КОАГУЛЯЦИЛЫҚ ГЕМОСТАЗ КЕЗЕКТЕСІП ЖҮРЕТІН ҮШ КЕЗЕҢНЕН ТҰРАДЫ.
І кезең – протромбиназаның түзілуі
Бұл фазада қанда протромбинді тромбинге айналдыра алатын факторлар кешенінің жинақталуы жүреді, сондықтан бұл кешен протпробиназа деп аталады.
ІІ кезең – тромбиннің түзілуі.
Бұл фазада протромбиназа V, VII, X және VI факторларымен бірге белсенді емес II факторды (протромбин) IIa белсенді факторға (тромбин) айналдырады.
ІІІ кезең – фибриннің түзілуі.
Тромбин фибриногеннің фибринге айналуына қатысады, V, VIII, XIII факторларды белсендіреді, тромбоциттердің активтенуін және дегрануляциясын ынталандырады. Тромбин фибриноген молекуласының α және β-тізбектерінің А және В фибринопептидтерін бөліп, оны фибриндік жіптерге полимерленетін фибрин – мономерлерге айналдырады.
Бұл процесті жүзеге асыруға плазмалық қан ұю факторлары қатысады, олар кезектесіп немесе каскадпен белсендіріледі. Ең ұзақ және ең қиын бірінші кезең - протромбиназаның түзілуі, ол екі жолмен жүреді - сыртқы (зақымдалған тіндер жағынан) және ішкі (қан жағынан). Әрі қарай, процесс біріктіріліп, ортақ жол басталады.
Коагуляциялық гемостаз
Тромбоциттер мен эритроциттердің бұзылуы
Сыртқы (ұлпалық)
Ұлпалық тромбопластин (фосфолипидтер)
Тамырдың зақымдалуы
Ішкі (қандық)
Тромбоциттік және эритроциттік тромбопластин
Ұлпалық протромбиназа
Қандық протромбиназа
Протромбин
Тромбин
I кезең
III кезең
Фибриноген
Фибрин мономер
Фибрин полимер (фибрин «S»)
Ақырғы фибрин (фибрин «I»)
VII+Ca2+ V X
XII+XI IX+VIII+ Ca2++ф3 X+V+ Ca2++ф3
X V Ca2+
Ca2+
II кезең
Тамырлы-тромбоцитарлы гемостаз негізінен тромбоциттер ұйындының пайда болуына байланысты жүзеге асырылады
Коагуляциялық гемостаз фибринотромбоциттік ұйындының пайда болуына байланысты жүзеге асырылады
