Бақылау сұрақтары (кері байланыс). 1. Бассүйектің бөліктерін атаңыз.
2. Бассүйектің қызметін анықтаңыздар.
3. Бассүйектің негізі мен күмбезінің аралық шекарасын анықтаңыз.
4. Ми сауыты сүйектерінің латынша аттарын атаңыз.
Негізгі әдебиеттер. 1.Кузенбаева, Ә. О. Адам анатомиясы. 1 - кітап: оқу құралы /. - Алматы : Эверо, 2016. - 292 бет. с.
2.Кузенбаева, Ә. О. Адам анатомиясы. 2- кітап :оқуқұралы . - Алматы :Эверо, 2016. - 248 бет. с.
3.Рақышев, А. Р. Адам денесі. 3 томдық. Т. 1. Сүйектертуралыілім. - М. : ГЭОТАР - Медиа, 2014
4.Рақышев, А. Р. Адам денесі. 3 томдық. Т. 2. Ас қорытужүйесі. Тынысалужүйесі. Несеп-жынысжүйесі. Эндокриндікбездер. Тамырлартуралыілім. Лимфа жүйесі- М. : ГЭОТАР - Медиа, 2014.
Қосымша әдебиеттер. 1.Рақышев, А. Р. Адам денесі. 3 томдық. Т. 3. Жүйкежүйесі. Сезіммүшелері: оқулық / А. Р. Рақышев. - М. : ГЭОТАР - Медиа, 2014. - 376 бет
2.Рақышев, А. Р. Адам анатомиясы. 1-кітап оқулық / А. Р. Рақышев. - 2-бас., түзет. жәнетолықт. ; ҚР Жоғарыоқуорындарыныңқауымдастығы. - Алматы :Дәуiр, 2009. - 420 бет.
№4Тақырып.Зақымдануларға ағзаның жалпы реакциясы: стресс, кома, шок, коллапс
Мақсаты.
Дәріс жоспары 1. Зақымдану туралы түсінік.
2. Зақымданудың түрлері.
3. Дистрофия, атрофия және некроз ерекшеліктері.
4. Гангрена және инфаркт патологиялары.
Дәріс тезистері. Дистрофиялар Дистрофия (грекше dys — бұзылу және trophe - қоректендіремін) деп, жасушалар мен тіндерде зат алмасуының бұзылуына байланысты дамитын патологиялық үрдістерді түсінеміз.
Дистрофияныңдамуынатөмендегіөзгерістерсебепболады:
1. Инфильтрация.Қанарқылыкелгензаттардыңжасушағанемесежасушааралықтінгемөлшердентыссіңіпқалуы. Мысалы, атеросклероз ауруындақанда холестерин мөлшеріөтекөбейіпкетіп, олқантамырларыныңішкіқабатына (интимада) сіңіпқалады, семіздіккезінде майлар бауырда, жүректежиналады.
2.Декомпозиция(ыдырау). Бұлқалыптыжағдайдабір-біріменберікбайланысқан, бірақ та патология жагдайындаыдырапжеке-жекекөрініпқалатынзаттарғатән. Мысалы, май-белок қоспаларыыдырағандакелткадажеке-жеке май және белок заттарыжиналыпқалады. Бұлкөбінесежасушаультрақұрылымдарыныңыдырапжойылуынабайланыстыүрдіс.
3. Трансформация.Бұлбірзаттыңорнынаекіншізаттыңтүзілуі. Мысалы, май жәнекөмірсутүзушізаттарданбелоктыңпайдаболуынемесекөмірсуларданмайдыңтүзілуі.
4. Денатурация — белоктардыңәртүрліжағдайларғабайланыстыұйыпнемесебірігіпірітамшылартүзуі.
5.Бейтабиғи синтез. Бұғанмысалретіндежасушаларментіндердетабиғижағдайдакездеспейтінзаттардың, амилоидбелогінің, алкоголь гиалинініңпайдаболуынкелтіругеболады.
6.Жасушада синтезделіпжатқанзаттардыңөзмерзіміндеыдырап май цитоплазмадажинақталыпқалуы.
