Дербес білім беру ұйымы
жүктеу/скачать 2,21 Mb. Pdf көрінісі
|
5 Oку жоспары Математика 5 сынып
- Бұл бет үшін навигация:
- Математика. Негізгі орта білім беру. 5-сынып 5.1С бөлім: Жай бөлшектер Ұсынылатын сағат саны: 12
- Мәнмәтін
- Көктер
2-ге бөлінетін сандар 5-ке бөлінетін сандар 10-ға бөлінетін сандар
Төмендегі сұрақтарға жауап беруді ұсыныңыз. 1. Осы сандардың жазылуында қандай заңдылықты байқадыңыз? 2. Бірінші бағанға қандай сандар жазылды? 3. Екінші бағанға қандай сандар жазылды? 4. Үшінші бағанға қандай сандар жазылды?
Бөлінгіштік белгілерін тұжырымдаңыздар. Әртүрлі екі санға еселік болатын сан олардың көбейтіндісіне де еселік бола ма? деген сұрақ қойыңыз. Мысалдар келтіріңіздер. Қорытынды жасатыңыз. Цифрлардан: a. 2-ге де, 5-ке де еселік, b. 2-ге еселік, бірақ 5-ке еселік емес, c. 5-ке еселік, бірақ 2-ге еселік емес. мүмкін болатын барлық екітаңбалы сандарды құрастыруды ұсыныңыз (жазылуында цифрлар қайталанбайды).
Саралап оқытуқұрамы әлсіз топтардағы және жоғары деңгейдегі тапсырмаларды орындауда қиналатын топтардағы оқушыларға көмек көрсету жолымен жүзеге асырылады.
Тапсырмалары бар үлестірмелерді дайындағанда көптаңбалы натурал сандарды қолданыңыздар.
http://school- assistant.ru/?predmet =matematika&theme =priznaki_delimosti_ na_10_5_2
http://festival.1septe mber.ru/articles/6321 22/
[1], 78 – 81беттер [2], 57 – 60 беттер 5.1.2.6
натурал сандардың 3-ке және 9-ға бөлінгіштік белгілерін қолдану; Оқушыларды жұптастырып, оларға кейбірі 3-ке, 9-ға бөлінетін, ал кейбірі 3-ке де, 9-ға да бөлінбейтін бірнеше көптаңбалы сандар жазылған үлестірмелер ұсыныңыз (үлестірмелер орнына осы сандар мен олардың цифрларының қосындыларынан тұратын кесте құруға болады). Мысалы:
315
3+1+5= 9 Иә
Иә 19
1+9= 10 Жоқ
Жоқ 15
1+5= 6 Иә
Жоқ
3-ке және 9-ға бөлінгіштік белгілерінің 2-ге, 5- ке бөлінгіштік белгілерінен айырмашылығы бар екеніне, яғни 3-ке және 9-ға бөлінгіштік белгілеріне санның жазылуындағы соңғы цифрдың ешқандай әсері жоқ екеніне назар аудартыңыз.
http://www.helpingwi thmath.com/by_subje ct/division/div_divisi bility_rules.htm
http://math- prosto.ru/?page=page s/delimost/delimost2. php
[1], 78-81беттер [2], 61-65 беттер
25
Оқушыларға бөлуді орындамай-ақ, санның 3-ке немесе 9-ға бөлінетінін немесе бөлінбейтінін қалай анықтауға болатыны туралы қорытынды жасатыңыз.
«Қателеспе» ойынын ойнатыңыз.Үш оқушы кезектесіп, 3- ке бөлінетін сандарды өсу ретімен атайды. Ойынды кез келген саннан бастауға болады. Қателескен оқушы ойыннан шығады. (Ойынға қатысатын оқушылар саны шектелмейді). Жұмбақты шешуді ұсыныңыз: Мысалы: а) 1 цифрымен басталатын үштаңбалы сан 9-ға және 5-ке бөлінеді, бірақ 2-ге бөлінбейді. b) Бірінші цифры 7 болатын сан 9-ға, 5-ке және 2- ге де бөлінеді.
Зерттеу есебін ұсыныңыз. Мысалы: 2 438 195 760 саны 2-ден 18-ге дейінгі сандардың әрқайсысына бөлінетінін дәлелдеңіз.
Шығармашылық тапсырма ретінде бөлінгіштік белгілерін тақпақ түрінде құрастыруды ұсыныңыз. Ө Ү Оқушыларға «2, 3, 5, 9, 10 сандарына бөлінгіштік белгілері» тақырыбына 5.1.2.5, 5.1.2.6 оқу мақсаттарының ішіндегі 1 оқу мақсатына сәйкес 1 сабаққа қатысты 21 минуттан артық уақытты алмайтын барлығы 2 тапсырманы Ө ретінде беру ұсынылады. Тапсырмалардың біреуі міндетті түрде қолдану, талдау, синтез, бағалау және т.б. дағдыларын қалыптастыруға бағытталған. Оқушылардың жеке қабілеттерін дамыту үшін,
жеке оқушыларға саралы үй тапсырмаларын беруге болады, ал дарынды балалардың қабілеттерін дамыту
үшін шығармашылық сипаттағы тапсырмаларды беруге болады. 26
Дәреже 5.1.1.3
натурал сан дәрежесінің анықтамасын білу;
Оқушыларға күрделі мәселе туғызатын есеп ұсыныңыз. Мысалы:
Тақтаға бірнеше бірдей қосылғыштардың қосындысын жазыңыз. 5+5+5+5+5+5+5+5= Қосындыны көбейтумен алмастыруды тапсырыңыз. Бірдей екі көбейткіштің, бірдей үш көбейткіштің, бірдей он көбейткіштің көбейтіндісін жазыңыз. Мысалы: 5*5=
8*8*8= 7*7*7*7*7*7*7*7*7*7= Берілген көбейтіндіні тиімді тәсілмен қалай жазуға болатынын сұраңыз. Бірдей қосылғыштар мен бірдей көбейткіштердің жазылуына салыстырмалы талдау жүргізіңіз. Берілген іс-әрекетті жүзеге асыруда саралап оқытудың "Проблемалық оқыту" қағидасы қолданылады, ол - оқушыларға жаңа білімді өз бетімен қалыптастыру дағдыларын жетілдіруге және оны терең түсінуге мүмкіндік береді.
Оқушыларға дәреже, оның негізі, көрсеткіші ұғымдары түсінігіне қорытынды жасатыңыз. «Дәреженің көрсеткішін ата» ойынын ойнатуға болады. Жүргізуші санның дәрежесін атап, допты оқушылардың біріне лақтырады. Оқушы дәреженің көрсеткішін айтып, допты жүргізушіге кері лақтырады және т.с.с. Содан соң тапсырманы «Дәреженің негізін ата» ойынына алмастыруға болады. Берілген іс-әрекетті жүзеге асыруда саралап оқытудың "Креативтілік" қағидасы қолданылады; сонымен бірге оқушылар өздерінің шығармашылық мүмкіндіктерін көрсете алады.
Оқушылармен жұмыс барысында натурал көрсеткішті дәреженің мәнін табуға емес, жазылу формасына баса назар аударыңыз. [3], 11-15 беттер
5.1.1.4
натурал санды ондық жазылу түрінде көрсету;
Оқушылардың жұппен жұмысын ұйымдастырыңыз. Оқушылардың әрқайсысы параққа көптаңбалы сан жазып, жұбына ұсынады. Тапсырманы алған оқушы натурал санды ондық түрде жазу керек. Тапсырманы орындап болғаннан кейін, парағын тексеруге қайтарады.
Назар аударыңыз: «Натурал а санының ондық түрде жазылуы деп 𝑎 = 𝑎
𝑛 ∙ 10
𝑛 + 𝑎
𝑛−1 ∙ 10
𝑛−1 + ⋯ + 𝑎
0
түріндегі қосынды аталады, мұндағы 𝑎 𝑛 , 𝑎 𝑛−1
, … , 𝑎 0 сандары 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 мәндерін қабылдайды . [6]
http://www.promethe anplanet.ru/server.ph p?show=ConResourc e.25965
27
5.1.2.4
бірдей сандардың көбейтіндісін дәреже түрінде жазу;
меңгеру үшін оқушылармен жүргізілетін жұмысты келесі түрде ұйымдастыруға болады. Бір оқушы бірдей көбейткіштерді көбейтуге мысал келтіреді, мысалы: «Көбейткіштері бірдей 9-ға тең жеті санның көбейтіндісін жазамын ». Екінші оқушы «бұл 9 санының жеті дәрежесіне тең » деп жалғастырады және көбейтіндіге қатысты өз нұсқасын ұсынады. Жұмыс бірінші оқушы соңғы оқушының мысалын аяқтағанға дейін жүргізіледі.
Оқушыларға құрылған ресурстан «тізбекпен » орындалатын жұмыс ұсыныңыз.
Оқушыларға «Дәреже» тақырыбына 5.1.1.3, 5.1.1.4, 5.1.2.4 оқу мақсаттарының ішіндегі 2 оқу мақсатына сәйкес 1 сабаққа қатысты 21 минуттан артық уақытты алмайтын барлығы 2 тапсырманы Ө ретінде беру ұсынылады. Тапсырмалардың біреуі міндетті түрде қолдану, талдау, синтез, бағалау және т.б. дағдыларын қалыптастыруға бағытталған. Оқушылардың жеке қабілеттерін дамыту үшін,
жеке оқушыларға саралы үй тапсырмаларын беруге болады, ал дарынды балалардың қабілеттерін дамыту
үшін шығармашылық сипаттағы тапсырмаларды беруге болады. [3], 11-15 беттер http://matematik.3dn. ru/publ/10-1-0-48
Құрама сандарды жай
көбейткіштерге жіктеу
5.1.2.7
құрама сандарды жай
көбейткіштерге жіктеу;
Тақтаға құрама сан жазыңыз. Оқушыларға оны екі санның көбейтіндісі түрінде жазуды ұсыныңыз. Көбейткіштердің жай немесе құрама сан болатынын талқылаңыздар. Егер көбейткіштер құрама сандар болса, оны көбейткіштерге жіктеп, жай сандардың көбейтіндісі түрінде жазылғанға дейін жалғастыруды сұраңыз. Көбейтіндідегі барлық көбейткіштерді өсу ретімен жазыңыз. М Санның дәрежесінің анықтамасын қолданып, жіктеуді қарастырыңыз. Көбейткіштерге жіктеу көрнекі болуы үшін схеманы қолданыңыз.
Сонымен қатар, оқушылардың назарын құрама санды жай көбейткіштерге баған түрінде жіктеу тәсіліне аударыңыз.
28
Ү Оқушыларға «Құрама сандарды жай көбейткіштерге жіктеу» тақырыбының 5.1.2..7 оқу мақсатына сәйкес 1 сабаққа қатысты 15 минуттан артық уақытты алмайтын барлығы 2 тапсырманы Ө ретінде беру ұсынылады. Оқушылардың жеке қабілеттерін дамыту үшін, жеке оқушыларға саралы үй тапсырмаларын беруге болады, ал дарынды балалардың қабілеттерін дамыту үшін шығармашылық сипаттағы тапсырмаларды беруге болады. Ең үлкен ортақ бөлгіш. Өзара жай сандар. Ең кіші ортақ еселік 5.1.1.7 ортақ бөлгіш, ортақ еселік, ең үлкен ортақ бөлгіш (ЕҮОБ) және ең кіші ортақ еселік (ЕКОЕ)
ұғымдарының анықтамаларын білу;
ұсыныңыз. Сұрақтар арқылы ортақ бөлгіш, ең кіші ортақ бөлгіш, ең үлкен ортақ бөлгіш ұғымдарын түсінуге жетелеңіз. Санның барлық бөлгіштерін табу арқылы ЕҮОБ-ті анықтау тиімділігін талқылаңыз. ЕҮОБ табу алгоритмін талдаңыз. Оқушылардың ЕҮОБ-ті табу алгоритмін түсінгеніне көз жеткізіңіз. Осындай жұмысты сандардың ортақ еселігі, ЕКОЕ және оны табу алгоритмін түсіну үшін жүргізіңіз. Оқушылардың ортақ бөлгіш немесе бөлінгіш ұғымдарын тереңірек түсінулері үшін Эйлер-Венн диаграммасын қолданыңыз.
Оқушылар назарын ортақ бөлгіштің ең үлкен, сол сияқты ең кіші (1- кез келген санның ең кіші ортақ бөлгіші) бола алатынына, ал екі санның ең үлкен ортақ еселігін табу мүмкін емес екеніне аударыңыз. [1] [2]
[7] №654, 661, 676, 688- 696 тапсырмалар. http://festival.1septe mber.ru/articles/6325 85/
5.1.2.12 екі және одан артық сандардың ЕҮОБ-ін және ЕКОЕ-ін табу;
ЕҮОБ және ЕКОЕ - ті табу дағдыларын жаттықтыру үшін, оқушыларды топтарға біріктіріңіз. Интернет ресурстарды қолдануды ұсыныңыз. ЕҮОБ пен ЕКОЕ-ті табуда алгоритмді қатаң түрде басшылыққа алу қажеттілігін ескертіңіз.
Саралап оқыту математикалық дайындықтың әртүрлі деңгейін талап ететін, сонымен қатар оқушылардың жас ерекшеліктерін және ойлау жылдамдықтарын ескеретін тапсырмалар түрінде көрінеді.
Жұмыс барысында интернетке қосылған компьютер, ноутбук, планшет, ұялы телефон пайдалануға болады.
http://www.mathsolut ion.ru/math-task/nod- nok
http://ru.math.wikia.c om/ 756
2 378
2 189
3 63 3 21 3 7 7 1
29
5.1.1.8
өзара жай сандардың анықтамасын білу;
Оқушыларға ЕҮОБ (2,7), ЕҮОБ (9,13), ЕҮОБ (25,49) табуды ұсыныңыз. «Өзара жай сандар» ұғымын түсінуге бағыттаңыз . Өзара жай сандарға мысалдар келтіруді сұраңыз. Ұ Өзара жай сандарды жай көбейткіштерге жіктеу арқылы анықтауға болатынына, яғни «Егер сандардың жіктелуінде бірдей көбейткіштер болмаса, онда олар өзара сандар болатынына» оқушылардың назарын аударыңыз.
[1]
[2]
http://festival.1septe mber.ru/articles/6155 37/
5.5.1.2
мәтінді есептерді шығаруда ЕҮОБ және ЕКОЕ қолдану; Оқушыларды топтарға біріктіріңіз. Әр топқа есептер тізімін, А3 парағын және маркерлер таратыңыз. Оқушыларға есептерді шығаруға және жазуға уақыт беріңіз. Есепті шығаруға берілген уақыт аяқталған соң, тексеру үшін өздерінің шешімдерімен алмасуды ұсыныңыз. Альтернативті шешім немесе қате табылса, сәйкесінше түсініктеме жасатыңыз. Нәтижесін талдаңыздар. Берілген тақырып бойынша математикалық терминдерді қайталағанда командалық «Теннис» ойынын ойнатуға болады. Екі топ құрылады (одан да көп құруға болады). А тобы бірінші терминді атайды. В тобы 5-7 секунд ішінде «соққыны қайтарып», терминнің анықтамасын берулері керек. Жауап дұрыс болған жағдайда, В тобы тақырып бойынша келесі тапсырманы береді. Ойын топтардың бірі терминді еске түсіре алмай немесе терминді анықтай алмағанға дейін жалғасады. Оқушыларға бірнеше санның ЕКОЕ немесе ЕҮОБ табу арқылы шығатын есептер құрастыруды ұсыныңыз.
Саралап оқытуқұрамы әлсіз топтардағы және жоғары деңгейдегі тапсырмаларды орындауда қиналатын топтардағы оқушыларға көмек көрсету жолымен жүзеге асырылады. Т Т Ө Ү Оқушыларға «Ең үлкен ортақ бөлгіш. Өзара жай сандар. Ең кіші ортақ еселік» тақырыбына 5.1.1.7, 5.1.2.12, 5.1.1.8, 5.5.1.2 оқу
мақсаттарының ішіндегі 2 оқу мақсатына сәйкес 1 сабаққа қатысты 21 минуттан артық уақытты алмайтын барлығы 2 тапсырманы Ө ретінде беру ұсынылады. Тапсырмалардың біреуі міндетті түрде қолдану, талдау, синтез, бағалау және
т.б. дағдыларын қалыптастыруға бағытталған. Оқушылардың жеке қабілеттерін дамыту үшін, жеке оқушыларға саралы үй тапсырмаларын беруге болады, ал дарынды балалардың қабілеттерін дамыту үшін
шығармашылық сипаттағы тапсырмаларды беруге болады. http://do.gendocs.ru/d ocs/index- 198828.html
http://nsportal.ru/ap/li brary/nauchno- tekhnicheskoe- tvorchestvo/2013/07/ 13/zadachi-na-nod-i- nok-chisel
5.1С бөлім: Жай бөлшектер Ұсынылатын сағат саны: 12 Осыған дейін меңгерілген білім Натурал сан ұғымын білу және натурал сандарға қолданылатын арифметикалық амалдарды орындай алу. 30
Мәнмәтін Бөлімде алған білімдері «Қатынас және пропорция» бөлімін меңгеруге негіз болады. Бөлім бойынша оқу мақсаты Оқытудың тілдік мақсаты Бөлім бойынша лексика және терминология Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер Оқушылар: - жай бөлшектің анықтамасын,оның алымы және бөлімі ұғымдарын біледі; - аралас санның анықтамасын біледі; - бөлшектің негізгі қасиетін біледі; - жай бөлшектің жазылуында алымы мен бөлімі нені білдіретінін түсінеді; - дұрыс және бұрыс бөлшектерді анықтайды; - бұрыс бөлшектерді аралас сан түріне және керісінше келтіреді; - бөлшектерді ортақ бөлімге келтіре алады;
- бөлшектерді қысқартады; - жай бөлшекті координаталық сәуледе кескіндейді. Оқушылар: - бұрыс бөлшектерді аралас сан түрінде және керісінше жазуды түсіндіре алады; - жай бөлшекті алымын және бөлімін нұсқай отырып оқи алады; - бөлшектің негізгі қасиетін бөлшектерді қысқартуда және ортақ бөлімге келтіруде қолданады; - координаталық сәуледе жай бөлшекті кескіндеу алгоритмін түсіндіреді. - үлес; - жай бөлшек; - бөлшектің алымы мен бөлімі; - жартысы, ширегі, сегізден бірі (т.с.с)
- дұрыс және бұрыс бөлшектер; - бөлшектерді қысқарту; - аралас сандар; - аралас санның бүтін және бөлшек бөліктері; - бөлшектің негізгі қасиеті; - қысқартылмайтын бөлшек; - ортақ бөлім; - толықтауыш көбейткіш; - бөлшектерді ортақ бөлімге келтіру. - бүтін және бөлшек бөліктен тұратын сан ... деп аталады; - жай бөлшектің бөлімі..., ал алымы... білдіреді; - бөлшектің негізгі қасиетін қолданып, ... берілген бөлшектің ... ауыстыруға болады; - ... болғандықтан, ... бөлшегі дұрыс (бұрыс) болып табылады; - бұрыс бөлшекті аралас сан түрінде көрсету үшін... керек;
- аралас санды бұрыс бөлшек түрінде көрсету үшін... керек;
- натурал санды бұрыс бөлшек түрінде көрсету үшін, ... керек;
- натурал санды аралас сан түрінде көрсету үшін ... керек;
- бөлшектерді ең кіші ортақ бөлімге келтіру үшін ... керек.
Қысқаша шолу Оқушылар жай бөлшек ұғымын оқып-үйренеді, жай бөлшектің негізгі қасиетін меңгереді, координаталық сәуледе жай бөлшектерді кескіндейді, дұрыс және бұрыс бөлшектерді анықтайды, бұрыс бөлшекті аралас сан түрінде көрсетеді.
Оқу мақсаттары Ұсынылатын оқыту іс-әрекеттері Мұғалімге арналған ескертпелер Оқу ресурстары Жай бөлшек. Жай бөлшектерді оқу және жазу
5.1.1.9 жай бөлшек ұғымын меңгеру;
Оқушыларға 2x2 өлшемдегі шаршы салуды ұсыныңыз және оны тең төрт бөлікке қалай бөлуге болатынын көрсетіңіз. Шаршының бір бөлігін боятыңыз. Шаршының қандай бөлігі боялғанын және қандай бөлігі боялмағанын анықтауды ұсыныңыз. Осыған ұқсас жұмысты 3x4 өлшемді тіктөртбұрышпен жүргізіңіз. Оны торкөздерге бөліп, қандай да бір бөлігін боятыңыз ( «Paint» бағдарламасын қолдануға болады). Оқушыларды жай бөлшек ұғымдарын түсінуге жетелеңіз. «ЖИГСО» әдісін қолдануға болады. Әрқайсысында 4 оқушы болатын бірнеше топ құрыңыз. Әр топ мүшесіне өз түсі беріледі: қызыл, жасыл, көк, сары. Түстер санына байланысты 4 эксперттік топ құрылады. Әр эксперттік топ жеке тапсырма алады. а) Қызылдар- «бүтін бөлік» ұғымын оқып үйренеді. Мысалы: Кесіндіні, шаршыны, дөңгелекті, тортты бір бүтін деп санауға болады.
Жай бөлшек ұғымын көрсету үшін презентацияларды қолданыңыз. [1]
[2]
http://festival.1septe mber.ru/articles/616 869/ 31
б) Жасылдар- «жарты» ұғымын оқып үйренеді. Мысалы: Бүтіннің екіден бір бөлігін жарты деп атайды.,
в) Көктер-«ширек» ұғымын игереді.
Төрттен бір бөлік ширек деп аталады.
Ширек г) Сарылар- «үштен бір» ұғымын игереді. Үштен бір бөлікті үштен бір деп атайды.
Үштен бір
Эксперт тобының әрбір мүшесі өз тобына оралалып, мұғалімнен алған тапсырмаларды орындайды. Мысалы:
Ақ майшам барлық майшамның қандай бөлігін құрайды?
және т.с.с. Соңында әр топ өз тапсырмасының таныстырылымын көрсетеді. Бекітуде дәптерлерінде немесе «Microsoft Office Word» қосымша құжатында кестені толтыруды ұсыныңыз. Бөлінгіш Бөлгіш Бөлінді Алымы Бөлімі
Бөлшек 12
23 12:23
12 23
12 23
42 9
5.5.2.1
жай Оқушылар жұбына екі ойын сүйегінің көмегімен бөлшектің алымы мен бөлімін құрып, содан соң оларды жазып, оқуды сұраңыз.
жүктеу/скачать 2,21 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|