7.3 Шекті, орташа айнымалы және орташа жалпы шығындар арасындағы қатынас Өндірістің шекті шығындар мен орташа шығындарының қисықтарын график түрінде көрсетейік. Ол үшін 5.3- суретте көрсетілген VC және TC қисықтарын, сонымен бірге AVC, AC және MC анықтамаларын қолданамыз.
MC, AVC және AC қисықтарының U тәрізді формасы жоғарыда айиылғандай шекті шығындар мен өнімділіктің, орташа шығындар мен орташа өнімділіктің арасындағы кері байланыспен түсіндіріледі.
Өнім шығару көлемін көбейткен кезде АС және AVC қисықтары бір-біріне жақындайды, өйткені AFC бұл кезде азаяды.
АС
МС AC
AVC
min
Q
7.3- сурет. Орташа және шекті шығындарды сызықтары.
МС мен АС арасындағы тәуелділікті келесіден көруге болады: егер өнімнің қосымша бір данасын өндірген кездегі шекті шығындар орташа шығындардан орташа асып кетсе (МС > АС), онда орташа шығындар көбейеді. Және керісінше, егер МС > АС болса, онда АС-ның көлемі кішерейеді. Сонымен МС қисығы АС қисығын, оның минимум нүктесінде қиып өтеді. Осындай тәуелдік МС және AVC арасында да бар.
Фирманың пайдасын ең жоғары деңгейге жеткізетін ұтымды өнім көлемін таңдаған кезде, өндірушілер әрдайым орташа және шекті шығындардың өзгерісін ескеріп отырады.
