Дәріс жоспары: Қазақстандағы ішкі саяси және әлеуметтік-экономикалық жағдай. Жоңғар агрессиясы


жылы Жоңғар басшылары Шығыс Түркістанға аттанып, Шалыш, Ақсу, Қашқарды басып алды 1670жылы



бет2/9
Дата14.03.2023
өлшемі0,79 Mb.
#172428
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Байланысты:
source
1-дәріс Мәдениет ұғымы және құрылымы, Тұрсынбек Ержігіт 1602-11, Қаз.т. фон. cилл.,2022-23бекітілген
1665 жылы Жоңғар басшылары Шығыс Түркістанға аттанып, Шалыш, Ақсу, Қашқарды басып алды
1670жылы Жаркентті өзіне қаратып, Шағатай әулетінен шыққан Жолбарыс, Ысмайыл деген қуыршақ хандарға билетеді.
Түркістан Жоңғар хандығы құрамына кіргеннен кейін оның экономикалық қуатын арттырып жіберді.Қашқардағы кен орындарынан мылтық оқ-дәрісі өндірілді.
1681 – 1685 жылдары Жоңғар әскерлері Жетісу мен Оңтүстік Қазақстанға баса-көктеп кірді:
Бірнеше қазақ ұлыстарын талқандап, тоғыз қаланы басып алды;
Олар: Сайрам, Манкент, Шымкент, Қараспан, Ташкент т.б. қалалар еді.

Тәуке хан тұсындағы Қазақ хандығы (1680-1715ж.ж.)


Ішкі саясаты;
Сыртқы саясаты;
Тәукенің ''Жеті жарғысы'‘
1. Хан туралы
2. Құрылтай
туралы
3. Үйлену туралы
4. Қылмыс туралы

Тәуке хан тұсындағы Қазақ хандығы Ішкі саясаты


Тәуке хан өзінің билігін күшейту мақсатын көздеп, феодалдар тобының басым көпшілігін билерге арқа сүйеуге, сонымен қатар сұлтандардың билігін шектеуге тырысты.
Феодал шонжарлардың өкілдері мен билерден құралған “хандық кеңестің” және “билік кеңестің” рөлін арттырды.
Тәукенің орнатқан тәртібі бойынша , хан мен ру басы билер ғана соттық мансапты атқаруға тиіс болды.
Ханның қасындағы кеңесте билер негізгі рөл атқара бастады.

Тәуке хан тұсындағы Қазақ хандығы Ішкі саясаты


Билер хандықтың ішкі өмірі мен сыртқы саяси өмірінің аса маңызды мәселелерін шешіп отырды.
Феодалдар арасындағы ірі даулардың бәрі билердің тікелей қатысуымен шешілетін болды.
Олар бірте-бірте жергілікті атқарушы өкіметке айналды.

Тәуке хан тұсындағы Қазақ хандығы Ішкі саясаты


Жүздер мен ұлыстар арасындағы дау-шаралар билер кеңесінде, қазақ арасында абыройы күшті:
  • Үш жүздің басын қосқан құрылтай жиналысы Күлтөбеде (Ташкент қаласы) өтті;
  • Төле би, Қазыбек би, Әйтеке би т.б.билер алдында шешіліп отырды;
  • Тәуке хан өзінен бұрынғы хандар тұсында ішкі талас-тартыс салдарынан бірлік-берекесі кетіп, ыдырай бастаған үш жүздің басын бір жерге қосты.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет