4.4 Химиялық байланыстың сипаттамалары
Химиялық байланыстың негізгі сипаттамалары оның ұзындығы, энергиясы, валенттік бұрышы, полюстілігі және бағытталуы болып табылады.
Байланыс ұзындығы – атомдар ядроларының араларында байланыс орнағаннан кейінгі олардың ара қашықтығы.
Байланыс энергиясы – 1 моль затты құрайтын молекуладағы барлық байланысты үзуге жұмсалған энергия.
Мысалы: Eбайл.(Н–Н) = 436 кДж/моль, демек, 6,02×1023 Н–Н байланысын үзу үшін 436 кДж энергия жұмсалады.
Байланыс ұзындығы мен энергиясы оның беріктігінің өлшемі болып табылады: энергиясы неғұрлым көп, ал ұзындығы қысқа болса, бұл байланыс берік болады.
Байланыстың энергиясы мен ұзындығы электрон бұлттарының қаптасу дәрежесіне және байланыс еселігіне (атомдар арасында түзілетін байланыстар саны) тәуелді: байланыс ұзындығы (d) қысқа, ал оның энергиясы (E) көп болған сайын, электрон бұлттарының қабысу дәрежесі және байланыс еселігі көп болады.
Мысалы: Eбайл.(С – С) = 348 кДж/моль, dбайл. (С–С) = 0,154 нм
Eбайл.(С = С) = 614 кДж/моль, dбайл. (С=С) = 0,133 нм
Eбайл.(С º С) = 839 кДж/моль, dбайл. (СºС) = 0,121 нм.
Атомдық орбитальдың қабысу түрі бойынша s–, p– және d – байланыстарының түзілуін анықтайды.
Достарыңызбен бөлісу: |
