Дәріс Гидравлика пәні. Сұйық және газдың физикалық қасиеттері Дәріс жоспары
Сұйықтықтың құбырларға сорғы арқылы берілуі
жүктеу/скачать 0,55 Mb.
|
сұйық режимдері
| Сұйықтықтың құбырларға сорғы арқылы берілуі
Жоғарыда аталғандай, сұйықтықтың құбырөткізгіштен ағуына жағдай жасайтын энергия деңгейлерінің төмендеуі машина жасау саласында кеңінен қолданылатын сорғы жұмысы арқылы іске асуы мүмкін. Құбырөткізгіштің сорғымен бірігіп жұмыс атқаруын және сұйықтық сорғылық берілетін құбырөткізгішті есептеу принципін қарастырайық. Сұйықтық сорғылық жолмен берілетін құбырөткізгіш тұйықталмаған, яғни, бойымен сұйықтық бір ыдыстан екіншісіне сорылатын(6.8,а сурет), немесе белгілі бір сұйықтық мөлшері өзгеріссіз айналыста болатын тұйықталған (сақиналық) болуы мүмкін (6.8, б сурет). Сурет 6.8- Сорғылық берілістегі құбырөткізгіштер Қысымы P0 төменгі резервуардан сұйықтықты қысымы P3 болатын басқа резервуарға сорылатын құбырөткізгішті қарастырайық (6.8,а сурет). Сорғы осінің орналасу биіктігі H1 сорудың геометриялық биіктігі деп, осы арқылы сұйықтық сорғыға түсетін құбырөткізгіш сору (сорғыш)құбырөткізгіші немесе сору сызығы деп аталады. Құбырөткізгіштің соңғы қимасының орналасу биіктігі H2 басылудың геометриялық биіктігі, ал сұйықтық сорғыдан қозғалатын құбырөткізгіш арындық немесе басылу сызығы деп аталады. Сору құбырөткізгішіндегі жұмыстық сұйықтықтың ағысы үшін, яғни, 0-0 және 1-1 қималары үшін (α = 1 деп алып) Бернулли теңдеуін құрамыз:
Бұл теңдеу сору құбырөткізгіштерін есептеудегі негізгі теңдеу болып табылады. Енді арындық құбырөткізгішті қарастырып, ол үшін, яғни, 2-2 және 3-3 қималары үшін Бернулли теңдеуін жазамыз:
Бұл теңдеудің сол жақ бөлігі сұйықтықтың сорғыдан шығардағы энергиясын көрсетеді. Ал сорғының кіру кезіндегі сұйықтық энергиясын осыған ұқсас мына теңдеумен өрнектеуге болады:
Осылайша, сорғы арқылы өтетін сұйықтық энергиясының өсуін есептеуге болады. Бұл энергия сұйықтыққа сорғы арқылы беріледі және сондықтан әдетте Нсорғы деп белгіленеді. Нсорғы арынын табу үшін мына теңдеуді есептейміз:
мұндағы Δz – сұйықтық көтерілуінің толық геометриялық биіктігі; Δz = H 1 + H2; КQm – гидравликалық жоғалтулардың қосындысы; P3 и Р0 – сәйкесінше, жоғарғы және төменгі ыдыстардағы қысымдар. Егер Δz нақты деңгейлер айырмасына ( P3 - Р0 ) ( ρg ) пьезометрлік биіктіктер айырмасын қоссақ, онда деңгейлердің арттырылған деңгейлер айырмасын қарастыруға болады:
және формуланы былай жазуға болады:
Бұл формуладан мынандай қорытынды шығарамыз: Hнас = Hпотр Осыдан келесідей сорғының орнықты жұмыс атқару ережесі шығады: құбырөткізгіштегі сұйықтықтың орныққан ағысы кезінде сорғы қажетті (қолданыстағы) арынға тең арын туғызады. Бұл теңдікке сорғылық берілістегі құбырөткізгіштерді есептеу әдісі негізделеді, яғни осы бойынша белгілі бір масштабта және бір ғана графикте екі қисықтың: Hқаж = f1(Q) арынның және Hсорғы = f2(Q) сорғы сипаттамасының бірігіп тұрғызылуына және олардың қиылысу нүктесін табуға негізделеді (6.9- сурет). Сурет 6.9- Жұмыстық нүктені графикалық табу Сорғының сипаттамасы деп сорғы білігінің (вал) тұрақты айналу жиілігінде сорғы тудыратын арынның оның берілісіне (сұйықтық шығынына) тәуелдігін айтады. 6.9 суретте графиктің екі нұсқасы берілген: а – турбулентті режим үшін; б – ламинарлы режим үшін. Қажетті арын қисығының сорғы сипаттамасымен қиылысу нүктесі жұмыстық нүкте деп аталады. Басқа жұмыстық нүктені алу үшін дұрыстағыш кранның ашылуын өзгерту (құбырөткізгіштің сипаттамасын өзгерту) немесе сорғы білігінің айналу жиілігін өзгерту қажет. жүктеу/скачать 0,55 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|