- электролиттік бұзылыстар кезінде дене салмағының тӛмендеуі болмайды.  Балаларда су -

42
жатқызуға болады. Олар кӛбінесе диарея, құсу, жоғары қызбамен байланысты. 
Яғни, сусызданудың дамуы жасуша сыртылық сұйықтықты жоғалтудың 
жылдамдығы оның қайта толуынан жоғары болғанда дамиды. Балаларда 
гиповолемияның даму қауіпі, тамыр ішілік сұйықтықтың азаюы ересектермен 
салыстырғанда 
жоғары. 
Бұл 
балалардың 
анатомо-физиологиялық 
ерекшеліктеріне (дене беткейінің үлкендігі) байланысты, жиі диареялы аурулар 
мен жағдайлар, құсумен байланысты. Одан басқа, кішкентай балалар ӛз бетінше 
суға қол жеткізуге барлық уақытта мүмкіндігі бола бермейді, шӛлдеу сезімін 
дұрыс ажырата алмайды.
Осылайша, балалардағы сусызданудың даму себептері түрлі болып 
келеді. Алайда сусызданудың негізгі этиологиялық себебіне, оның ішінде 
кӛбінесе ерте жастағы балаларда сӛзсіз ЖІИ болып табылады. Баланы қарау 
кезінде дәрігердің алғашқы міндеті негізгі мәселелерді шешу: жоғалтулардың 
айқындығы мен оның сапалық сипатын анықтау. Нақты дәлелденген жайт, құсу 
қазіргі кездегі балалардағы ЖІИ
-
ның сусызданудың дамуының және 
ауырлығын айқындайтын критерийі. Құсудың бес реттен кӛп болуы және оның 
екі тәуліктен ұзақ сақталуы сусызданудың маңызды болжамдық факторы 
болып табылады.
Қолжетімді әдебиеттерде ЖІИ-сы бар балаларда цистатин С деңгейін 
анықтау жайлы мәлімет табылған жоқ.
ЖІИ бар 94 бала зерттеуге алынды. Науқастар жасы 6айдан 3жасқа дейін. 
Клиникалық кӛріністері бойынша науқастар 3 топқа бӛліп қарастырылды. 
Бірінші топты 1 дәрежелі эксикозы бар 37 бала (39,4%), екінші топты 2 
дәрежелі эксикозы бар 32 (34,1%), үшінші топты 3 дәрежелі эксикозы бар 25 
(26,5%) бала құрды. Тӛртінші бақылау тобында 30 дені сау бала болды. 
Дегидратация деңгейі мен диагноз ДДҰ
-
ң [217] ішектік инфекцияларды 
диагностикалау мен емдеу ұсынысының негізінде құрылған ҚР-ң ұлттық 
клиникалық протоколы бойынша қойылды [52, с. 5-6].
Кесте 15 – ЖІИ бар балалардағы цистатин С кӛрсеткішінің эксикоз дәрежесіне 
байланысты мәні
Топтар 
N 
Me 
Lq 
Uq 
Р-деңгей 
Эксикоз I
37 
171,94 
135,03 
198,12 
P
1-2
=0,000 
P
1-3
=0,000 
P
1-б
=0,000 
Эксикоз II 
32 
311,04 
248,61 
343,27 
P
1-2
=0,000 
P
2-3
=1,000 
P
2-б
=0,000 
Эксикоз III 
25 
341,03 
257,92 
438,08 
P
1-3
=0,000 
P
2-3
=1,000 
P
3-б
=0,000 
Бақылау 
30 
96,00 
86,00 
109,00 
P
1-б
=0,000 
P
2-б
=0,000 
P
3-б
=0,000 
Me – медиана; Lq – тӛменгі квартиль; Uq – жоғарғы квартиль

43
Бірінші топта эксикоздың бірінші дәрежесінде балалардағы цистатин С 
деңгейі 171,94 [135,03; 198,12] нг/мл Me [Lq; Uq], эксикоздың екінші 
дәрежесімен екінші топтағы науқастарда цистатин С-нің зәрдегі мӛлшері 311,27 
[248,61; 343,27] нг/мл Me [Lq; Uq] шамасында болды, науқастардың үшінші 
тобында цистатин С кӛрсеткіштері 341,03 [257,92; 438,08] нг/мл Me [Lq; Uq] 
аралығында болды. 
Анықталған жайт, балалардағы ЖІИ кезіндегі эксикоз дәрежелері 
неғұрлым жоғары болғанда, цистатин С-ның зәрдегі деңгейі де соғұрлым 
жоғары болады. Статистикалық маңызды айырмашылықтар ауруханаға түскен 
кездегі алынған цистатин С кӛрсеткіштерін эксикоз дәрежесі бойынша ӛзара 
салыстыру кезінде бірінші және екінші топтар арасында (Kruskal – Wallis 
критериі, p<0,005) және бірінші және үшінші топтардың (Kruskal – Wallis 
критериі, p<0,005) арасында анықталды. Сонымен бірге зерттеуге алынған 
балалардағы эксикоздың барлық дәрежелері мен бақылау тобының 
балаларындағы цистатин С кӛрсеткіштерінің арасында статистикалық маңызды 
айырмашылықтар байқалды (Kruskal – Wallis критериі, p<0,005). 
Клинико-зертханалық кӛрсеткіштердің динамикасын бағалау үшін біз 
цистатин С-ны регидратациялық терапиядан алдын және 12, 24 сағаттан кейін 
бақыладық.
Median 25%-75% Min-Max 
1
2
3
эксикоз степень
0
100
200
300
400
500
600
ц
ис
та
ти
н 
С
н
г/
м
л
1
Сурет 1 – Регидратациялық терапияға дейін эксикоз дәрежесіне байланысты 
цистатин С концентрациясының мәндері 

44
Median 
25%-75% 
при поступлении
через 12 ч
через 24 ч
80
100
120
140
160
180
200
220
ц
и
ст
а
ти
н
С
Сурет 2 – I дәрежелі эксикоз кезіндегі регидратациялық терапияға дейін және 
регидратациялық терапия басталғаннан кейін 12, 24 сағаттан кейін цистатин С 
зәрдегі концентрациясы 
Эксикоздың I дәрежесі бар науқастардағы цистатин С-ның зәрдегі 
концентрациясы ауруханаға түскен кезде 171,94 [135,03; 198,12] нг/мл Me [Lq; 
Uq] болды, регидратациялық терапияның басталуынан 12 сағаттан соң 
цистатин С зәрдегі концентрациясы 143,30 [120,54;176,43] нг/мл Me [Lq; Uq] 
дейін тӛмендеді, ал терапиядан 24 сағаттан кейін цистатин С деңгейі 120,00 
[100,00;140,00] нг/мл Me [Lq; Uq] құрады. Бұл емнің тиімділігін кӛрсетеді, 
емнен кейін цистатин С кӛрсеткіштері қалыпты деңгейге дейін тӛмендеді. 
Кесте 16 – I дәрежелі эксикоз кезіндегі цистатин С-ның динамикадағы 
кӛрсеткіштерін салыстыру 
Кӛрсеткіш 
N 
Р-деңгей 
Цистатин С ауруханаға түскен кезде &
цистатин С 12 сағаттан кейін 
37 
P
1-2
=0,002 
P
1-3
=0,000 
Цистатин С ауруханаға түскен кезде &
цистатин С 24 сағаттан кейін 
37 
P
1-2
=0,002 
P
2-3
=0,000 
Цистатин С 12 сағаттан кейін &
цистатин С 24 сағаттан кейін 
37 
P
1-3
=0,000 
P
2-3
=0,000 
Ем алғаннан кейінгі кӛрсеткіштердің жақсарғандығын кӛрсететін, 
регидратациялық терапияға дейін және регидратациялық терапияның 
басталуынан 12, 24 сағаттан кейінгі цистатин С бойынша статистикалық 
маңызды айырмашылықтар анықталды (Kruskal – Wallis критериі, p<0,005). 

45
Median 
25%-75% 
при поступлении
через 12 ч
через 24 ч
140
160
180
200
220
240
260
280
300
320
340
360
ц
и
ст
а
ти
н
С
 
Сурет 3 – II дәрежелі эксикоз кезіндегі регидратациялық терапия жүргізгенге 
дейін және регидратациялық терапиядан соң 12, 24 сағаттан кейінгі цистатин С 
концентрациясы 
Эксикоздың II дәрежесі бар науқастардағы цистатин С-ның зәрдегі 
концентрациясы ауруханаға түскен кезде 311,05 [248,62; 343,27] нг/мл Me [Lq; 
Uq] болды, регидратациялық терапияның басталуынан 12 сағаттан соң 
цистатин С зәрдегі концентрациясы 244,73 [190,75; 341,43] нг/мл Me [Lq; Uq] 
дейін тӛмендеді, ал терапиядан 24 сағаттан кейін цистатин С деңгейі 188,50 
[165,00;282,50] нг/мл Me [Lq; Uq] құрады. Бұл цистатин С кӛрсеткіштерінің ем 
жүргізгеннен кейін жақсарғандығын кӛрсетеді. 
Кесте 17 – II дәрежелі эксикоз кезіндегі цистатин С-ның динамикадағы 
кӛрсеткіштерін салыстыру 
Кӛрсеткіш 
N 
Р-деңгей 
Цистатин С ауруханаға түскен кезде &
цистатин С 12 сағаттан кейін 
32 
P
1-2
=0,001 
P
1-3
=0,000 
Цистатин С ауруханаға түскен кезде &
цистатин С 24 сағаттан кейін 
32 
P
1-2
=0,001 
P
2-3
=0,000 
Цистатин С 12 сағаттан кейін &
цистатин С 24 сағаттан кейін 
32 
P
1-3
=0,000 
P
2-3
=0,000 
Ем алғаннан кейінгі кӛрсеткіштердің жақсарғандығын кӛрсететін, 
регидратациялық терапияға дейін және 12, 24 сағаттан кейінгі цистатин С 
бойынша статистикалық маңызды айырмашылықтар анықталды (Kruskal – 
Wallis критериі, p<0,005). 

46
Median 
25%-75% 
при поступлении
через 12 ч
через 24 ч
180
200
220
240
260
280
300
320
340
360
380
400
420
440
460
ц
и
ст
а
ти
н
С
Сурет 4 – III дәрежелі эксикоз кезіндегі регидратациялық терапияға дейін және 
регидратациялық терапиядан соң 12, 24 сағаттан кейінгі цистатин С 
концентрациясы 
III дәрежелі эксикозбен науқастардағы тускен кездегі цистатин С 
концентрациясы 341,03 [257,92; 438,08] нг/мл Me [Lq; Uq] болды,12 сағаттан 
соң регидратациялы терапияны бастаған сәттен бастап зәрдегі цистатин С 
концентрациясы 308,15 [216,25; 375,02] нг/мл Me [Lq; Uq] дейін тӛмендеді 
және терапиядан соң 24 сағаттан кейін цистатин С деңгейі 263,00 [200,00; 
334,00] нг/мл Me [Lq; Uq] болды. Бұл арқылы біз цистатин С кӛрсеткішінің 
динамикада жақсарғандығын байқай аламыз. 
Кесте 18 – III дәрежелі эксикоз кезіндегі цистатин С
-
ның динамикадағы 
кӛрсеткіштерін салыстыру 
Кӛрсеткіш 
N 
Р-деңгей 
Цистатин С ауруханаға түскен кезде &
цистатин С 12 сағаттан кейін 
25 
P
1-2
=0,000 
P
1-3
=0,000 
Цистатин С ауруханаға түскен кезде &
цистатин С 24 сағаттан кейін 
25 
P
1-2
=0,000 
P
2-3
=0,000 
Цистатин С 12 сағаттан кейін &
цистатин С 24 сағаттан кейін 
25 
P
1-3
=0,000 
P
2-3
=0,000 
Ем алғаннан кейінгі кӛрсеткіштердің жақсарғандығын кӛрсететін, 
регидратациялық терапияға дейінгі және 12, 24 сағаттан кейінгі пациенттердің 
зәріңдегі цистатин С бойынша статистикалық маңызды айырмашылықтар 
анықталды (Kruskal – Wallis критериі, p<0,005). 

47
Зерттеуге алынған кӛрсеткіштердің байланыс деңгейлерін бағалау үшін 
параметрлік 
емес 
Спирмен 
талдауы, 
детерминация 
коэффициентін 
(R2=r2*100%) 
есептеумен, кӛрсеткіштердің бір айнымалының екінші 
айнымалының әсерінен ауытқуларын анықтау үшін жүргізілді. Барлық 
анықталған корреляциялық коэффициенттер статистикалық маңызы бар 
(p<0,05). Корреляциялық талдау нәтижесінде цистатин С мен эксикоз дәрежесі 
арасында статистикалық маңызды деңгейі бар тура, түрлі дәрежелі тығыздықты 
байланыс анықталды. I дәрежелі эксикозы бар науқастарда тура байланыс 
болды, корреляция коэффициенті r = 0,518 (p=0,050) құрады, II және III 
дәрежелі эксикоз кезінде бұл кӛрсеткіш шамалы жоғары болды, сәйкесінше r = 
0,739 (p=0,025) және r = 0,743 (p=0,015) құрады. 
Сонымен қатар біз зерттелген балалардағы цистатин С мен сарысулық 
креатинин және цистатин С мен ШФЖ деңгейлерінің корреляциялық талдауын 
жүргізу үшің Спирменнің параметрлік емес корреляциялық коэффициентін 
қолдандық. Цистатин С мен сарысулық креатинин деңгейлерінің арасындағы 
корреляциялық талдаудың нәтижесінде тура, статистикалық маңызды байланыс 
r = 0,503 (p=0,003) деңгейі анықталды. Цистатин С мен ШФЖ деңгейлерінің 
корреляциялық талдауы нәтижесінде кері статистикалық маңызды байланыс r = 
-
0,694 (p=0,000) байқалды.
Тексеруден ӛткен барлық балалардағы креатинин мен ШФЖ мәндері 
қалыпты кӛрсеткіштер шамасында болды. 
Кесте 19 – Тексеруден ӛткен барлық балалардағы сарысулық креатинин 
концентрациясы мен ШФЖ кӛрсеткіштері
Кӛрсеткіш 
Me [min; max] 
Сарысулық креатинин мкмоль/л 
32 [27;37] 
ШФЖ (Шварц бойынша) мл/мин/1,73 м
2
99 [82;117] 
Me – медиана; Lq – тӛменгі квартиль; Uq – жоғарғы квартиль 
Зеттеу нәтижелері қан сарысуындағы креатининмен анықталған ШФЖ 
қарағанда цистатин С бүйрек функциясы жайлы айқын ақпарат беретіндігін 
кӛрсетті. Регидратациялық терапияны бастағаннан 12 сағат ӛткен соң цистатин 
С кӛрсеткішінің динамикалық жақсарғандығы кӛрінеді. 
Осылайша, цистатин С концентрациясын анықтау эксикоздың әртүлі 
дәрежесімен ЖІИ кезінде балалардағы бүйрек функциясының ерте бұзылысын 
анықтауға мүмкіндік беретін зертханалық диагностиканың заманауи зерттеу 
әдісі болып табылады. Цистатин С деңгейінің кӛрсеткіші қан сарысуының 
креатинині бойынша анықталған ШФЖ-на қарағанда жоғарырақ тұрақтылық 
пен статистикалық маңыздылыққа ие. 
Сонымен қатар біздің зерттеуімізде зәрдегі NGAL деңгейінің эксикозбен 
байланысына талдау жүргіздік. 

48
20 кестеде NGAL эксикоз дәрежесіне байланысты салыстырмалы талдауы 
кӛрсетілген
Кесте 20 – ЖІИ бар балалардағы NGAL кӛрсеткішінің эксикоз дәрежесіне 
байланысты мәні 
Топтар 
N 
Me 
Lq 
Uq 
Р-деңгей 
Эксикоз I
37 
84,00 
57,01 
108,15 
P
1-2
=0,001 
P
1-3
=0,003 
P
1-б
=0,000 
Эксикоз II 
32 
105,04 
95,50 
130,00 
P
1-2
=0,001 
P
2-3
=0,004 
P
2-б
=0,000 
Эксикоз III 
25 
140,00 
102,05 
156,00 
P
1-3
=0,003 
P
2-3
=0,004 
P
3-б
=0,000 
Бақылау 
30 
32,00 
15,01 
56,00 
P
1-б
=0,000 
P
2-б
=0,000 
P
3-б
=0,000 
Me – медиана; Lq – тӛменгі квартиль; Uq – жоғарғы квартиль 
Бірінші топта эксикоздың I дәрежесінде балалардағы NGAL деңгейі 84,00 
[57,01; 108,15] нг/мл Me [Lq; Uq], эксикоздың II дәрежесімен екінші топтағы 
науқастарда NGAL зәрдегі мӛлшері 105,04 [95,50; 130,00] нг/мл Me [Lq; Uq] 
шамасында, науқастардың үшінші тобында NGAL кӛрсеткіштері 140,00 
[102,05; 156,00] нг/мл Me [Lq; Uq] аралығында болды. Бақылау тобындағы 
балалардағы NGAL кӛсеткіші 32,00 [15,01; 56,00] нг/мл Me [Lq; Uq] құрады. 
Балалардағы ЖІИ кезіндегі эксикоз дәрежелері неғұрлым жоғары 
болғанда, NGAL зәрдегі деңгейі де соғұрлым жоғары болды. Статистикалық 
маңызды айырмашылықтар ауруханаға түскен кездегі алынған NGAL 
кӛрсеткіштерін эксикоз дәрежесі бойынша ӛзара салыстыру кезінде бірінші 
және екінші топтар арасында (Kruskal – Wallis критериі, p<0,005) және бірінші 
және үшінші топтардың (Kruskal – Wallis критериі, p<0,005) және екінші және 
үшінші топтардың арасында анықталды (Kruskal – Wallis критериі, p<0,005). 
Сонымен бірге зерттеуге алынған балалардағы эксикоздың барлық дәрежелері 
мен бақылау тобының балаларындағы NGAL кӛрсеткіштерінің арасында 
статистикалық маңызды айырмашылықтар байқалды (Kruskal – Wallis критериі, 
p<0,005). 
Эксикоз аурудың ауырлығымен ассоциирленген. Оның жиілігіне асқазан 
ішек жолдарының деңгейінің зақымдалуы әсер етеді (р<0,001). Сусыздану жиі 
жоғарғы бӛлімдер зақымдалған кезде дамиды (гастриттер, гастроэнтериттер) – 
82,6% (95% ДИ 84,3-88,7). Эксикозбен жүретін жедел диареялардың негізгі 
симптомдары құсу болып табылады. Құсудың болуы сусызданудың даму 

49
қауіпін шамамен 3 есеге дейін артады (PR 3,1 (95% СИ 2,4-4,2)). Зертханалық 
мәліметтердің талдауы 95,2% (95% СИ 92,3-97,5) жағдайда жедел инфекциялық 
диареямен сырқат балаларда сусыздану изотоникалық тип бойынша жүреді. 
Зерттеуге алынған кӛрсеткіштердің байланыс деңгейлерін бағалау үшін 
параметрлік емес Спирмен талдауы және детерминация коэффициентін 
(R2=r2*100%) есептеу кӛрсеткіштердің бір айнымалының екінші айнымалының 
әсерінен ауытқуларын анықтау үшін жүргізілді. Барлық анықталған 
корреляциялық коэффициенттер статистикалық маңызы бар (p<0,05). 
Корреляциялық талдау нәтижесінде NGAL мен эксикоз дәрежесі арасында 
статистикалық маңызды деңгейі бар тура, түрлі дәрежелі тығыздықты байланыс 
анықталды. I дәрежелі эксикозы бар науқастарда тура байланыс болды, 
корреляция коэффициенті r = 0,625 (p=0,050) құрады, II және III дәрежелі 
эксикоз кезінде бұл кӛрсеткіш шамалы жоғары болды, сәйкесінше r = 0,756 
(p=0,025) және r = 0,774 (p=0,015) құрады. 
Клинико-зертханалық кӛрсеткіштердің динамикасын бағалау үшін біз 
ЖІИ эксикоз дәрежесіне байланысты NGAL деңгейін регидратациялық 
терапиядан алдын және одан соң 12, 24 сағаттан кейін бақыладық. 
Кесте 21 – I дәрежелі эксикоз кезіндегі регидратациялық терапияға дейін және 
регидратациялық терапия басталғаннан соң 12, 24 сағаттан кейінгі цистатин С 
концентрациясы. 
Кӛрсеткіш 
N 
Me 
Lq 
Uq 
Р-деңгей 
Ауруханаға түскен 
кездегі NGAL 
37 
84,00 
57,01 
108,15 
P
1-2
=0,004 
P
1-3
=0,000 
12 сағаттан кейін 
NGAL 
37 
72,50 
45,05 
101,00 
P
1-2
=0,004 
P
2-3
=0,001 
24 сағаттан кейін 
NGAL 
37 
65,00 
40,00 
94,00 
P
1-3
=0,000 
P
2-3
=0,001 
Me – медиана; Lq – тӛменгі квартиль; Uq – жоғарғы квартиль 
I дәрежелі эксикозбен науқастардағы стационарға тускен кездегі NGAL 
зәрдегі концентрациясы 84,00 [57,01; 108,15] нг/мл Me [Lq; Uq] болды,12 
сағаттан соң регидратациялық терапияны бастаған сәттен бастап зәрдегі NGAL 
концентрациясы 72,50 [45,05; 101,00] нг/мл Me [Lq; Uq] дейін тӛмендеді және 
терапиядан соң 24 сағаттан кейін NGAL деңгейі 65,00 [40,00; 94,00] нг/мл Me 
[Lq; Uq] болды. Бұл арқылы біз NGAL кӛрсеткішінің динамикада 
жақсарғандығын байқай аламыз. Ем алғаннан кейінгі кӛрсеткіштердің 
жақсарғандығын кӛрсететін, регидратациялық терапияға дейінгі және 12, 24 
сағаттан кейінгі NGAL бойынша статистикалық маңызды айырмашылықтар 
анықталды (Kruskal – Wallis критериі, p<0,005). 

50
Кесте 22 – II дәрежелі эксикоз кезіндегі регидратациялық терапияға дейін және 
регидратациялық терапиядан соң 12, 24 сағаттан кейінгі NGAL 
концентрациясы 
Кӛрсеткіш 
N 
Me 
Lq 
Uq 
p-деңгей 
Ауруханаға 
түскен кездегі 
NGAL
32 
105,04 
95,50 
130,00 
P
1-2
=0,001 
P
1-3
=0,000 
12 сағаттан 
кейінгі NGAL
32 
93,00 
83,05 
117,10 
P
1-2
=0,001 
P
2-3
=0,001 
24 сағаттан 
кейінгі 
NGAL
32 
78,50 
67,00 
102,00 
P
1-3
=0,000 
P
2-3
=0,001 
Me – медиана; Lq – тӛменгі квартиль; Uq – жоғарғы квартиль 
II дәрежелі эксикозбен науқастардағы ауруханаға тускен кездегі NGAL 
концентрациясы 105,04 [95,50; 130,00] нг/мл Me [Lq; Uq] болды,12 сағаттан соң 
регидратациялы терапияны бастаған сәттен бастап зәрдегі NGAL 
концентрациясы 93,00 [83,05; 117,10] нг/мл Me [Lq; Uq] дейін тӛмендеді және 
терапиядан соң 24 сағаттан кейін NGAL деңгейі 78,50 [67,00; 102,00] нг/мл Me 
[Lq; Uq] болды. Бұл арқылы біз NGAL кӛрсеткішінің динамикада 
жақсарғандығын байқай аламыз. Ем алғаннан кейінгі кӛрсеткіштердің 
жақсарғандығын кӛрсететін, регидратациялық терапияға дейінгі және 12, 24 
сағаттан кейінгі NGAL бойынша статистикалық маңызды айырмашылықтар 
анықталды (Kruskal – Wallis критериі, p<0,005). 
Кесте 23 – III дәрежелі эксикоз кезіндегі регидратациялық терапияға дейін және 
регидратациялы терапиядан соң 12, 24 сағаттан кейінгі NGAL концентрациясы 
Кӛрсеткіш 
N 
Me 
Lq 
Uq 
p-деңгей 
Ауруханаға 
түскен кездегі 
NGAL 
25 
140,00 
102,05 
156,00 
P
1-2
=0,003 
P
1-3
=0,000 
12 сағаттан 
кейінгі NGAL 
25 
132,10 
94,50 
145,00 
P
1-2
=0,003 
P
2-3
=0,001 
24 сағаттан 
кейінгі 
NGAL 
25 
118,01 
79,00 
127,00 
P
1-3
=0,000 
P
2-3
=0,001 
Me – медиана; Lq – тӛменгі квартиль; Uq – жоғарғы квартиль 

51
III дәрежелі эксикозбен пациенттердегі стационарға тускен кездегі ем 
басталғанға дейінгі NGAL концентрациясы 140,00 [102,05; 156,00] нг/мл Me 
[Lq; Uq] болды, регидратациялық терапияны бастаған сәттен бастап 12 сағаттан 
соң зәрдегі NGAL концентрациясы 132,10 [94,50; 145,00] нг/мл Me [Lq; Uq] 
дейін тӛмендеді және гиповолемияға қарсы терапиядан соң 24 сағаттан кейін 
NGAL зәрдегі деңгейі 118,01 [79,00; 127,00] нг/мл Me [Lq; Uq] болды. Бұл 
арқылы біз NGAL кӛрсеткішінің динамикада жақсарғандығын байқай аламыз. 
Ем 
алғаннан 
кейінгі 
кӛрсеткіштердің 
жақсарғандығын 
кӛрсететін, 
регидратациялық терапияға дейінгі және регидратациялық терапияны бастаған 
уақыттан бастап 12, 24 сағаттан кейінгі NGAL бойынша статистикалық 
маңызды айырмашылықтар анықталды (Kruskal – Wallis критериі, p<0,005). 
Сонымен қатар біз зерттеуге алынған балалардағы NGAL зәрдегі 
концентрациясы мен сарысулық креатинин және NGAL мен ШФЖ 
деңгейлерінің корреляциялық талдауын жүргіздік. Ол үшін Спирменнің 
параметрлік емес корреляциялық коэффициентін қолдандық. Зәрдегі NGAL 
мен сарысулық креатинин деңгейлерінің арасындағы корреляциялық талдаудың 
нәтижесінде тура, статистикалық маңызды орта күштегі байланыс r = 0,605 
(p=0,001) деңгейі анықталды. NGAL мен ШФЖ деңгейлерінің корреляциялық 
талдауы нәтижесінде кері статистикалық маңызды байланыс r = -0,710 
(p=0,001) байқалды.
Науқастарды регидратациялауға бағытталған терапия басым жағдайларда 
бүйрек зақымдалуының алдын алуға, ал бүйрек зақымдалуы бар науқастарда 
оның үдеуін болдырмауға мүмкіндік беруі мүмкін [218]. Біздің зерттеуімізде 
сусыздану белгілеріне қарсы жүргізілген ем басталғаннан кейін NGAL 
кӛрсеткіштерінің жақсарғандығын байқадық. 
NGAL–ды зәрде анықтау қарапайым және қолжетімді әдіс екенін ескере 
отырып, біз оны бүйрек зақымдалуы қауіпі бар науқастарда диагностика 
әдістерінің қатарына қосуды ұсынуды дұрыс деп санаймыз.

жүктеу/скачать 2,81 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: