Дәріс №1. География ғылымдарының жүйесі, оның тұтастығы. Сұрақтар



бет9/21
Дата19.09.2022
өлшемі152,5 Kb.
#149907
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   21
Байланысты:
Дәріс География

Дәріс №3.
Елдер және елтану.
Сұрақтар:
Елдің қалыптасуы және трансформациялануы. – Елдерді топтау және жүйелеу. Салыстырмалы елтану. – Проблемалық және конструктивтік елтану.- Стратегиялық дамуды жобалау.- Әлемдегі макроаймақтар – елдердің тобы.


Елдердің қалыптасуы және трансформациялануы.
Эконом-географтар елдерді зерттегенде мынандай сұрақтарға жауап беруге ұмтылады: Ел дегеніміз не? Олар қайда және қалай орналасқан? Қашан пайда болды? Неге пайда болды? Қалай тіршілік жасап жатыр және қандай өзгеріске ұшырауы мүмкін?
Елдің пайда болуы – белгілі бір табиғи жағдайдың негізінде, халық және шаруашылықпен бірте-бірте толықтырылу арқылы көршілес елдерден табиғаттық, экономикалық, әлеуметтік ерекшілігімен сипатталатын, біркелкі кешенді вертикалдық және горизонталдық кеңістік құрылымының құрылуын айтамыз.
Мұның арқасында, кеңістіктік және уақытша шегарасы бар мемлекет қалыптасады. Қорыта келгенде, ел – белгілі бір табиғат кешені негізінде құрылған субконтиненталдық деңгейдегі әлеуметтік- шаруашылық кешенді айтамыз. Ол кеңістікте уақытша, ішкі және сыртқы байланыста мемлекет ретінде белгіленеді. Яғни, ел – мемлекеттің кеңістік формадағы өмір сүруі (тіршілік), ал мемлекет елдің құқықтық формадағы өмір сүруі.
Жоғарыдағы анықтамаларға жүгіне отырып, елтану деп -
кеңістікте, уқытта, ішкі және сыртқы байланыста мемлекеттік формасы арқылы белгілі елдерді: субконтинендалдық деңгейде табиғи-әлеуметтік-экономикалық кешен ретінде зерттейтін пәнді айтамыз


Елдерді топтау және жүйелеу.
Елдерді топтарға және класстарға:
1.аумақтың көлемі және халықтың саны бойынша топтауға
болады (үлкен, орта, кіші)
2.әлеуметтік-экономикалық даму деңгейі бойынша
( жоғары деңгейде дамыған және дамып келе жатқан)
3.саяси құрылымы бойынша.
4.демографиялық үрдісі бойынша.
5.жан басына шаққандағы экономикалық пайда және т.б.
Елдерді топтаудың басты экономикалық-географиялық негізі – елдерді табиғи-әлеуметтік-экономикалық кешен ретінде зерттеу арқылы, барынша әртүрлі көрсеткіштерді қамтуды көздейді.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   21




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет