Дәріс сабақтарының кешені Тақырып 1



бет14/22
Дата29.11.2022
өлшемі83,47 Kb.
#160393
түріСабақ
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   22
Байланысты:
Ä?ð³ñ ñàáà?òàðûíû? êåøåí³ Òà?ûðûï 1 2

Прективті тесттер:
метод рисуночной фрустрации Розенцвейга; «Незаконченное предложение»; ТАТ; "Дом – дерево – человек" (ДДЧ); "Кинетический рисунок семьи"; "Несуществующее животное".
2. Кенесберу – негізгі мақсаты-әр-түрлі жеке т ұлғалық психологиялық мәселелерді шешуімен ерекшелінеді. Дағдарыстық және проблемалық ситуацияларды шешу үшін қолданылатын функция.
3. Психокоррекциялық – индивидтің құндылық және әлеуметтік-психологиялық бағдарларын өзгертуімен ерекшелінеді. Индивидтің мінез құлқын регуляциялау және бақылау, қарым қатынас аймағында маңызды керекті дағдыларды қалыптастыру, жағымсыз психологиялық факторлар мен әсерлер кезінде тұрақтылыққа үйрету (стресс, қақтығыс жағдайлар).
Осы функцияның шегінде психолог жұмыстың индивидуалдық және топтық формалар көмегімен психокоррекциялық іс-шараларды жүргізеді (аутотренинг, әлеуметтік-психологиялық тренингтер және т.б.)
4. Прогностикалық және психопрофилактикалық – негізгі мақсаты-топтық және индивидуалды мінез-құлықты алдын ала болжамдауымен ерекшеленеді. Өзара қақтығыстарды алдын алу, эмоционалды күйіну, суицид және басқа негативті көрінуілер
5. Ағартушылық – персоналдың құзыреттілігін және психологиялық мәдениет деңгейін жоғарлату, персоналды жұмыстың кәсіби маңызды дағдыларын қалыптастыру. Психологтан алыңған мәліметтеріне назар аудару және өз өмірінде қолдану.
Осы функцияны жүзеге асыру үшін психологиялық қызметтін өкілдері келесі іс-шараларды өткізеді: лекциялар, әңгімелесу және т.б.
6. Зерттелушілік – негізгі мақсаты-пенитенциарлы психология аймағында әр-түрлі зерттеулер мен эксперименттер жүргізу. Пенитенциарлы мекемелерде әлеуметтік-психологиялық құбылыстарды зерттеу, әдістемелерді дайындау және топтық немесе индивидуалды мінез-құлықты коррекциялаудың жолдарын іздестіру, психологиялық қызметтің әр-түрлі бағыттары бойынша әдістемелік кепілдемелерді қарастыру.
Негізгі және қосымша әдебиет: 1-13
Тақырып 10 Сотталғандарды өмірдің жаңа шарттарына бейімделу (ресоциализацияның ерекшеліктері)
Пенитенциарлы мекемеден шығу күрделі процес болып табылады. Кейбір түрмеде отырған жандардың не әйелі, не балалары, тіпті ата-аналарының да айнып кететіндері бар. Бұл түрмеден оралған жан үшін ауыр соққы болып тиеді. Оның үстіне бірнеше жыл тар қапаста қамалып, жүйкесі жұқарғандықтан ашушаң, ызақорға айналып, бейімсіздікке ұшырайды. Түрмеде бақылауда жүргенде бұл теріс қылықтар байқалмауы да мүмкін. Ал бостандықта тұрмыс тауқыметімен бетпе-бет келгенде осының бәрі еріксіз лықсып көтеріледі. Қамаудан босанар кезде оларды ең басты толғандырар нәрсе – мына кең дүние тіршілігіне жаңадан қалай қалыптасу жолдары. Сондықтан да шама жетсе, көлеңкесіндей ілесе жүретін “сотталған” деген суық сөзден арылуды көздейді. Сотталғанның бірнеше жыл түнек қапаста отырып, қиындықтарды бастап кешіріп, сарғайып бостандыққа шығуы – жаңа өмір есігін қайта ашумен бірдей. Жаңа өмірге бейімделу процесі кезінде пробация офицерлердің атқаратын функциялары маңызды болып табылады.

Сотталғандарды түзету және қайта әлеуметтендіру және олардың негізгі құралдары:

1. Сотталған адамды түзету-оның жеке тұлғасында болып жатқан оң өзгерістер процесі және оның өзін-өзі басқаратын заңға бағынатын мінез-құлыққа дайындығын тудырады.


2. Қайта әлеуметтендіру-сотталған адамды қоғамның толыққанды мүшесінің әлеуметтік мәртебесінде саналы түрде қалпына келтіру;оны қоғамдағы жалпы қабылданған дербес әлеуметтік-нормативтік өмірге қайтару. Қайта әлеуметтенудің қажетті шарты сотталған адамды түзету болып табылады.


3. Сотталғандарды түзету мен қайта әлеуметтендірудің негізгі құралдары жазаны орындау мен өтеудің белгіленген тәртібі (режим), қоғамдық пайдалы еңбек, әлеуметтік-тәрбие жұмысы, жалпы білім беру және кәсіптік-техникалық оқыту, қоғамдық ықпал ету болып табылады.
4. Сотталғандарды түзету және қайта әлеуметтендіру құралдары жазаның түрін, сотталған адамның жеке басын, жасалған қылмыстық қылмыстың сипатын, қоғамдық қауіптілік дәрежесін және себептерін және сотталған адамның жазаны өтеу кезіндегі мінез-құлқын ескере отырып қолданылады.
Тәжірибе мен зерттеулер көрсеткендей, әлеуметтік бейімделудің сәттілігі:

1. босатылғандарды әлеуметтік пайдалы еңбекке қосудан, оқытудан (прогрессивті реадаптация);


2. салауатты отбасылық, оның ішінде ата-аналармен қарым-қатынас орнату;


3. коммуникативті әлеуметтік байланыстарды қалпына келтіру;


4. әлеуметтік мінез-құлық факторлары ретінде моральдық құндылықтарды нығайту.


Бас бостандығынан айыру орындарынан босатылғандар үшін сараланған әлеуметтік бағдарламалар қажет. Қылмыстық-атқару мекемелері сотталғандарды азаматтық қоғамның басқа ұйымдарының көмегінсіз босатуға дайындай алмайды. Сондықтан бұрынғы сотталғандармен жұмыс істейтін мемлекеттік және қоғамдық ұйымдардың босатылғанға дейін олармен қарым-қатынас орнатуына және олардың қоғамға қайта бірігу процесін жоспарлай бастауына ықпал ету қажет.


Сотталғандардың сәтті әлеуметтік бейімделуінің маңызды факторы кездесулер арқылы отбасылық және жеке байланыстарды сақтау болып табылады. Шығыс Еуропа мен Орта Азияның көптеген түрмелерінде және колонияларында түрме аумағында келушілер қамауда отырған отбасы мүшесімен бірге 72 сағатқа дейін өмір сүре алатын шағын тұрғын үйлер тобы бар. Канадада және АҚШ-тың кейбір пенитенциарлық жүйелерінде осындай үй-жайлар ұсынылады, көбінесе түрменің периметрі шегінде дөңгелектердегі үй түрінде, жеке өмір сүру ортасын құру үшін ағаш қоршаумен қоршалған. Мұндай үй-жайлардағы қамаудағылар күн сайын белгілі бір уақытта режимдік тексеру үшін көрінуі тиіс. Үндістанның кейбір штаттарында қауіп төндірмейтінін дәлелдеген ұзақ мерзімге сотталған адамдар үшін ауыл қоныстары сияқты ашық түрмелер құрылды. Тұтқындар осы елді мекендерде отбасыларымен бірге жеке тұрғын үйлерде тұрып, ауыл шаруашылығымен немесе басқа еңбекпен айналыса алады, олардың отбасы мүшелері үшін мектептер мен басқа да мекемелер қарастырылған.

Негізгі және қосымша әдебиет: 1-13




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   22




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет