Султан – орыста; қаз. сұлтан.
Султанат – орыста; қаз. сұлтанат. Заты, осы екеуі «Сұлтанат» «салтанат» бір түбірден болуы ықтимал.
Табун /орыста/; қаз. табын, бұл сөз орысша жылқыға ғана айтылады, қазақта бұған сиыр тобы да қосылады.
Тал – тальник; қаз. – тал – ива, верба, лоза.
Тебенек – тебеневка – тебеневать; қазақша «тебін» қырғ. – тебінді. Қысты күні шөпті қардың астынан теуіп жейтін жылқы мен қойға ғана айтылады. Түйе мен сиыр қар теппейді.
Тесьма; қаз. – таспа.
Толмач; қаз. – тілмаш.
Тулуп; қаз. тұлып.
Туша; қаз. төс, грудина.
Тутун – қаз, түтін /дым/.
Чабан – қаз. – шопан.
Чекмарь – қаз. шоқпар.
Чекмень – қаз. – шекпен.
Чепан – қаз. шапан.
Чий – қаз. – ши.
Чохом – қаз. шоқ-шоқ жылқы.
Чубарый – қаз. – шыбар.
Чембурь – қаз. шылбыр.
Чубук – қаз. шыбық – прут.
Чушка – қаз. шошқа.
Шальбары – шаровары; қаз – шалбар.
Шатер – қаз. – шатыр.
Осы тізімдегі 68 сөздің бәрі де Николай Константинович Дмитриевтің
«Строй тюркских языков» атты кітабынан алынды/ 520-555 беттерін қараңыздар/.
Осы еңбекті жазу үстінде пайдаланған авторлардың т і з і м і
Марксизм-ленинизм бағытын дүние жүзіне таратып, даңғыл жол салған авторларды алдын ала алфавитсіз көрсеттік.
Ленин В.И. Философские тетради/В.И. Ленин.-М.: Госполитиздат, 1947 .
Ленин В.И. Полное собрание сочинений. Т. 24 /В.И. Ленин.- Изд. 5-е/, М.: Госполитиздат, 1961
Ленин В.И. Сочинения/В.И. Ленин. - Изд. 3-е, том ХҮІ /статья
«Отсталая Европа и передовая Азия»/.
Ленин В.И. Полное собр. соч. Издание 4-е, том 33.
Ленин В.И. Соч. том 39, ГИПЛ, М., 1963.
К.Маркс пен Ф.Энгельс. Соч. том І /Бұл пікір Д.Г.Редердің «Мифы и легенды древнего двуречья» атты кітабында да айтылған екен/.
К.Маркс пен Ф.Энгельс избранные произведения том І, М. 1952 /см. Статью К.Маркса «Будущие результаты Британского владычества в Индии»./
К.Маркс, Ф.Энгельс. Соч. том ХІҮ.
К.Маркс, Ф.Энгельс. Соч. том ХҮІ, ч. І/Біз бұл ақпарды, Джуманияз Шариповтың «Из истории перевода в Узбекистане» деген кітабынан алдық/.
К.Маркс, Ф.Энгельс. Соч. том ХХҮІІ /письмо ЗИГФРИду Мейэру от 21 января 1871 г./.
К.Маркс, Ф.Энгельс. «Манифест коммунистической партии». Из-во политической литературы. М. 1965.
12.К.Маркс, Ф.Энгельс. «Об искусстве», том І, М. 1957.
Энгельс Ф. Происхождение семьи, частной собственности и государства» /К.Маркс и Ф.Энгельс. Избранные произведения в 2-х томах, том ІІ, М. 1955.
ІІ. Жалпы жұртқа атағы жайылған автор-ғалымдардың бізге сүйеніш болған еңбектері мыналар:
Абай Құнанбаев. Таңдамалы шығармалары, ҚМКӘБ. Алматы – 1952 ж.
Абай Құнанбаев. Шығармаларының екі томдық толық жинағы, 2- том. «Аудармалар мен қарасөздер» Қазақ. Мем. көркем әдеб. баспасы. Алматы – 1957 ж. /Жауапты редакторы М.О.Әуезов, І.Кеңесбаев, З.А.Ахметов, Ы.Т.Дүйсенбаев/.
Аканов К. «Қазақ тілі лексикасының мәселелері». Алматы, І 1956.
Акишев К.А., Кушаев Г.А. «Древняя культура саков и усуней долины реки Или». Из-во АН. КССР, Алма-Ата, 1963.
Ақынжанов М. «Қазақ тегі туралы», Алматы-1957 ж.
Alberknis, Ed… by E.Sachau. London, 1887.
Алектров А.Е. «Астраханский вестник».1253, 1267, 1274, 1281, 1288, 1294, 1302, 1308, 1310 за 1893 год.
Алексеев В. «Эзоповы басни» 1888/рукопись/.
Алтынсарин И. Избран. Произведения под редакцией профессора Б.С. Сулейменова. Изд-во АН КССР, Алматы, 1957.
10.Алтынсарин Ы. –Таңдамалы шығармалары. Изд-во АН КССР, Алматы, 1957 ж./с предисловием профессора Бекежана Сулейменова/.
11.Аманжолов К. «Шығармаларының толық жинағы», 2 том, Алматы, 1956.
12.Анов Н. «Анов Н. «На литературных перекрестках» статья журнал
«Простор», №8. 1967 г.
13.Аполлова Н.Г. /см. статью/ История Казахской ССР, т. Алма-Ата, 1957/глава ІХ-я/.
14.Ахмеров Ғайнулла. «Болгар тарихы», Қазан, 1912 ж./араб әрпімен жаэылған/.
15.Әбу-Райхан Беруни, «Индия», Изд-во АН УзССР, Ташкент 16.Әуезов М.О./академик/ «Шыншыл, тәкаппар ақын», «Социалды
Қазақстан» газеті, Алматы 1936, №159, 12 июль./Сәкен Сейфуллин туралы/.
17.Әуезов Мұхтар. «Көркем аударманың кейбір мәселелері» ҚМКӘБ, Алматы 1957.
18.Әуезов М.О. «Мысли разных лет», Алматы- 1961.
19.Әуезов М. «Абай жолы» эпопеясы.1-4 кітап. Қазақ мемлекет.
«Көркем әдебиет баспасы», Алматы 1961.
20.Бабков И. «Воспоминание о моей службе в Западной Сибири» СПб.
1912г.
21.Банзаров Дорджи. Собр. сочин. Изд-во АН ССР, М., 1955./ответ. редактор доктор фил. наук Г.Д. Санкеев/ книга впервые издана в 1946, второй раз в 1991 под названием «Черная вера или шаманство у монголов» под редакцией Г.Н. Потанина/.
22.Басни Эзопа. Перевод, статьи и комментарии М.Л. Гаспарова. Изд- во «Наука», М., 1963 г.
23.Баскаков Н.А. «Введение в изучение тюркских языков».
Государственное изд-во «Высшая школа», Москва, 1962.
24.Баскаков Н.А. «Сборник языка народов СССР», том 2, М.1966/
См.статью «Тюркские языки»/.
25.Бартольд В.В. История Туркестана, Ташкент, 1963 г.
26. Бартольд В.В. Соч. том 6, работы по истории ислама и арабского халифата. Изд-во «Наука» глав. редакция Восточной литературы. М.1966 г.
27.Бартольд В.В./академик/ «Работа по истории и филологии тюркских и монгольских народов», Изд-во «Наука», глав. редакция Восточной литературы, том V, М., 1968 г.
28.Баттал Ғ. «Татар тарихы», Қазан, 1917/татар тілінде араб әрпімен жазылған/
29.«Батырлар жыры» том 1, ҚМКӘБ, Алматы -1963/алғы сөзді жазғандар Қ. Жұмалиев пен М. Ғабдуллин/.
30.Белинский В.Г.Полное собр. соч. том 3. Спб. 1907 г. 31.Белинский В.Г. Полное собр. соч. том 12, М.-Л.-1926. 32.Белинский В.Г. Полное собр. соч. в трех томах, том 1. М. 1948 г. 33.Белинский В.Г. Собр. соч. в трех томах, том 2, М. 1948.
34.Березин И.Н. «Турецкая хрестоматия», ч. П.-Я, Спб., 1890. 35.Бернштам А.Н. Предисловие к книге Бичурина Н.Я. / «Иакинфа»/-
«Собрание сведений о народах, обитавших в Средней Азии в древние времена» том 1, из-во АН СССР, М.-Л. 1950.
36.Бичурин Никита Яковлевич /отец «Иахинф»/-«Историческая обозрение ойратов или калмыков»- Спб., 1835.
37.Бичурин Никита Яковлевич / «Иакинф»/. «Собрание сведений о
народах в Средней Азии в древние времена». Изд-во АН СССР, М.-Л. 1950, том І-ІІ.
38.Болатов Жамалбек – ҚТЭС, Алматы – 1966.
39.Большая советская энциклопедия. Государственное научное издательство
– гл. ред. БСЭ, том 39. – М.- 1956 40.Булагов Л. Словарь русского языка.
41.Булгарин Ф.Б. «Северная пчела» за 1855 год/статья Булгарина Ф. против Гоголя Николая Васильевича/
42.Буслаев Ф.И. Соч. по археологии и истории искусства. том ІІ, Санкт- Петербург – 1910.
43.Валиханов Ч.Ч. Соч. т. ХХІХ Спб. 44.Валиханов Ч.Ч. Соч, СПб. 1904 г.
45. Валиханов Ч.Ч. Собр. соч. в 5 томах, том І, издат. АН СССР, Алма-Ата – 1961/Под редакцией академика АН СССР Алькея Маргулана/.
Вамбери Арминей /немісше Герман-Венгрияның-Мадьярдың ғалымы/. Очерки Средней Азии/.- М. 1868 г.
46.Васильев А.в. «Образцы киргизской народной словесности вып.№1.
«Киргизские сказки». Оренбург – 1898.
47.Вальтман А.Ф. /1800-1870/ «Свод исторических народных преданий» Москва, 1858.
48.Вельяминов-Зернов В.В. «Памятник с арабско-татарской надписью в Башкирии» ч. IV, 1859 г.
49.Вишар Р.Ю. История средних веков. Издание МГУ. М. 1947. 50.Владимиров Б.Я. «Турецкие элементы в монгольском языке» ЗВОР археологического общества, ХХ, вып. 2-3. СПб. 1911 г.
51.Владимиров Б.Я. Следы грамматического рода в монгольском языке», доклады Российской Академии наук, Л. 1925 г.
Владимиров Б.Я. «Сравнительная грамматика монгольского письменного языка и халкасского наречия» Л. 1929.
Волков Борис. «Политическая и назидательная басня философа Пильпая Индустана». Изд. Акад. наук России – 1762 /перевод «Калила и Димна»/.
«Вопросы литературы», журн. №7, 1952.
Вопросы чукотского языкознания и литературоведения. Ученые записки. Выпуск XXVI. Чебоксары – 1953 г. /см. статью М.Р. Федотова «Об арабских и персидских заимствованиях и чувашском языке»
Гамбоев Галсан /1822-1863/ Буряттің шығысты зерттеген ғалымы. «Алтан
–Тобчи» - моңғол шежіресі, СПб 1858. «О древних монгольских обычаях, суевериях, у Плано Карпини» Санкт-Петербург – 1859.
Гамзатов Расул. « Мой Дагестан», из-во «Известия», М. 1969.
57.Гафуров Б.Г. История таджикского народа в кратком изложении 1, 2 изд. 1952 г.
58.Герцен А.И. / «Іскендер» - 1812-1872-0/ «Былое и думы» - 1860- 1862./Кедейліктің үлгісі – «Ир» - байлықтың белгісі – «Крез» - сонда айтылады/.
Гёте Вольфганг /1749-1832/ - неміс ақыны атақты «Фауст» жырының авторы, бұдан бұрын ол ертегіні Клингер Фридрих /1752-1830/ жырлаған, екінші болып Ленц якоб Михаил Рейнгольд /1751-1792/ жырлапты. Бәрі де неміс ақындары.
Гельфорлинг А. /статья/ журнал «Отечественные записки», №7, Санкт- Петербург – 1853. / «О родстве языка славянского с санскриптом»/.
«Глазами ученого» от земли до галактики, к ядру атома, от атома до молекулы, от молекулы до организма» из-во АН СССР /с предисловием академика А.Н. Несмеянова/, М., 1963.
Гордлевский В.А. К вопросу о влиянии турецкого языка на арабский» Записки коллегии Востоковедов т.5. Л.1990 г.
Греков Б.Д., Якубовский А.Ю. «Золотая орда и ее падение».- М.-Л., 1960 год.
Григорьев В.В. «Восточный или Китаский Туркестан».
Гоголь Н.В. Полное собр. соч. издат. АН СССР, М.-Л.-1940
Гоголь Н.В. Чтение русских поэтов перед публикой» собр. соч. том VIII, СПб. 1843.
Гоголь Н.В. Шығармалар, IV том /қазақша/, Алматы – 1953.
Гоголь Н.В. «Шинель», собр. соч. в 6-ти томах, том 3, стр. 125-160. ГИХЛ. Москва – 1959.
Горький М. Собр. соч. том 27, М. 1935.
Горький М. Собр. соч. в 30-ти томах, том 27, М. 1953.
Горький М. Собр. соч. т. 18, ГИХЛ, М. 1963.
71.Гудзий Н. Хрестоматия по древней русской литературе ХІ-XVII веков. М. 1947 г.
Дербисалин Әнуар. «Ыбрай Алтынсариннің жазушылық қызметі туралы» Қазақ Мемлекет оқу педагогика Басшысы – Алматы – 1957 ж.
Дмитриев н.К. «Строй тюркских языков» - из-во Восточной литературы, М.- 1962, ответ. редактор В.В. Севортян.
Добролюбов Н.А. Собран. соч. том І, ГИХЛ – М.-Л., 1961.
Добролюбов Н.А. Собран. соч. том. 2, М. 1962.
Добролюбов Н.А. Собран. соч. в 9-ти томах, том 4, ГИХЛ. –М.-Л. 1962./осының аудармасы С. Талжановтың «Адам туралы толғау» атты кітабында бар «Жазушы» баспасы, Алматы – 1965/.
Дорн Б.А. /Профессор 1805-1881/ /Он опубликовал древнюю надпись – 1802 года н.э. историка Персии, исследователя Южной части Каспийского моря – Захираддина/ - Санкт-Петербург – 1856 г.
Досмухамедов Халел «Исатай-Махамбет». Қазақстан мемлекет басшысының Күншығыс бөлімі. Ташкент - 1925.
Достоевский Ф.М. «Бишаралар» / «Бедные люди» қазақ тілінде/ Алматы – 1965 /аударған Талжанов С.О./
«Европа саяхатшылары» / «Европейские путешественники» - деген Ш.Уәлихановтың сөзін Плано Карпини мен Рубрикті айтып отыр деп ұғу керек. Рубрик – Рубриквис немесе Вильгельм Рейбрук – 1254 ж. Мөңке ханда болған, ал Плано Карпини бұдан 8 жыл бұрын 1246 жылы Күйік ханға келіп қайтқан екен./
Ефимов А. «Стилис. худож. речи.» М., 1957.
Жансүгіров Ілияс Шығармалар. ҚМКӘБ, Алматы – 1958.
Жирмунский Ф.М. «Огузский героический эпос» и книга «Коркута»; следы огузов в низовьях Сыр-Дарьи, тюркологический сборник 1, М-Л 1951.
Жубанов Кудайберген Куанович /профессор/ «Еленбеген ерекшелік»
/Абай туралы мақала/ - «Әдебиет майданы» /журнал/ Алматы – 1934 ж. №11- 12
Жубанов Кудайберген . «Исследование по казахскому языку» Алма-Ата, 1966.
Жұмалиев Қажым – «Абайға дейінгі қазақ поэзиясы және Абай поэзиясының тілі, А. 1948.
Ивановский А.А. «Этнографическое обозрение 1890 №4, 1890 г. №1;
«Дневник антропологич. Отдела и общества любителей естествознания». 1890, вып. Ү т. ХІІ; «Киргизская степная газета» - 1895, №19.
Ильминский Н.И. «Древний обычай распределения кусков мяса, сохранившийся у киргизов /казахов/.
Исаков Л. «Тургайские областные ведомости», 1891 г. №12; 1894 №11, 47, 48.
Искаков Ахмади. «Қазіргі қазақ тілі» - Алматы – 1957 ж. «Источник формирования тюркских языков Южной Сибири и Средней Азии» Издат-во
«Илим» Фрунзе, 1966. Под редакцией академика АН Кирг. ССР, И.А.Батманова/.
Ізтілеуов Тұрмағамбет «Рүстем Дастан» Фердоуси Шахнамасының ізімен жырлаған халық ақыны. ҚМКӘБ, Алматы – 1961 ж. /Мұқтар Әуезовтың алғы сөзі бар/.
«Кабус-наме» 2-е издание издательства Восточной литературы, М. 1958
/перевод, статья и примечание члена-корреспондента АН СССР, Е.Э.Бертольса/.
Достарыңызбен бөлісу: |