Жобалау бұл педагогикалық шындықты инновациялық қайта өңдеу амалы ретінде

Ойлау іс-әрекетінің әдістемелік жүйе аумағында жобалау тәжірибесінің дамуы қоғамның жүйесінде (О.И. Анисимов, В.М. Розин, Г.П. Щедровицкий, П.Г. Щедровицкий)жобалауды қайта өңдеуінің басқару процедурасы ретінде (И.В. Бестужев –Лада, Н.И: Лапин, И.И. Ляхов, Б.В. Сазанов, Ж.Т. Тощенко, С.Ф Фролов) білім беру аймағында жобалаудың әдістемесінің болуына әсер етті (Ю.В. Громыко, В.И. Брозенков, О.Г. Прикот, В. И. Слободчиков, Г.Л. Ильин, Н.А. Масюкова).

Білім беру мен тәрбие беру жүйесінде жобалау іс-әрекеті негізінен белсенді түрде 1990 жылдың екінші жартысында стандарты білім беру ойының дамуыен байланысты қолданылды. Бұл жағдайға В.П. Беспальконың еңбегімен байланысты. Біртіндеп гуманитарлық, философиялық, мәдениеттану, психологиялық білімдері жобалау әдіснамасына жақындай түсті. Білім беру инновациялық мәдениет түрі ретінде жобалауға байланысты трактовкалар шықты (Н.Г. Алексеев, Ю.В. Громыко, В.А. Никитин, В.В. Рубцов), функционалдық іс-әрекет ретінде, классикалық емес, дәстүрлі емес мінез (В.Е. Радионов). Жобалау іс-әрекетінің практикалық мүмкіншілігі білім беруде, информациялық-коммуникациялық техналогиялырдың дамуымен байланысты одан кең етек жайды. Жобалау педагогика үшін спецификалық «болашақ құрушы» тәсілі бола бастады.

Педагогиклық бірлестік жобалау әдісінен жобалау білім беруге ауысты (жобалау көмегімен білім беру арқылы, жобалауды оқыту) (См., например, учебники англиского автора начала 1990 г.), (жобалау мәселені оқыту ойы арқылы салынуы), жобалық тәрбиелеу (О. Газман) және жобалық білім беру (Г. Ильин) жобалау саласында білім беру саласының қасиеттерін иемденіп жүр.

Қоғам дамуына байланысты жобалау білім беру саласында үлкен орын алды. Бірлік құралынан тұтас білім беру идеологиясына дейін ауқымдана түседі. Білім мен ғылым үрдісінің өзгеруінің теңесуі, ағарту дәуірінде қалыптастыру. Бүгінгі таңда білімдік жүйе ішінде жаңа ғылыми білімді алу мүмкіншіліг, бұл жаңа әлеументтік деңгейде білім саласында жаңа білімді өндіру. Бұл зерттеушілік, экспирименталды-тәжірибе, табиғи жобалаудың оқыту тәсілінің жаппай кең таралғанын талап етеді.

Әйгілі орыс әдіснамашы Ю.В. Громыко, білім беру парадигмасының талаптарының ауысуында қазіргі уақытта жобалау-бағдарламасының ғылыми типі болып қалыптасады. Қазіргі білім беру ерекшелігіне көз салсақ, жаппай жобалау іс-әрекетін меңгеруі анық көрінеді. Егер өмірдегі әр кезеңдегі адамға қажетті мотивация мінезімен білім үздіксіз өмір принціптеріне бейімделеді.

Мұғалімдердің, оқытушылардың ғылыми дамуын қадағалып үлгеру үшін, оқу пәнінің немесе кәсіптік көрсетілген ауқымды ақпараттармен қатынасып отырады.

Ғылыми ақпараттың тез ескіруі білім беру үрдісі мен білім жүйесінің ішінде жаңа білім іздеудің бастауын табуды талап етеді. Бұндай бастау жобалау болуы мүмкін.

Жобалаудың білім беру мүмкіншілігі қызығушылық экрандық атау алған, жаңа мәдениеттің қалыптасуы кезінде жүзеге асады. Ол уақыттың ағынға негізделген экрандық бейне, кейіпкердің іс-әрекеті мен сөйлеуін, оңай өзіне араластырады, анимациялық түрлерін, жазбаша мәтінмен тағы басқаларды өзіне оңай алмастырады. Экрандық мәдениеттің негізгі белгісінің бірі, кітаптан сапалы ерекшеленеді, секунд сайын диалогтық мінездің өзгеруі мен әріптесіне экрандық мәтіннің қарым-қаынаста болып келеді. Экрандық мәдениет бізді жеке мәдениетпен түрлі коммуникациялық байланыс құру көмегемен ақпарат қолданушының жолымен ұштасуы арқылы, әр қайсысына барлығы мен және барлығының әр қақайсымен араласуына мүмкіншілік береді. «Білім беру» мен кейіптің, бейне мен бейнелеу түсініктерінің арасында байланыс қойылады. Қоршаған дүниені экрандық ақпараттың ұсынушының негізінде өзбетінше білім берудің құрылуы деп түсіндіріледі. Негізінен кейіп, елестету жобалаудың орталық түсінігі болып келеді.

«Білімділік» ақпараттың парадигмаларының білім беруге көшу білім берудің мазмұнының» толысуына тәжіоибелік сұрақты оятады. Енді неге оқыту қажет, деген түсініксіз болып келеді. Білім, білік, дағды көлемін таңдау мәселелері адамнан өмір және кәсіп талап ететін мәселелермен міндеттерді бөлу шешіміне айналады.

Егер білім беру жүйесі ғасырлар бойы мұғалімге, оқытушыға, ғалымдарға байытылса, бүгінде білім беру жүйесі білім деңгейіне қатыссыз ақпаратын меңгеруші кез келген тұлға болады. Білім беру деңгейіндегі оқушылар өз бетінше анықтау ситуациясында ақпараттың қозғалыс траекториясы, білім беру мазмұнын өз бетінше құру, оқу құралын өз бетінше жобалауы, білім беру жобалау арасында басқаларға қажетті болуы мүмкін.

Инновациялық мектептер қатарында жобалау балар мен үлкендермен іс-әрекеттің негізгі түрі ретінде бекер белсенді дамыды.