Морфологиялық сипаттамасы және биологиялық ерекшеліктері. Сорттары

Қойбұршақ біржылдық бұршақты өсімдік.Кіндік тамыры,сабағы бұтақтанады,биіктігі 60см дейін.Жапырақтары қауырсынды, қосарланбаған, жапырақшалары тістіленген.Өсімдікті түгелімен түк басқан. Гүлдері жекеленген, ақ, жасыл сары, көк алқызыл түсті. Жемісі сопақ, қампиған 1-3 дәнді бұршақтас. Дәнінің формасы шартәрізді, домалақ, бұрыштылау мұрыншасы бар болып келеді.

Олардың қабығы ақ,алқызыл,алқоңыр және қара түстілері сирек кездеседі. 1000дәннің салмағы 100-600г. Суыққа өте төзімді. Қойбұршақ өте құрғақшылыққа және ыстыққа шыдамды дақыл. Топырақ талғамайды.

Елімізде қойбұршақтың Волгоградский10, Краснокутский123, Икарда1, Камила1255 және Юбилейный атты сорттар енгізілді. Агротехнологиясы. Ауыспалы егісте қойбұршақты күздіктер, отамалы және жақсы тыңайтылған жаздық дақылдардан кейін орналастырады. Негізгі және тұқым себералды топырақ өңдеулері кәдімгі ерте жаздықтардікіндей. Негізгі жане тұқым себералды топырақ өңдеулері кәдімгі ерте жаздықтардай. Сүдігер жырту ерте мерзімде 30 см дейінгі тереңдікке жүргізіледі. Фосфор тыңайтқышын га 80-90кг әсер ететін зат есебінде,ал жеңіл топырақтарында міндетті түрде органикалық тыңайтқыш береді.

Тұқымды себерден 3-4 апта бұрын 80% ТМТД препаратымен 3-5-кг,т мөлшерінде дәрілейді, ал себетін күні нитрагинмен өңдейді. Қойбұршақты ерте бір немесе екі қатарлы тәсілмен егеді. Таза, жақсы өңделген және ылғалды топырақтарға жаппай қатарлы әдіспен себуге болады.

Тұқым себу мөлшері кеңқатарлыда гектарына 0.5-0.7 млн дән (120-150кг) , ал кәдімгі қатарлыда-0.8-1.1 млн дән (200-250кг). Себу тереңдігі 6-8 см, жеңіл топырақта және топырақтың жоғары қабатында ылғал жеткіліксіз болғанда 10 см дейін.

Құрғақ ауа райында қойбұршақтың дәні басқа дәндібұршақ дақылдарына қарағанда біркелкі піседі. Бұршақбасы жарылып кетпейтіндіктен бірфазалы тәсілмен бұршақбастары сарғайып, дәндері қатты болысымен орады. Екі фазалы тәсілмен жинайтын жағдай болатын болса, онда ерте ору қажет.