Дисперстік бөлшектердің өлшемдері, нм
Дисперстік бөлшектер мен дисперсті жүелердің жіктелуі
жүктеу/скачать 33,23 Kb.
|
1 ДӘРІС (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- Дисперстік бөлшектердің жіктелуі
| Дисперстік бөлшектер мен дисперсті жүелердің жіктелуі
Дисперстік бөлшектер өлшемдері, түрі, құрылымы және химиялық құрамына қарай алуан түрлі болып келеді. Дисперстік бөлшектердің жіктелуі бірнеше көрсеткіш бойынша жүргізіледі (1-кесте). 1-кесте Дисперстік бөлшектердің жіктелуі
Келтірілген жіктелуді түсіндірейік. Дисперстік бөлшектердің өлшемдері бойынша жіктелуі. Дисперстік бөлшектердің жіктелуі дисперсті жүйелердің жіктелуіне ұқсас. Ең кішкентай бөлшектер - нанобөлшектер. Нанобөлшектердің құрамына бірнеше жүз атомдар кіріп, олардың ішкі құрылысы күрделі болып келеді. Нанобөлшектердің ерекшелігі – кішкентай өлшемдірінің салдарынан олардың көлемдік және беттік қасиеттерінің арасында айырмашылық жоқ. Танымал нанобөлшектерге көміртек атомдарынан тұратын тармақталған құрылымдар – фуллерендер жатады. Ультрадисперсті бөлшек-тердің (нанобөлшектердің) негізгі ерекшелігі – олардың қасиеттерінің бөлшектер өлшемдеріне тәуелділігі, яғни өлшемдік (масштабтық) эффектілер. Өлшемдері кіші болғандықтан жоғары дисперстік бөлшектер броундық қозғалысқа бейім. Дөрекі дисперстік бөлшектер жылдам шөгіп, не қалқып шығады. Соның нәтижесінде жүйе екі фазаға бөлінеді де, дисперсті жүйе жойылады. Дисперстік бөлшектердің түріне байланысты жіктелуі. Дисперстік бөлшекте алуан түрлі болады. Дисперстік бөлшек-тердің және олар түзетін дисперсті жүйелердің қасиеттері бөлшектердің өлшемдерінің: ұзындығы (l), ені (h) және қалыңдығы (d), - арасындағы қатынастарға байланысты. Осы көрсеткіш бойынша бөлшектерді үш топқа бөледі. Көлемдік (үш өлшемді) бөлшектер: үш өлшемі де бір біріне жақын және дисперстілік (1нм-10мкм) аралығында жатыр. Беттік (екі өлшемді) бөлшектер: дисперстілік аралығында тек бір өлшем (қалыңдық) жатады, ал қалған екі өлшем (ұзындығы мен ені) едәуір үлкен және макроскопиялық өлшемдерде болуы мүмкін. Сызықты (бір өлшемді) бөлшектер: өте жіңішке жіптер, талшықтар; дисперсті өлшемдерге көлденең қимасы жатады. Дисперстік бөлшектердің құрылымы бойынша жіктелуі. Құрылымына қарай дисперстік бөлшектерді фазалық және псевдофазалық деп жіктейді. Фазалық бөлшектер. Мұндай бөлшектер заттың макроскопиялық фазасының кіші көлемі болып табылады. Олар үш агрегаттық күйде бола алады: қатты бөлшектер күйінде (микрокристалдар), ұсақ сұйық тамшылар не жұқа қабыршықтар, газды көпіршіктер. Псевдофазалық (коллоидтық) бөлшектер. Дисперстік бөлшектердің үлкен тобының құрылымы күрделі болып келеді және оны еш бір агрегаттық күйге жатқызуға болмайды. Мұндай ерекше құрылымы бар дисперстік бөлшектерді псевдофазалық, не коллоидтық деп атайды. Псевдофазалық бөлшектердің айқын мысалы ретінде мицеллаларды - беттік-активті заттардың көптеген молеку-лаларынан тұратын агрегаттарды алуға болады. Псевдофазалық бөлшектердің басқа маңызды тобы – нанобөлшектердің агре-гаттары. Дисперстік бөлшектердің химиялық құрамы бойынша жіктелуі. Бұл жіктелу 1-кестеден айқын көрініп, қосымша түсіндірулерді талап етпейді. жүктеу/скачать 33,23 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|