезис, (-Т) — антитезис немесе жалғандығы дөлелденетін тезис.
Оқылуы, егер аргумент антитезистің жалғандығын негіздейтін болса, онда тезис ақиқат болады
Тергеу, сот істерінде «жанама дәлелдеу» ұғымы логика- дағыдан басқаша мағынада қолданылады. Заңгерлер «жанама дәлелдеу» деп - қылмыстық іске тікелей қатысы бар дәлелденуге тиісті фактіні, оған тікелей қатысы жоқ, сол себепті айыпталушының не дәлелдеп, не жоққа шығара алмайтын басқа жанама фактілерді тергеушіге, сотқа бұрыннан белгілі басқа фактілермен, жағдайлармен салыстыра отырып дәлелдеу әдісін айтады


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет