Эксплуатациялық шығындарды өзіндік құн арқылы көрсетуге болады

ЧД _Д = Д ₁ – С _пл  Д _пл.

• 
  өзіндік құнның өзгеруі ықпалынан
  

ЧД _C = ЧД _С – ЧД _Д.

ЧД _Д = ЧД _Д – ЧД _пл.

2 фактордың өзгеруі ықпалынан:

Пайданы талдауды және саралауды келесі таблица бойынша жасайық

Таблица 15 - Пайданы талдауды және саралау

Көрсеткіштер	Былтыр ғы жыл	Есеп беру жылы
		Жоспар	Жоспардың орындалуы
			Абсолюттік түрде	Проценттік түрде, %
				Жоспар- ға қарағанда	Былтырғы жылға қарағанда
1. Қызмет етуден түскен пайда, млн.тг 2. Мекеме балансындағы қо-сымша, жанама шаруашылық арқылы түсетін пайда немесе ұтылыстар, млн.тг 3. Қызмет етуден басқа істер арқылы келген пайда немесе ұтылыстар, млн.тг 4. Соның ішінде еңбек сапа-сын бұзғаны үшін санкция-лар, млн.тг Баланстық пайда	744,6 2,8 0,6 - 6	907,7 3,3 - -	920,3 3,5 0,9 -4,8

Осы таблицаны талдау барысында ең көп көңіл аударатын жағдай бірінші пункт, сондықтан осы пунктті талдаудың таблицасын келтірейік

Таблица 16 - Пайданы талдауды және саралау

Таблица 17 - Рентабельділікті талдау және саралау

Көрсеткіштер	Есеп беру жылы
	Жоспар	Жоспардың орындалуы
		Абсолют-тік түрде	Ауытқу
			Абсолюттік түрде	Проценттік түрде, %
1. Қызмет етуден түскен пайда (П), млн.тг 2. НӨҚ ортажылдық құны , млн.тг 3. Айналым қаражатының ортажылдық құны, млн.тг 4. Активтік рентабельдің деңгейі (Ра), %	550 3720 460	580 3430 510

Байланыс барлық сфераларды іске қосуда ең қажетті қорғалыс істеріне, басқару жұмыстарына, қоғамдық істердің барлық сферасына, халықтың өмірлік талаптарын қамтамасыз ету барысында, тіпті өнеркәсіп процесінің қандай түрі болмасын пайдалануға қажетті нәрсе. Байланыс өнімін өндіру үшін өндіріске өндірістік құрал-жабдықтар, адам еңбектері, күші, хабарласу да еңбек заты сияқты нағыз қажет. Ал байланыстың басқамен салыстырғандағы ерекшелігі өнеркәсіп салаларында, өнеркәсіп қызметі түрлерінен қасиеті басқаша. Соның негізгісі, байланыс өнімі заттың бейнесіз сипатта, ол хабардың өзі емес, байланыс өнімі дегеніміз қатынастыру, жеткізу білдіру процесінің өзі. Өнеркәсіп процесінің байланыс өнімін қажетті пайдаланудың үзілместей сабақтас бірлестігі. Байланыс өнімі, продукциясы товарлық формасыз, ол орын алмайды, жинақталып сақталынбайды. Байланыс құралдарының жұмысы бұзылса, байланыс өнімін пайдалануда тоқталады, бұл қалаған өндіріс процесіне өте зиян. Сондықтан да байланыс құралдарының қызметінің үздіксіз, сенімді, жылдамдықты қамтамасыз етуіне өте жоғары талап қойылады.

Байланыс өндірісөнеркәсібі процесінің ерекшелігі оның кеңістікке таралуында, өнеркәсіп участоктерінің өндіріс процестеріне жетуі, мекемелерді үздіксіз байланыстыра алу қасиетінде.

Тағы бір күрделі ерекшелігі - өндіріс процесіндегі түскен салмақ салмақтың сағаттарына, күніне, аптасына, айына біркелкі болмауында, , сондықтан да осыған байланысты жабдықтар құрал-сайман резерві мен жұмыс күші қоры сақталуы қажет.

1. 
   Мекемелердің нәтижелі көрсеткіштеріне не жатады?
   
2. 
   Тиімділік көрсеткіштерін атаңыз?
   
3. 
   Тиімділік көрсеткіштерін талдауды және саралауды қай көрсеткіштен бастаған жөн?
   
4. 
   Пайданы талдаудың және саралаудың мәні мен мағынасын атаңыз?